Boekpresentatie: deel A-B Nederland’s Adelsboek

Afb. 1. Jonkheer dr. ir. Tom Versélewel de Witt Hamer overhandigde aan drs. Hélène Oppatja, directeur Centraal Bureau voor Genealogie, het eerste exemplaar. Naast Tom de Witt Hamer zitten in het bestuur van de Stichting Uitgave Nederland’s Adelsboek: Claudia barones van Harinxma thoe Slooten, drs. Willem baron van Lawick van Pabst en mr. Marc Scheidius.

Afgelopen donderdag vond in het sfeervolle Maltezerhuis van de Nederlandsche Balije der Souvereine Orde van Malta in Utrecht de boekpresentatie plaats van het eerste deel van een nieuwe état présent serie van het Nederland’s adelsboek, waarin de adellijke families met de beginletters A en B zijn opgenomen. Een historisch moment, omdat het laatste Rode Boekje in 2014 verscheen. Het leek even bijna alsof er geen nieuwe delen meer zouden verschijnen, omdat het Centraal Bureau voor Genealogie (CBG) om financiële redenen ging stoppen met deze serie.

Gelukkig was er jonkheer dr. ir. Tom Versélewel de Witt Hamer, die voorzitter was van de Raad van Toezicht van het CBG. Hij nam het initiatief en regelde dat er een stichting werd opgericht, de Stichting Uitgave Nederland’s Adelsboek, die de serie nu voortzet. Hij maakte ook afspraken met het Historisch Bureau De Clercq en Uitgeverij Verloren, die de uitgave verzorgen, en zorgde er voor dat het belangrijke archief van ca. 12 meter van het Nederland’s Adelsboek werd ondergebracht bij de Hoge Raad van Adel. Ook voor de laatste voorwaarde, de financiering, wist hij resultaat te boeken. De uitkomst van zijn inspanningen is dit nieuwste deeltje, waarbij zeker de grote inzet van de drie andere bestuursleden en de vrijwilligers genoemd moeten worden.

In zijn welkomstwoord noemde Tom de Witt Hamer hoe de nieuwe privacy wetgeving AVG voor problemen dreigde te zorgen. Moest er gewoon doorgegaan worden of kon er beter gestopt worden i.v.m. dreigende boetes? Mr. Ruud baron van Hövell tot Westerflier (1950-2022) kwam daarom het bestuur versterken, om dit te onderzoeken. Vanwege het historische en wetenschappelijke karakter van Nederland’s Adelsboek oordeelde de Autoriteit Persoonsgegevens uiteindelijk, dat er gebruik gemaakt zou kunnen worden van de zogenaamde ‘journalistieke vrijheid’ die opgenomen is in de AVG.

Daarna begon het werk voor de vrijwilligers om alle wijzigingen sinds de laatste uitgave in 1988 van deel A-Bl bij elkaar te krijgen. Voor de ene familie lukte dit makkelijker dan voor de andere en de zoektocht ging via internet, LinkedIn, Facebook of via persoonlijke contacten. Nieuwe problemen doken op, want de Wet op de Adeldom van 1994 heeft er voor gezorgd dat er binnen bepaalde gezinnen sommige kinderen wel van adel zijn en andere niet. En wat te doen met mensen die niet opgenomen wilden worden, of die bepaalde informatie op basis van de AVG niet vermeld wilden hebben? Het leidde tot situaties als gescheiden eerste partners, die niet vermeld zijn, maar ook tot zoons die nog snel in het huwelijk traden, omdat zij hun partner graag vermeld wilden hebben.

Nederlandse adel moderniseert
Ook al zal bovenstaand tussenkopje voor een aantal mensen misschien een gruwel zijn, maar dit deel van het Rode Boekje laat bij het doorlezen zien dat de Nederlandse adel met zijn tijd meegaat: er zijn zowel huwelijken en geregistreerde partnerschappen m/v, m/m als v/v in terug te vinden, maar er zijn ook veel ongehuwde edelen, waarbij tegenwoordig bij wijze van spreken een op een bierviltje geschreven relatie al voldoende is om in het Rode Boekje genoemd te worden. Naast geadopteerde kinderen wordt nu ook de familiegeschiedenis recht gedaan door buiten een huwelijk geboren kinderen op te nemen van voor de Wet op de Adeldom van 1994. Omdat deze wet geen terugwerkende kracht heeft (een historische fout, vindt AiN) hebben deze kinderen geen titel of predikaat en behoren dus niet tot de Nederlandse adel. Het vermelden van hun namen zal de velen die dit betreft zeker goed doen. Bijzonder is ook dat in enkele gevallen zelfs genoemd wordt, dat er nageslacht is van adellijke dames, die hun familienaam aan hun eigen kinderen hebben doorgegeven. AiN vindt dat een volgende stap zou kunnen zijn: vermeld deze niet-adellijke naamdragers cursief. Het geeft immers duidelijkheid over wie wel of niet recht heeft op een titel of een predikaat.

Afb. 2. Het familiewapen van de prinsen De Bourbon de Parme. Foto met dank aan de Hoge Raad van Adel

Prinselijke familie De Bourbon de Parme: de grote afwezige
In 1996 werden Carlos, Margarita, Jaime en Carolina de Bourbon de Parme, kinderen van H.K.H. Prinses Irene, als prins/prinses ingelijfd in de Nederlandse adel met het predicaat Koninklijke Hoogheid en in 1997 volgde de eerste opname van deze prinselijke familie in het Rode Boekje. In dit nieuwste deel ontbreekt de familie grotendeels. Wel opgenomen is Carlos prins de Bourbon de Parme, als Chef de Famille, en zijn eerstgeboren zoon, die buiten het huwelijk geboren werd. Deze Carlos junior kreeg bij K.B. van 3 mei 2018 de naam De Bourbon de Parme met de titel prins en het predicaat Koninklijke Hoogheid. Hij zal in de toekomst zijn vader als Chef de Famille van de prinselijke familie De Bourbon de Parme opvolgen, maar niet als Hoofd van de voormalig regerende hertogelijke tak van de Hertogen van Parma.

Magazine AiN: met de nu ontbrekende gegevens De Bourbon de Parme
En waarom de rest van deze familie niet vermeld wil worden? Daar kan op dit moment alleen naar gegist worden en het roept vragen op als: wilde men niet samen met Carlos junior vermeld worden? Voelt de familie zich boven de andere Nederlandse adellijke families verheven? Wij gaan voor u informeren! In één van de komende magazines van AiN volgt in iedere geval een état présent van de Nederlandse prinsen en prinsessen De Bourbon de Parme op basis van openbare bronnen en geheel AVG proof!

Blauwe Boekje van het Nederland’s Patriciaat
Binnenkort volgt op onze website meer informatie over het onlangs verschenen nieuwste deel. Dit is in uitvoering hetzelfde, alleen met de bekende blauwe buitenkant. Uitgever Thys VerLoren merkte op dat het uitgeven van beide series (‘historisch gezien zijn de Rode en Blauwe Boekjes zusjes van elkaar’) door dezelfde uitgever de uniformiteit bevordert. Ook al merkte hij op dat het Blauwe Boekje enkele millimeter groter was uitgevallen. Het deed één van de aanwezigen met veel humor opmerken: “Zij zullen het nodig hebben!”

Benieuwd geworden naar dit eerste deel van de nieuwe reeks van het Nederland’s Adelsboek? Kijk dan snel op deze website en bestel uw exemplaar vandaag nog bij Uitgeverij Verloren! Link: Nederland’s Adelsboek 99 état présent A-B (2023) (verloren.nl)

Voor meer informatie over het Rode Boekje van de Nederlandse adel en het Blauwe Boekje van het Nederland’s Patriciaat, kijk op https://blauweboekje.nl/familie_blauw_rood.php

Afb. 3. Het Nederland’s Adelsboek wordt ook wel het Rode Boekje genoemd.