
Max Willem Runderkamp Beelaerts van Blokland, geboren Amsterdam 5 maart 2025, zoon van Igor Paul Runderkamp en jonkvrouwe Emma Jeanne Beelaerts van Blokland.
‘Stad der paleizen’ werd er eens over Oldenhove gezegd en wie nu Oldenhove bezoekt, kan zich hier nog steeds een goed beeld vormen van de adellijke representatie van weleer door de aanwezigheid van de vroegere havezaten. Om toegelaten te kunnen worden tot de Ridderschap moest men beschikken over een havezate, die ‘adellijk betimmerd’ moest zijn. In de praktijk kwam dit neer op een omgracht huis, met brug, bijgebouwen, lanen beplant met bomen, een omringende siertuin en een bijbehorend landgoed met boerderijen, die voor pachtinkomsten zorgden.
In Vollenhove ontwikkelde zich echter stadshavezaten, die niet aan al deze kenmerken konden voldoen, vanwege de beperkte ruimte. Deze hadden zeker wel allure door hun uiterlijk en bijbehorende siertuinen, die het karakter kregen van een hof door tuinmuren met toegangspoorten. Eens stonden er veertien havezaten in Vollenhove, waarvan Oldruitenborgh de meest imponerende gevel had door zijn lengte.
Oldruitenborgh gaat terug tot in 1460, toen het als huis en hof in het bezit was van de adellijke familie Van den Rutenberg. Door huwelijk vererfde het op het adellijke geslacht Van Echten en Philip van Echten liet het in 1755 bij testament na aan Arend Sloet (1722-1786). Hij stamde uit het bekende adellijk geslacht Sloet, dat gedurende vele eeuwen een vooraanstaande rol in Vollenhove speelde. Meerdere havezaten zouden gedurende korte of langere tijd in het bezit zijn van deze familie. Oldruitenborgh bleef familiebezit tot het in 1947 aan de gemeente Vollenhove werd verkocht.
Begin november 2018 werden bij het Notarishuis in Arnhem deze portretten van baron en barones Van der Capellen-Van Walchren geveild. Het betreft Reinier Hendrik Otto baron van der Capellen (1854-1937), die generaal-majoor en lid van de Hoge Raad van Adel was, en zijn echtgenote Johanna Diederika van Walchren (1868-1952). Zij stamde uit een patriciaatsfamilie en was de dochter van een Rotterdamse reder en koopman.
In de afgelopen jaren doken er op verschillende veilingen portretten op uit de eens grote verzameling van de familie Van der Capellen, die een vrij compleet beeld bood van deze familie door de eeuwen heen. Sommige vonden een nieuw onderdak in de Musea Zutphen, de stad waar de familie eeuwenlang een zeer belangrijk rol speelde, andere kwamen in een stichting terecht en sommige kregen een onbekend onderdak. AiN is benieuwd te horen welke bestemming deze twee portretten hebben gekregen!
Noot:
De portretten werden voor 1600 euro verkocht en werden begin 2021 opnieuw verkocht via Catawiki voor 2800 euro.
Het onderstaande verhaal stond in het digitale magazine van AiN, jaargang 1, nr. 1 – februari 2017. Dit magazine wordt per mail aan de donateurs van de stichting Adel in Nederland toegestuurd.
Mr. Willem Frederik Hendrik baron van Wassenaer, heer van Weurt en Briellaard (1820-1892) had een glansrijke start in het leven: geboren in een vermogende familie, die tot de oudste overgebleven adellijke geslachten van Nederland behoorde, deed hij ook nog eens een zeer aanzienlijk huwelijk toen hij in 1848 in het huwelijk trad met Justina Goverdina Johanna Adolphine gravin van Rechteren (1828-1892).
Zijn schoonvader won vooraf inlichtingen over hem in en kreeg te horen dat hij “… een heel goed zacht humeur, zeer godsdienstige beginselen, veel kinderlijke liefde voor zijne ouders, doch geen bijzonder verstand…” had. Toch sloot hij zijn rechtenstudie met een promotie af, werd lid van de Provinciale Staten van Gelderland, raadslid en wethouder van Ede en kamerheer i.b.d. van Koning Willem III.
Hierbij bleef het echter, want de gesteldheid van zijn echtgenote noodzaakte een teruggetrokken leven en veel zorg. Deze werd gevonden in het landelijk Ermelo waar een villa werd betrokken en omdat deze toch enige voorouderlijke allure moest uitstralen, werd het er een met een torentje.
Op 6 april 1892 overleed baron Van Wassenaer: “Heden overleed op den Huize “Riethorst” Mr. W.F.H. Baron van WASSENAER, Kamerheer i.b.d. van wijlen Z.M. den Koning, in den ouderdom van bijna 72 jaren.” Een half jaar later overleed “… in den ouderdom van 64 jaar, onze innig geliefde Moeder en Behuwd moeder…” Beiden rusten op het oude begraafplaatsje van Ermelo waar hun bemoste zerken nog steeds te vinden zijn.
Bronnen & Literatuur
Nederland’s Adelsboek, jaargang 97 (2012). ‘s-Gravenhage, 143-146.
J. Aalbers, M.J. van Gent, S. Groenveld, A. Janse, Y. Kuiper, Heren van Stand Van Wassenaer 1200-2000. Achthonderd jaar Nederlandse adelsgeschiedenis (Zoetermeer, 2001) 213 en 214.
Louise van Wassenaer-Wiarda, Van Wassenaer. Een familie in portretten (Amsterdam, 2014) 188-191
en (1828-1892).
Wilt u ook drie keer per jaar het digitale magazine van AiN ontvangen met verhalen zoals deze? Word dan nu donateur! De Stichting Adel in Nederland heeft als doel het digitaal aanbieden van informatie over adel in Nederland in de ruimste zin. Voor € 17,50 per jaar kunt u donateur worden, ontvangt u droe keer per jaar het digitale magazine en steunt u ons in onze werkzaamheden. AiN heeft de culturele ANBI-status en daardoor kunt u als donateur bij de opgave voor de inkomstenbelasting giftenaftrek krijgen.
Meer weten en opgeven als donateur? Stuur dan een mail naar info@adelinnederland.nl.
Vandaag is het Internationale Vrouwendag en daarom hier, net als in voorgaande jaren, aandacht voor freules die in hun tijd veel (adellijk) stof deden opwaaien, omdat ze feministe waren of van zich lieten horen door hun daden en hun onafhankelijke geest. Benieuwd wie wie is op de foto’s? Klik dan op de onderstaande linkjes.
Jonkvrouwe Agathe Henriëtte Maria de Beaufort (1890-1982)
Link: http://www.biografischwoordenboekgelderland.nl/bio/6_Henriette_de_Beaufort
Jonkvrouwe Elisabeth Carolina Boddaert (1866-1948)
link: http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn2/bwn6/boddaert
Jonkvrouwe Peronne Pauline Boddaert (1969-2007)
Link: https://www.trouw.nl/nieuws/peronne-boddaert-1969-2007~b9db97c2/
Corinne Marie Louise barones van Boetzelaer (1912-2011)
Link: http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Boetzelaer
Marie Alexandrine Otheline Caroline gravin van Bylandt (1874-1968)
Link: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Marie%20van%20Bylandt
Jeanne van den Bergh van Eysinga-Elias (1880-1957), zusje van onderstaande. Haar zusje werd in 1912 in de adel verheven, maar zijzelf maakte geen gebruik van deze mogelijkheid.
Link: https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Jeanne_van_den_Bergh_van_Eysinga-Elias
Jonkvrouwe Bertha Elias (1889-1933)
Link: https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Bertha_Elias
Jonkvrouwe Henriëtte Sarah Hartsen (1860-1946)
Link: http://www.albertusperk.nl/eigenperk-artikelen/2000.2%20Freule%20Hartsen.pdf
Sophia Wilhelmina barones van Heeckeren van Kell (1807-1895)
Link: https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/ruurlo/freule-sophia-van-heeckeren-van-kell
Jonkvrouwe Anna van Hogendorp (1841-1915)
Link: http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn6/hogendorpanna
Jonkvrouwe Marianne Catherine van Hogendorp (1834-1909)
Link: http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn5/hogendorp
Johanna van Horne (1320-1356)
Link: https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Johanna_van_Horne
Jonkvrouwe Cecile Wilhelmina Elisabeth Jeanne Petronella de Jong van Beek en Donk (1866-1944)
Link: http://socialhistory.org/bwsa/biografie/jong-van-beek-en-donk
Jonkvrouwe Jeltje de Bosch Kemper (1836-1916)
Link: http://socialhistory.org/bwsa/biografie/bosch-kemper
Jonkvrouwe Catharina Anna Maria de Savornin Lohman (1868-1930)
Link: http://socialhistory.org/bwsa/biografie/savornin-lohman
Clara Feyoena van Sytzama – van Raesfelt (1729-1807)
Link: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/RaesfeltVanSytzama
Jonkvrouwe Hermanna Elisabeth Trip (1851-1911)
Link: http://www.wieiswieinoverijssel.nl/zoekresultaten/p2/299?tmpl=component
Isabella Agneta van Tuyll van Serooskerken (1740-1805)
Link: https://www.canonvannederland.nl/nl/utrecht/onderwijscanon/belle-van-zuylen
Alwine Antoinette barones de Vos van Steenwijk (1921-2012)
Link: http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/VosvanSteenwijk
Frits Schmidt schreef vorig jaar in Overijsselse Historische Bijdragen 136 (2021), p. 157-166, een uitgebreid artikel over haar.
Jacoba Albertina barones van Verschuer (1884-1965) (ook al zag zij zichzelf niet als een feministe)
Link: http://www.biografischwoordenboekgelderland.nl/bio/5_Jacoba_van_Verschuer
Jonkvrouwe Cornelia Maria van Asch van Wijck (1890-1971)
link: http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn6/bwn6/aschvanwijck
Jonkvrouwe Christine Wilhelmine Isabelle Wttewael van Stoetwegen (1901-1986)
Link: http://www.parlement.com/id/vg09lld4e4zi/ch_w_i_bob_wttewaall_van_stoetwegen
Cornélie Lydie Huygens (1848-1902), zij werd ‘de rode freule’ genoemd, omdat haar moeder uit de deftige Amsterdamse regentenfamilie Elias stamde. Twee broers van haar moeder werden in 1897 en in 1912 in de Nederlandse adel verheven met het predikaat jonkheer, maar haar moeder maakte nimmer deel uit van de Nederlandse adel.
Link: http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Huygens
Ieder jaar wordt deze lijst weer aangevuld; zo zijn vorig jaar Marie gravin van Bylandt, Sophia barones van Heeckeren van Kell en Clara Feyoena van Sytzama toegevoegd. Heeft u aanvullingen op deze lijst? Mail dan naar info@adelinnederland.nl.
Vrijdag 7 maart vertelt André Buwalda in Museum De Tiid over over de fascinerende geschiedenis van zwanendriften en zwanenhalsbanden. Al sinds de middeleeuwen waren zwanen het ultieme statussymbool in Europa. In Friesland, waar geen landsheren regeerden, was de ‘zwanenjacht’ een lokaal recht en hadden veel dorpen hun eigen zwanendrift, vaak beheerd door de adel vanuit imposante states.
André vertelt hoe zwanen door middel van bijzondere zwanenmerken en prachtig versierde zwanenhalsbanden herkenbaar werden gemaakt. In de huidige tentoonstelling kun je maar liefst 13 van de 27 bekende zwanenhalsbanden bewonderen – een unieke collectie die je nergens anders ziet.
Inloop vanaf 19.00 uur, de avond start om 19.30 uur. De toegang is gratis, aanmelden kan via deze link: https://www.detiid.nl/agenda/zwanendrift-in-fryslan
De stichting Kastelen, Buitenplaatsen en Landgoederen (sKBL) organiseert een fotowedstrijd, waarbij u wordt uitgenodigd om foto’s te maken van stinzenplanten.
Het sneeuwklokje is dé voorbode van het voorjaar. Vanaf begin februari tot ver in mei vormen de
historische tuinen en parken van kastelen, buitenplaatsen en landgoederen (KBL) het podium voor
de zogenaamde stinzenplanten. Deze bonte verzameling uitbundig bloeiende en sterk
verwilderende bolgewassen zijn onlosmakelijk verbonden met KBL.
Doe mee met de fotowedstrijd van sKBL
Vanaf 17 februari tot en met 15 mei 2025 kunt u uw mooiste foto’s van bloeiende stinzenplanten op
KBL insturen en kans maken op mooie prijzen. Op de foto moet duidelijk te zien zijn dat de
stinzenplant(en) bloeien op een kasteel of buitenplaats.
Uit alle inzendingen kiest de jury een top 10. Uit deze top 10 worden twee winnaars gekozen, één
door de vakjury en één door het publiek. Het publiek kan van maandag 26 mei tot en met zondag 1
juni stemmen op hun favoriet. Houd hiervoor te zijner tijd onze website, nieuwsbrief en social
mediakanalen in de gaten.
De winnaars van de vakjury- en publieksprijzen worden aan de vooravond van de Dag van het
Kasteel, op vrijdag 6 juni 2025, bekendgemaakt. Het onderwerp van deze fotowedstrijd sluit aan bij
het landelijke jaarthema ‘Naar buiten!’ van de Dag van het Kasteel.
Jury
• Yvonne Molenaar, directeur sKBL en juryvoorzitter
• Wim Dröge, voormalig tv-producent, bestuurslid van Kasteel-Museum Sypesteyn en
bewoner van Huis Landfort te Megchelen
• Esther Scherpenzeel, professioneel interieurfotograaf en nieuwsredacteur van sKBL
• Geeke Remmelts, journalist, natuurcolumnist in de Gooi & Eemlander en hoofdredacteur
van de sKBL nieuwsbrieven
• Betty Kooistra, amateur natuurfotograaf, natuurgids, stinzenflorakenner en als
praktijkdeskundige verbonden aan de Martena State in Cornjum (Fr)
Prijzen
Iedere fotograaf die in de top 10 eindigt, ontvangt een jaar donateurschap van sKBL, inclusief een
fraai welkomstgeschenk.
De winnaars van de juryprijs en de publieksprijs ontvangen bovendien de recent uitgekomen
Nationale Gids historische buitenplaatsen, een compleet overzicht in woord en beeld van alle
monumentale historische buitenplaatsen in Nederland. Daarnaast ontvangen zij een uitnodiging
voor een koffieontvangst op Huis Landfort te Megchelen, de thuisbasis van sKBL en het sKBL
Nationaal Centrum voor de Nederlandse Buitenplaatscultuur (NCHB), inclusief een rondleiding door
het landhuis en park voor elk maximaal 10 personen.
Meedoen
Upload uw mooiste digitale foto’s van (een) bloeiende stinzenplant(en) op een kasteel of
buitenplaats via de website van sKBL. Met uw inzending verklaart u akkoord te gaan met de
spelregels en voorwaarden zoals u hier kunt lezen: https://www.skbl.nl/fotowedstrijd/
Museum Menkemaborg start zaterdag 1 maart het nieuwe seizoen met de tentoonstelling Borgbaasjes. Dieren op en rond de borg. De tentoonstelling is een vervolg op de succesvolle tentoonstelling Heer en knecht over het personeel van de jonkers Alberda van Menkema. Het gaat nu niet over de jonkheer en de jonkvrouw, de koetsier, de tuinman of de keukenmeid. Dit jaar gaat het over de dieren die in de borg, op de oprijlaan, in de grachten, in de graslanden en in de lucht bij de singels leven.
In de borgkamers worden een of meerdere diersoorten uitgelicht met bijbehorende attributen als paardensporen en een zwanenband of een schilderij of prent dat het dier in de achttiende eeuw toont. “De Menkemaborg en de andere Groninger borgen zijn van oudsher locaties geweest waar het wemelde van de fauna,” aldus directeur Afiena van IJken. “Maar voor alledaagse zaken is niet altijd bewijs. In het onderzoek is dan ook veelvuldig gekeken naar inventarissen van Menkema en Dijksterhuis, maar ook naar het bekende kookboek.”
De Menkemaborg is van dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.00 uur te bezoeken (maart t/m september). Van oktober t/m december is de borg van 10.00 tot 16.00 uur te bezoeken. Ga voor meer informatie naar www.menkemaborg.nl.
Jonkvrouwe Louise Digna Catharina Six (1862-1934) erft in 1895 de historische buitenplaats Gooilust van haar tante. Ze gaat er wonen na haar huwelijk met haar ‘buurman’ Frans Ernst Blaauw (1860-1936), die een telg is uit een patriciaatsfamilie en een gedreven amateur-bioloog met een obsessie voor exotische dieren. Terwijl zijn verzameling van meer dan 400 dieren internationale bezoekers trekt, krijgt Louise steeds meer last van zijn extravagante hobby. Financiële problemen stapelen zich op, en het huwelijk verslechtert snel.
Wanneer Louise uit wanhoop een paar zeldzame dieren verkoopt, neemt Frans wraak: hij laat haar opnemen in een sanatorium en probeert haar krankzinnig te laten verklaren om zo de volledige zeggenschap over Gooilust te krijgen. Maar Louise bedenkt een heel ander plan…
Met behulp van brieven, rechtbankverslagen en grondig onderzoek brengt Jeanette Wagenaar deze geschiedenis tot leven. Gooilust is een meeslepend boek over de stille strijd van een vrouw die haar stem vond in een tijd waarin dat bepaald niet vanzelfsprekend was.
Link naar meer informatie en bestelmogelijkheid: https://www.uitgeverijdekring.nl/gooilust