Afb. 1. Bloeiende boshyacinten in het park van Clingendael.
Tegenwoordig geniet huis Clingendael bekendheid door het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen, dat hier gevestigd is, maar tot in 1968 werd het particulier bewoond. Clingendael werd in 1804 door de vermogende Willem Joseph baron van Brienen (1760-1839) gekocht. De familie bewoonde daarnaast in latere jaren een stadspaleis op het Lange Voorhout, het huidige Hotel Des Indes. Het park werd door de bekende tuinarchitect J.D. Zocher ontworpen en freule Daisy, de achterkleindochter van baron Van Brienen, verrijkte het geheel met een oud-Hollandse tuin en een Japanse tuin.
Afb. 2. De Hollandse tuin op Clingendael, aangelegd in opdracht van freule Daisy van Brienen.
Afb. 1. Kasteel Hernen speelde een belangrijke rol in de tv-serie Floris. Foto met hartelijke dank aan Geldersch Landschap & Kasteelen.
De ANWB organiseert een online stemming om duidelijk te krijgen wat als het allermooiste kasteel van Nederland wordt beschouwd. Stoere gebouwen zijn het, kastelen. Met dikke muren, kloeke torens en kantelen rijzen ze op uit het landschap. Vaak omringd door luisterrijke tuinen en parken met bijzondere bouwsels zoals een ijskelder, duiventoren, schelpengrot of doolhof. De ophaalburg over de slotgracht is de poort naar de mooiste verhalen over excentrieke bewoners, glorietijden en verval. Nederland telt nog ongeveer 550 kastelen en meer dan 50 daarvan kun je bezoeken. Wat vind jij het allermooiste kasteel van Nederland? Doe mee en stem! Kijk op https://www.anwb.nl/eropuit/nieuws/2022/januari/allermooiste-kasteel-van-nederland-verkiezing
De stichting Adel in Nederland heeft onder haar Vrienden een aantal van deze kastelen, waarvoor wij hier graag speciaal uw aandacht vragen:
Geldersch Landschap & Kasteelen beheert meer dan 150 natuurgebieden, landgoederen en 7 kastelen, die te bezichtigen zijn en die een mooi beeld bieden van Gelderse adellijke representatie door de eeuwen heen.
Ieder kasteel heeft zijn eigen geschiedenis en zijn eigen charme. Vele vrijwilligers staan voor u klaar om de bijzondere verhalen van ‘hun’ kasteel te vertellen, waarbij er rekening wordt gehouden met de verschillende interesses van jong en ouder. Wist u trouwens dat u zelfs kunt overnachten op een kasteel? Kasteel Doorwerth heeft een vakantiewoning in het sfeervolle, eeuwenoude poortgebouw! Kijk voor meer informatie over ieder kasteel en bezoekmogelijkheden op hun websites!
Afb. 2. Kasteel Doorwerth in al zijn glorie met torens, tinnen en transen. Eén van de beroemdste bewoners was Charlotte Sophie Gravin Bentinck over wie Hella Haasse ‘Mevrouw Bentinck of Onverenigbaarheid van karakter’ schreef.Afb. 3. De voorzijde van huis Verwolde werd ontworpen door de architect van stadhouder Willem V: Philip Willem Schonk. Het huis werd gebouwd in opdracht van de baronnen Van der Borch van Verwolde, die het eeuwenlang bewoonden. Een deel van de inrichting is in bruikleen gegeven door deze familie.Afb. 4. Kasteel Cannenburch werd eeuwenlang tot in 1881 bewoond door de baronnen D’Isendoorn à Blois. De Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen beheert het kasteel sinds 1950 en heeft het zó ingericht alsof de familie D’Isendoorn even weg is.Afb. 5. Kasteel Rosendael is gelegen in een fraai landschapspark met daarin onder meer de Bedriegertjes. Het kasteel is ingericht alsof de baronnen Van Pallandt er nog steeds wonen. Foto met hartelijke dank aan Geldersch Landsschap & Kasteelen.Afb. 6. Huis Zypendaal werd bewoond door de baronnen en jonkheren Brantsen, een geadelde Arnhemse regentenfamilie. Veel in het interieur herinnert aan deze belangrijke Gelderse familie. Foto met hartelijke dank aan Geldersch Landsschap & Kasteelen.Afb. 7. Kasteel Ammersoyen is een middeleeuws kasteel met een lange bewoningsgeschiedenis, waaronder het befaamde geslacht Van Arkel. Foto met hartelijke dank aan Albert Speelman.Afb. 8. Slot Zuylen in Zuilen bij Utrecht, dat eeuwenlang door de baronnen Van Tuyll van Serooskerken bewoond werd.Afb. 9. Kasteel Amerongen, toevluchtsoord voor de Duitse Keizer Wilhelm II in 1918, toen het bewoond werd door de graven Van Aldenburg Bentinck.
Op dinsdag 8 maart eindigt bij het Venduehuis in Den Haag de online veiling Collector’s choice: European Interiors & Asian Arts, met porselein, antiek, kunst, meubelen en o.a. deze Chinese voorouderportretten, Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogus om te zien wat er verder geveild wordt op https://wavemaker.venduehuis.com/auction?auction=471&display=grid
Lotnummers 3067 en 3068 betreffen Chinese voorouderportretten, die gebruikt werden als onderdeel van de familieverering, waarbij er ook offers werden gebracht als wierook, voedsel en wijn. Op deze wijze hoopte men dat deze voorouders zouden zorgen voor de voorspoed van het nageslacht. De afgebeelde personen op de voorouderportretten zijn meestal frontaal afgebeeld, zitten op fraaie zetels en dragen rijk uitgevoerde kleding, die de status van de afgebeelde personen bevestigen en versterken. Deze portretten werden vaak op verjaardagen en bij herdenkingen opgehangen.
Het linker portret betreft een oudere dame met rode mantel, is waarschijnlijk 19e eeuws en is geschilderd op rijstpapier. Het portret meet (zonder lijst) 125,5×66 cm en wordt getaxeerd op 300-500 euro.
Het rechter portret is van omstreeks 1900 en betreft een dame op een troon in een polychrome mantel, die rijk gedecoreerd is met wolken en draken. Het portret meet (zonder lijst) 124×59 cm en wordt getaxeerd op 300-500 euro.
Afb. Links het familiewapen Van Voorst tot Voorst en rechts Des Tombe.
Clemens Diederik baron van Voorst tot Voorst, geboren Kopenhagen 21 februari 2022, zoon van Reynier Jan baron van Voorst tot Voorst en Quirine Cornélie barones van Voorst tot Voorst née des Tombe, Amsterdam 31 maart 2018.
De familie Des Tombe is opgenomen in het Blauwe Boekje van het Nederland’s Patriciaat.
Jonkvrouwe Ottony Anna Beatrice Lidwina Bloys van Treslong, geboren Londen 9 februari 2022, dochter van jonkheer Adriaan Guy Carel York Bloys van Treslong en Carolina Bloys van Treslong née Lane.
Afb. 1. Tafelzilver uit 1911 met alliantiewapens De Geer-Röell. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Van Spengen in Hilversum/Home | vanspengen
Van 28 februari t/m 3 maart loopt er een Timed online veiling af bij Veilinghuis Van Spengen in Hilversum met kunst, antiek, zilver, porselein, juwelen, enz. Tot de aangeboden kavels behoort o.a. tafelzilver De Geer van Jutphaes-Röell van Hazerswoude. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogus voor wat verder geveild wordt op https://vanspengen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog
Lotnummer 2216 betreft tafelzilver van het echtpaar De Geer-Röell. Mr. Barthold Jacob Lintelo baron de Geer, heer van Jutphaas (1884-1950) werd geboren als zoon van Hubert Herman Adriaan Jan baron de Geer, heer van Jutphaas (1848-1909) en Elsabé Maria Theodora van den Broeke (1856-1917). Zijn vader was op dat moment burgemeester van Doorn en Maarn en hier groeide hij op.
De familie De Geer stamde uit de omgeving van Luik en vestigde zich begin 17e eeuw in de Nederlanden. Voorvader Louis de Geer (1587-1652) verwierf als koopman in ijzer, geelkoper, geschut, wapens, munitie, zout, enz. en als bankier een groot vermogen en bouwde een waar industrieel imperium op. In 1642 werd hij in de Zweedse adel opgenomen. Vanaf 1815 werden verschillende nakomelingen in de Nederlandse adel opgenomen en de tak waar Barthold toe behoorde, kreeg in 1845 de titel baron bij eerstgeboorte. Barthold werd geboren als jonkheer, maar na het overlijden van zijn vader in 1909 volgde hij hem op als baron en was hiermee de 5e opeenvolgende baron in deze tak van de familie De Geer.
Barthold studeerde rechten in Utrecht, een studie die hij in 1907 voltooide, en werd vervolgens referendaris bij de Provinciale griffie van Utrecht en dijkgraaf van het hoogheemraadschap Lekdijk benedendams en Ijsseldam. Ook werd hij secretaris van de curatoren van de Rijksuniversiteit in Utrecht. In 1911 trad hij in het huwelijk met jonkvrouwe Anna Cornelia Röell (1889-1970), die de dochter was van de luitenant-generaal tit. Willem Cornelis baron Röell, heer van Hazerswoude (1861-1937) en Maria Cornelia Johanna Bierens de Haan (1866-1941). Na het overlijden van haar vader volgde zij hem op als vrouwe van Hazerswoude.
Ter gelegenheid van hun huwelijk kreeg het echtpaar als huwelijkscadeau een set van 24 zilveren tafelcouverts en 24 losse tafelvorken, 18 bijpassende dessertcouverts met 18 losse dessertvorken van het model Hollands glad, vervaardigd in 1911 door H. Helweg in Amsterdam. Op de achterzijde werden de alliantiewapens De Geer en Roëll aangebracht. Het totale gewicht aan zilver hiervan was 8325 gram en het tafelzilver zat in 2 mahonie bestekkisten.
Het echtpaar kreeg drie zoons, waarvan de eerste levenloos geboren werd en de tweede nog geen vijf jaar werd, en twee dochters. In 1950 overleed baron De Geer ‘na langdurig geduldig gedragen lijden’ en werd begraven op de Gemeente Begraafplaats in Doorn. Zijn weduwe hertrouwde in 1959 jonkheer Alfred Carl Emil August Maria von Martels (1884-1972) en woonde met hem op huis en landgoed De Horte in Dalfsen, dat na haar overlijden verkocht werd aan stichting Landschap Overijssel. Barthold baron de Geer werd in de titel van baron opgevolgd door zijn enige overgebleven zoon: Barthold Jacob Lintelo baron de Geer (1924-1988). Deze was de laatste baron van deze tak en met zijn overlijden stierf deze tak in de mannelijke lijn uit.
Het tafelzilver wordt getaxeerd op 3000-5000 euro.
Afb. 1. Links het Châtelet en rechts kasteel De Haar.
Van 18 februari t/m 6 juni 2022 is er de unieke mogelijkheid om het Châtelet te bezichtigen, dat nog steeds eigendom is van de familie Van Zuylen van Nijevelt en dat als privéverblijf dient voor de familie, nadat het kasteel De Haar in 2000 werd overgedragen aan een stichting. Het Châtelet is te vergelijken met een voorburcht, maar de omvang is zó groot, dat het een kasteeltje op zich is. Alexandra Barones van Zuylen van Nijevelt zei eens over het kasteel en het Châtelet: “But for us, the heart of the castle lived in the Châtelet”, omdat hier de rentmeester Tonia de Greef woonde. Tegenwoordig verblijven de vijf zusjes Van Zuylen van Nijevelt nog vaak in het Châtelet en in de maand september wordt ook traditiegetrouw het kasteel zelf nog bewoond. Het Châtelet is echter veel intiemer om te bewonen, maar heeft ook een zeer rijk uitgevoerd interieur. Lees meer over deze openstelling en het bestellen van online tickets op https://www.kasteeldehaar.nl/eenmalige-openstelling-chatelet-de-haar/
Afb. 2. Binnenkijken in het Châtelet: de sfeervolle woonkamer.
Bijzondere bouwgeschiedenis kasteel De Haar
Kasteel De Haar verviel in de loop der eeuwen tot een ruïne, maar werd vanaf 1892 in opdracht van Étienne Baron van Zuylen van Nijevelt (1860-1934) en zijn schatrijke echtgenote Hélène Barones de Rothschild (1863-1947) herbouwd onder leiding van de beroemde architect Pierre Cuypers en diens zoon Joseph Cuypers. Bij dit project, dat twintig jaar zou duren, werd niet alleen het naastliggende dorpje afgebroken en verderop herbouwd, maar werd ook een park aangelegd, waarvoor volwassen bomen van elders werden aangevoerd om het meteen een volgroeide aanblik te geven.
Hieronder: links de keuken en rechts één van de slaapkamers.
De familie Van Zuylen Van Nijevelt
De familie Van Zuylen is een zeer oud adellijk geslacht, dat in Utrecht vele sporen heeft nagelaten. Er zijn meerdere families met dezelfde naam, waarbij de onderlinge verwantschap nog steeds niet is aangetoond, maar die wel hetzelfde wapen voeren: in zilver drie rode zuilen. Op grond van dit wapen meende men in het verleden van het befaamde Romeinse geslacht Colonna af te stammen. Toen een telg in 1423 Rome bezocht voor zijn inhuldiging in het bisdom van Utrecht bij Paus Martinus V, die zelf een Colonna was, zou deze hem als lid van zijn familie ontvangen hebben.
Binnen de Nederlandse adel zijn er de uitgestorven baronnen Van Zuylen van Nievelt en de graven Van Zuylen van Nijevelt, waarvan de Chef de Famillie de titel graaf heeft en de andere nakomelingen baron/barones zijn. Ook zij voeren hetzelfde wapen, maar ook hier is tot op heden geen gemeenschappelijke voorvader gevonden. De familie Van Zuylen van Nijevelt van kasteel De Haar stamt ook uit Utrecht, maar vestigde zich eind 17e eeuw in Brugge, waar zij het ambt van postmeester voor de Prins van Thurn und Taxis uitoefende. Nakomelingen uit deze tak werden in 1816 en 1827/1828 door Koning Willem I in de Nederlandse adel opgenomen (1816: benoeming in de Ridderschap van West-Vlaanderen met de titel baron en 1827/1828: erkenning van titel baron). Zij kozen na de Belgische Opstand van 1830 voor de Belgische nationaliteit en gingen daarmee tot de Belgische adel behoren.
Afb. 3. De badkamer.
Vererving kasteel De Haar
Het kasteel De Haer vererfde in de loop der eeuwen in de vrouwelijke lijn via de adellijke geslachten Van de Haar, Van Zuylen, Van Renesse, Van Stembor op Antony Martinus van Zuylen van Nijevelt (1761-1801), die in Utrecht woonde. Hij was kinderloos en schonk zijn goederen aan een achterachterneefje in Brugge: Jan Jacob Ghislain baron van Zuylen van Nijevelt (1752-1846). Deze zette daarmee de erfopvolging voort, ook al stamde hij niet van eerdere eigenaren van kasteel De Haar af. Van deze Jan Jacob Ghislain van Zuylen van Nijevelt stammen de huidige bewoners van het Châtelet af.
Benieuwd naar de rijke (bouw)geschiedenis van kasteel De Haar en zijn Bewoners? Dan is ‘Tien eeuwen Kasteel de Haar. Wat een weelde’ zeker een aanrader! Of nog beter: boek nú een ticket om het kasteel en het Châtelet te bezoeken via https://www.kasteeldehaar.nl/eenmalige-openstelling-chatelet-de-haar/
Afb. 4. Kasteel De Haar met zijn machtige torens. Links het ranke torentje van de voormalige dorpskerk, die sinds de herbouw als familiekapel dienst doet.
Afb. 1. Olivier Markies de Trazegnies, die de laudatio uitsprak, overhandigt dr. Joost Welten de Hertog van Arenberg prijs voor zijn boek ‘De vergeten Prinsessen van Thorn’. Foto met hartelijke dank aan de Arenbergstichting.
Kort geleden mocht dr. Joost Welten uit handen van Olivier Markies de Trazegnies de Hertog van Arenberg prijs in ontvangst nemen voor zijn boek ‘De vergeten Prinsessen van Thorn’. Deze geschiedenisprijs van het Huis van Arenberg werd uitgereikt in het Paleis der Academiën in Brussel, dat eertijds gebouwd werd voor de Erfprins van Oranje, de latere Koning Willem II.
Afb. 2. De. Joost Welten spreekt zijn antwoord uit na de ontvangst van de Hertog van Arenberg prijs. Foto met hartelijke dank aan de Arenbergstichting.
De Chef de Famille van de Hertogen van Arenberg, Z.D.H. Léopold 13e Hertog van Arenberg, was hierbij aanwezig. De Hertog is gehuwd met Isabel-Juliane gravin zu Solberg-Stolberg, die tot de Nederlandse adel behoort; haar vader werd in 1980 ingelijfd in de Nederlandse adel.
Het geslacht Arenberg is een zijtak van het Belgische geslacht De Ligne en nam door huwelijk met een erfdochter de naam Arenberg aan. De voorouders van de Hertog verbonden zich door huwelijken met vooraanstaande Europese geslachten als Von Hohenzollern-Sigmaringen, Lobkowicz, De Croy, De Merode en Wittelsbach/Von Bayern. De familie bezat uitgestrekte bezittingen in Duitsland en België, waarvan de Belgische na de Eerste Wereldoorlog onteigend werden, omdat de toenmalige Chef de Famille de Duitse nationaliteit bezat.
Tentoonstelling ‘De vergeten Prinsessen van Thorn’ in het Limburgs Museum in Venlo
N.a.v. van zijn boek werkte Joost Welten mee aan de tentoonstelling ‘De Vergeten Prinsessen van Thorn’ in het Limburgs Museum in Venlo. Deze wonderschone tentoonstelling, die de verdwenen wereld van de prinsessen in Thorn met unieke bruiklenen uit heel Europa – en ver daar buiten! – tot leven brengt, is nog t/m zondag 3 april te bezichtigen. Hoe bijzonder deze tentoonstelling ook door bezoekers ervaren werd, is het zeldzaam hoge cijfer dat de bezoekers tot nu toe gemiddeld gaven: een 9,2!
Afb. 3. In het Limburgs Museum is de tentoonstelling ‘De Vergeten Prinsessen van Thorn’ te zien. Met hier op de foto een klein deel van de tentoonstelling. FOTO LEVIN DEN BOER – LDBFOTO.NL
Julian Henk Jan van Heeckeren van Waliën, geboren 12 februari 2022, zoon van Ricardo Victor van Heeckeren van Waliën en Jacquelien Erna van Heeckeren van Waliën née Beekhuis
