Vanaf maandag 24 feb. loopt er een timed online veiling af bij Veilinghuis Van Spengen in Hilversum met kunst, antiek, zilver, porselein, juwelen, enz. in allerlei prijsklassen. Tot de aangeboden kavels behoren ook twee portretten van het echtpaar Van Hees van den Tempel-Van Styrum. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogus van Veilinghuis Van Spengen in Hilversum op vanspengen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog#
Kavel 1497 betreft twee pastelportretten van Henry Edouard van Hees, heer van de Tempel (1811-1865) en echtgenote jonkvrouwe Marie Helene Cornelia van Styrum (1805-1873). De portretten worden samen getaxeerd op 200-300 euro.
Jonkvrouwe Marie Helene Cornelia van Styrum werd geboren in 1805 als dochter van mr. Jan baron van Styrum (1757-1824) en Johanna Anna van Vollenhoven (1767-1846), die een verre verwante is van prof. mr. Pieter van Vollenhoven. Haar vader stamde uit een geslacht, waarvan de stamvader in 1610 vermeld werd in Zutphen als Gerrit van Stierom. Deze was ruiter in de compagnie van de Hertog van Weimar in Nijmegen. In de 17e en 18e eeuw kwam de familie tot aanzien en ging tot de regentenfamilies in Haarlem behoren.
In de Franse Tijd bekleedde haar vader vele belangrijke bestuurlijke functies en werd uiteindelijk door Keizer Napoleon in 1811 verheven als Baron de l’Empire. In 1816 werd hij verheven in de Nederlandse adel en kreeg hij de titel baron bij eerstgeboorte. Zijn dochter Marie Helene Cornelia werd aldus op 10-jarige leeftijd jonkvrouwe.
In 1842 huwde zij in Haarlem Henry Edouard van Hees, heer van de Tempel (1811-1865). Zijn familie heette oorspronkelijk Van Hess en was afkomstig uit Wesel in het Rheinland. Een telg werd begin 18e eeuw gasthuismeester en wijnkoper in Rotterdam. In 1824 werden twee broers verheven in de Nederlandse adel, maar beiden overleden zonder nakomelingen in 1827 en 1830, waardoor de familie binnen de Nederlandse adel uitstierf.
Henry Edouard was een zoon van Hendrik Hermanus van Hees (1767-1824), heer van de Tempel, die schepen van Rotterdam en baljuw van Schieland was geweest, en Johanna Louisa Kuijper (1771-1842). De grootvader van Hendrik Hermanus van Hees was mr. Hendrik van Hees (1684-1754), onder meer raadsheer in de Hoge Raad van Holland en Zeeland en president en hoofdingeland van Delfland, en deze huwde de Rotterdamse burgemeestersdochter en rijke erfgename Barbara Johanna van der Hoeven, vrouwe van De Tempel, Berkel en Rodenrijs(1695-1757). Door dit huwelijk kwamen de heerlijkheden Berkel en Rodenrijs en De Tempel in het bezit van de familie Van Hees.
Henry Edouard van Hees noemde zich meestal ‘Van Hees van den Tempel’. Zijn broer noemde zich ‘Van Hees van Berkel’. Het aannemen van dubbele namen zien we vaker in de 19e eeuw. Dr. Jaap Moes, schrijver van ‘Onder Aristocraten’, noemt dit in zijn onderzoek naar de ‘Nationale notabelenelite 1848-1914’ ‘zelfbenoemd patriciaat’. Dit zijn deftige families die zichzelf vaak een aristocratisch aureool gaven door dubbele namen. Henry Edouard was officier bij de Koninklijke Marine. Op zijn huwelijksdag was hij luitenant-ter-zee tweede klasse, maar uiteindelijk kreeg hij de rang van luitenant-ter-zee. Als getuigen traden voor hem op zijn broer Ignatius Johannes van Hees van Berkel, dijkgraaf van Rijnland, en Elias Tielenius Kruijthoff, die controleur der directe belastingen was en in de huwelijksakte een bekende van de bruidegom genoemd werd.
Voor de bruid traden haar twee broers op als getuigen: mr. Floris Willem baron van Styrum, lid van de arrondissementsrechtbank, en jonkheer mr. Louis van Styrum, die eveneens als lid van de arrondissementsrechtbank genoemd werd.
Henry Edouard van Hees was op dat moment dertig jaar oud en jonkvrouwe Marie Helene Cornelia van Styrum was zeven jaar ouder. Kinderen zouden er uiteindelijk niet geboren worden, hetgeen ook minder waarschijnlijk was gezien de leeftijd van de bruid, maar het moet de moeder van Marie Helene Cornelia, de bejaarde barones douairière Van Styrum, een goed gevoel hebben gegeven, dat haar dochter nu gehuwd was en er voor haar gezorgd werd.
Het echtpaar Van Hees-Van Styrum vestigde zich aan het Spaarne in Haarlem en woonde daar op stand met een huisknecht en drie dienstbodes. Henry Edouard verliet de Koninklijke Marine en werd in het bevolkingsregister ingeschreven als ‘rentenier’. In 1853 vertrok het echtpaar uit Haarlem en verhuisde, samen met de huisknecht, naar Arnhem. Hier overleed in 1865 Henry Edouard van Hees: ‘Heden overleed , in den ouderdom van ruim 53 jaren, de Wel-Edel Geboren Heer HENRI EDOUARD van HEES van den TEMPEL, Lid van den Gemeenteraad dezer stad, echtgenoot van Vrouwe M.H.C. van HEES van den TEMPEL, geb. van STYRUM. Arnhem , 24 Mei 1865. Op uitdrukkelijk verlangen van den overledene, zal de rouw alleen door de weduwe aangenomen worden.’
Jonkvrouwe Marie Helene Cornelia van Styrum overleed, na ‘vele blijken van belangstelling’ gedurende haar ziekte, in 1873 in Arnhem: ‘Overleden te ARNHEM den 13den Januarij 1873, de HoogWelGebore Vrouwe MARIE HELÉNE CORNELIE VAN HEES VAN DEN TEMPEL, geboren VAN STYRUM. Eenige en algemeene kennisgeving. Op verzoek der overledene worden geen uiterlijke teekenen van rouw aangenomen.’
Na haar overlijden werd door haar erfgenamen haar ‘onlangs nieuw gebouwd wel doortimmerd en goed onderhouden HEERENHUIS met ERF en fraaijen TUIN’ (…) ‘staande en gelegen te Arnhem op eene der schoonste punten van de Eusebius-Buitensingel’ in het openbaar verkocht. Het kapitale pand bevatte in het souterrain kelders, een mangelkamer en een keuken. Op de eerste verdieping waren vier kamers, waarvan twee en suite. Ook op de tweede verdieping waren er vier kamers. Op zolder bevonden zich ‘twee meidenkamers’ voor de inwonende dienstbodes.
Benieuwd naar wat er verder geveild wordt bij Veilinghuis Van Spengen in Hilversum? Kijk dan in de online catalogus op vanspengen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog#
