Sweder Antonius Samuel baron van der Feltz, geboren Zaanstad 16 augustus 2021, zoon van Rutger Robert Jan baron van der Feltz en Liselotte Willemijn barones van der Feltz née Wijsman.

Het was een bijzonder, magisch moment gisteren op Slot Zuylen tijdens de opening van de tentoonstelling ‘Slot Zuylen en slavernij’: het reinigingsritueel door sjamaan Olivia Biswane, waarbij de voorouders werden verwelkomd om ze te laten weten dat we verbonden zijn met het heden, verleden en de toekomst. Hierbij werd symbolisch het goede van het kwade gescheiden en het heden van het verleden. Alsof het zo moest zijn, vielen er even later wat druppels water zacht uit de hemel over de aanwezigen, die ieder met hun eigen achtergrond de vijf continenten vertegenwoordigden, met hun gedeelde en vaak pijnlijke geschiedenis. Olivia Biswane riep op om het verleden een plek te geven, zodat we kunnen loslaten, verzoenen en verder gaan. Zij bedankte de familie Van Tuyll van Serooskerken, omdat deze unieke ceremonie op Slot Zuylen mocht plaatsvinden.

Complimenten zijn voor de familie Van Tuyll zeker op hun plaats, omdat zij genereus aan deze tentoonstelling meewerkte, terwijl hier ook informatie wordt gedeeld over de herkomst van familiefortuin in het verleden uit uitbuiting en slavernij. Na de familie Van Loon is de familie Van Tuyll nu de tweede adellijke familie in Nederland, waarbij dit thema zo groot wordt uitgemeten. Willem te Slaa, directeur Slot Zuylen zei hierover in zijn openingstoespraak onder meer, dat het niet een onderwerp is dat je van de daken roept, omdat het complex is en over pijnlijke zaken gaat als uitbuiting en slavernij: “We hopen met deze tentoonstelling te laten zien wat je meestal niet ziet en het is belangrijk dat je die geschiedenis kent, omdat deze nog steeds impact heeft op de maatschappij.”

Door deze tentoonstelling hoopt Slot Zuylen een diepere laag toe te voegen aan wat er normaal verteld wordt. In de kamers en zalen van het slot wordt daarom aanvullende informatie gegeven over de koloniale achtergrond van objecten en de financiële betrokkenheid van de vroegere bewoners bij de slavernij in de 18^e eeuw. Daarnaast is er een afzonderlijke tentoonstelling in de bovenzalen. Hierbij ligt de focus op de beroemdste kasteelbewoonster: de schrijfster Belle van Zuylen, maar ook haar ouders. Deze beschikten over grote fortuinen, die voor een deel zijn terug te voeren op koloniale uitbuiting en slavernij. Zo bestond 1/5 deel van het vermogen (130.000 gulden) van de vader van Belle van Zuylen uit aandelen in de VOC, WIC, de Utrechtse compagnie en Engelse compagnieën. Deze bezaten plantages waar vele tot slaaf gemaakte Afrikanen een ellendig bestaan hadden.

‘Ik heb geen talent voor ondergeschiktheid’
Hoe de schrijfster Belle van Zuylen dacht over slavernij is niet precies bekend. Wel maken haar romans duidelijk dat zij wist met welke ellende de tot slaaf gemaakten te maken hadden. “Ik heb geen talent voor ondergeschiktheid”, schreef Belle en haar leven lang bleef zij naast een onafhankelijke geest een zelfstandige vrouw. Haar vader liet zelfs vastleggen dat zij eigenaresse van zijn erfenis zou blijven – en dat in een tijd dat gehuwde vrouwen voor de wet ‘handelingsonbekwaam’ waren. Haar echtgenoot besprak ook financiële zaken met haar. Toen Belle in 1778 de erfenis van haar ouders ontving, bestond deze voor 1/3 uit aandelen in koloniale ondernemingen. Binnen vijf jaar was hiervan ongeveer zeventig procent verkocht. De precieze reden hiervoor is niet duidelijk, maar heel misschien was dit een principiële keuze van Belle?

Benieuwd naar deze tentoonstelling, die dankzij de grote inzet van velen tot stand is gekomen, én Slot Zuylen? Kijk dan op https://www.slotzuylen.nl voor meer informatie!

 

In het decembernummer 2020 van het digitale magazine van de stichting Adel in Nederland stond het artikel ‘Een markies uit Twente die Hieronymus van Alphen wilde evenaren’, door Christine Sinninghe Damsté-Hopperus Buma. Deze ‘markies’ betrof George Anne Christiaan Willem le Vasseur de Cognée de Thouars (1807-1850). Zijn familie was gedurende enkele generaties eigenaar van Singraven bij Denekamp. Daan van Mierlo werkte met enkele fraaie foto’s van Singraven aan dit artikel mee en daarom besloot de stichting Adel in Nederland om een gedrukt exemplaar van dit magazine aan hem aan te bieden.

Singraven werd al in 1381 genoemd en kent een rijke geschiedenis, waarin het eigendom was van de graven van Bentheim en de baronnen Sloet, en de patriciaatsfamilies De Thouars, Roessingh Udink en Laan. De laatste particulier eigenaar was mr. Willem Frederik Jan Laan, heer van Singraven (1891-1966). Hij restaureerde en verbouwde Singraven grondig om zo een passende omgeving te scheppen voor zijn grote antiek- en kunstverzameling. In 1966 overleed hij kinderloos en ongehuwd en hij legateerde zijn collecties aan de Stichting Edwina van Heek, die al in 1956 het landgoed in eigendom kreeg.

Deze stichting beheert het huis en het landgoed met grote zorg, hierbij geassisteerd door vijftig vrijwilligers, die met grote kennis van zaken en veel enthousiasme meehelpen om dit bijzondere bezit in stand te houden. Tot 1 november zijn er op dinsdagmiddag, woensdagmiddag, donderdagmiddag en zaterdagmiddag doorlopend rondleidingen van half twee tot half vier.

John Töpfer, directeur stichting Adel in Nederland, bood aan de beheerder, de heer Daan van Mierlo een gedrukt exemplaar van het magazine aan en werd zeer gastvrij op het huis ontvangen voor een persoonlijke, bijzondere rondleiding, waarvoor hierbij nogmaals heel hartelijk dank!

Wilt u meer weten over Singraven of ook deelnemen aan een rondleiding? Kijk dan op https://www.singraven.nl.

Singraven is ook bekend vanwege de dubbele watermolen, die onder meer door beroemde schilders als Van Ruisdael en Hobbema op het doek zijn vastgelegd. Recent is hier in opdracht van de Stichting Edwina van Heek een turbine gebouwd die voldoende stroom levert voor tachtig huishoudens.

Na drie jaar onderzoek doen, interviewen en en schrijven is  vandaag verschenen: De laatste heer. Hoe de bevoorrechte klasse plaatsmaakte voor de gewone man. (Ambo Anthos, 2021). In dit boek vertelt Astrid Schutte het verhaal van kasteelheer Werner Helmich, telg uit een oude patriciaatsfamilie en heer van Baak, die tot zijn verdriet zijn landgoed moest verlaten en pachterszoon Jan Schutte, vader van Astrid Schutte, die door Werner geholpen werd zijn droom te realiseren. Behalve een geschiedenis van Werner en Jan vertelt het boek over twee grote veranderingen in de 20ste eeuw: het verdwijnen van het grootgrondbezit en de opkomst van het massaonderwijs. Huis Baak was eeuwenlang in het bezit van de baronnen Van der Heyden van Doornenburg en vererfde vervolgens op de patriciaatsfamilie Helmich.

Link naar meer informatie en bestelmogelijkheid: https://www.amboanthos.nl/boek/de-laatste-heer/

Hieronder een filmpje, waarin Astrid Schutte zelf vertelt over haar boek.

Giulia Mara Boeles, geboren Nairobi 14 juli 2021, dochter van Joost Boeles en Céline Lara barones van Asbeck.

Op de site van National Geographic is een uitgebreid artikel te vinden over de Nederlandse kunstenaar jonkheer Vincent Mock. Vincent Mock heeft altijd al een fascinatie voor de natuur gehad en na zijn BA gehaald te hebben en filosofie gestudeerd te hebben, zocht hij de Afrikaanse wildernis op om zich in te zetten voor natuurbehoud. In de natuur vond hij als kunstenaar zijn inspiratiebron: eerst alleen door middel van tekenen en schilderen, maar later ook door het maken van levensgrote sculpturen van bedreigde zeedieren.

Link naar het uitgebreide artikel op National Geographic: https://www.nationalgeographic.nl/nederlandse-kunstenaar-brengt-haaien-tot-leven.

In Porto Cervo (Sardinië) is tot 30 september zijn expositie AMO te zien . Meer informatie hierover is te zien en te lezen op de site van Vincent Mock: https://vincentmock.com/amo-expo/.

Collector’s Choice: European Interiors and Asian Art bij het Venduehuis in Den Haag: op zondag 18 juli loopt er een online veiling af met porselein, glas en nog veel meer. Lees het verhaal bij enkele bijzondere kavels hieronder of kijk in de online catalogus van het Venduehuis voor wat er verder geveild wordt op https://wavemaker.venduehuis.com/auction?auction=403

Lot 3536 betreft porselein met onbekende familiewapens. Dit kavel wordt getaxeerd op 300-500 euro. Porselein werd in het verleden op grote schaal gedecoreerd met het familiewapen en was een statussymbool in huis..

Lot 3510 betreft twee antieke Engelse theekommetjes uit circa 1830 met daarop het portret van Van Speijk. Tijdens de Belgische Opstand in 1830 verwierf Van Speijk heldenstatus, omdat hij zich weigerde over te geven. Van Speijk blies zichzelf met zijn schip en zijn bemanning bij Antwerpen op onder de uitspraak: “Dan liever de lucht in!” De twee theekommetjes worden getaxeerd op 300-500 euro.

Lot 3573 betreft drie 20^ste-eeuwse Royal Doulton beelden van Engelse Koninginnen: Queen Elizabeth, Queen Anne en Mary Queen of Scots. Deze drie Koninginnen spraken (en spreken) tot de verbeelding, waardoor dit soort beelden veel verzameld wordt. Ze worden getaxeerd op 300-500 euro.

Lot 4090 betreft een kopie uit de tweede helft van de 20^ste eeuw van een dolman met een pelisse (een jasje met een bontrand, dat los over de schouder werd gedragen) van een Franse huzaar. Op adellijke bals moeten de uniformen van de officieren een bont schouwspel hebben opgeleverd, maar op het slagveld waren deze wat minder practisch. Dit lot wordt getaxeerd op 500-800 euro.

Benieuwd naar wat er verder geveild wordt bij het Venduehuis in Den Haag? Kijk dan in de online catalogus op https://wavemaker.venduehuis.com/auction?auction=403

Derksen Veilingbedrijf in Arnhem (https://www.derksen-veilingbedrijf.nl) veilde onlangs de inventaris van kasteel Frymerson van de jonkheren De Zantis de Frymerson. Eén van de aangeboden kavels betrof zilveren messenleggers, waarop een kroontje met vijf parels is aangebracht. Als aardigheid werd hier deze privé-aankoop gedaan, vanwege het aangebrachte kroontje. Een interessant gespreksonderwerp bij ‘candlelight dinners’ (nu nog op zoek naar Royal Doulton met ‘handpainted periwinkles’…).

Leden van de Nederlandse adel kunnen gebruik maken van een rangkroon. Aan de kroon kan men zien welke titel iemand heeft. Jonkheren en ridders hebben een kroon met vijf parels, baronnen een kroon met zeven parels, enz. Benieuwd naar de verschillende rangkronen? Kijk dan eens op https://nl.wikipedia.org/wiki/Kroon_(heraldiek). Een kroontje was (en is) een subtiele manier om, zonder een predikaat, titel of familiewapen te gebruiken, iets van je familiegeschiedenis te laten zien. In het verleden werden kroontjes (vaak boven een monogram) op (tafel)linnen, visitekaartjes, koffers, servies, zilver, briefpapier, enz. aangebracht, maar het gebruik is helaas grotendeels verdwenen.

Sander van Mersbergen, verslaggever AD, bericht op zijn twitteraccount het volgende: ‘Kasteel Cartils bij Wijlre staat volledig onder water. Een ontredderde eigenaar probeert zoveel mogelijk spullen veilig te stellen. Veel mensen hebben heel veel schade hier. En angst voor de nacht.’

Kasteel Cartils is onder meer in het bezit geweest van de adellijke familie Hoen de Cartils en de graven De Liedekerke. Sinds 1980 is de familie Hupperichs eigenaar en bewoner van kasteel Cartils.

 

Boris Nicolaas Cammelbeeck en jonkvrouwe Ghislaine Anne Rosalie Bowier, Leersum 10 juli 2021.