Duivenvoorde is een ensemble van kasteel, collectie, wandelpark in Voorschoten dat wordt omringd door ruim 262 hectare landgoed. De eerste vermelding dateert uit 1226. Van een middeleeuwse versterkte woontoren werd het in de eeuwen die volgden verbouwd tot symmetrisch vroegmodern zomerhuis van de families Van Wassenaer, Steengracht en Schimmelpenninck van der Oye. Tot twee jaar geleden werd het kasteel bewoond door nazaten van de oorspronkelijke eigenaren, en dat is heel bijzonder in de Nederlandse kasteelwereld. In bijna acht eeuwen hebben 27 opeenvolgende eigenaren een bijzondere en uiteenlopende familiecollectie bijeen weten te brengen. Een belangrijke deelverzameling is de collectie portretten, die zich laat lezen als een soort familiealbum. In de komende webinar doet Simone Nieuwenbroek, conservator van kasteel Duivenvoorde, enkele bijzondere familieverhalen over geportretteerde bewoners en hun familieleden uit de doeken. Van de invloedrijke weduwe Anna Margaretha Bentinck tot de notoire verzamelaar Hendricus Adolphus Steengracht, en van een verboden liefde tot een conflict over een spoorlijn: achter iedere lijst schuilt een bijzonder verhaal.
Programma webinar
20:00 uur: Opening
20:05 uur: Lezing Simone Nieuwenbroek
20:40 uur: Discussie
21:00 uur: Einde webinar
Willem baron Schimmelpenninck van der Oije. Foto met dank aan de Nederlandse Jagersvereniging/fotograaf Anoeska Vermeij.
Willem baron Schimmelpenninck van der Oije start op 1 mei 2021 als directeur van de Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging. Hij werd op 6 april in de vergadering van het Landelijk Bestuur benoemd. Schimmelpenninck volgt Laurens Hoedemaker op die in januari dit jaar zijn vertrek aankondigde. Schimmelpenninck (51) – afgestudeerd als jurist/politicoloog – heeft in de afgelopen decennia brede werkervaring opgedaan die goed aansluit bij de activiteiten van de Jagersvereniging. Zo was hij eerder zakelijk en operationeel directeur van het Nederlands Persmuseum en meer recent directeur van SBNL Natuurfonds. Naast zijn verschillende directiefuncties heeft Schimmelpenninck ook veel ervaring opgedaan met belangenbehartiging en fondsenwerving en -beheer. Tevens beschikt hij over een uitgebreid netwerk bij (groene) organisaties, politiek en ministeries. Schimmelpenninck jaagt zelf al vele jaren en heeft veel ervaring met natuur- en landgoedbeheer.
Voorzitter Theo ten Haaf: ‘Verstevigen banden belangrijke opdracht’
Voorzitter van het landelijk bestuur Theo ten Haaf laat weten uit te kijken naar de samenwerking met Schimmelpenninck: ‘Voor de Jagersvereniging liggen er komende jaren de nodige vraagstukken en kansen. Daarbij heeft de vereniging behoefte aan een directeur die zowel intern – met leden, Ledenraad en provinciale afdelingen – de banden verstevigt alsook in het externe netwerk de vereniging positioneert en inzet op samenwerking met derden. Uiteraard zochten wij ook naar een directeur die ons professioneel bureau aanstuurt. Wij zijn er van overtuigd dat Willem Schimmelpenninck de kwaliteiten bezit om hier goed invulling aan te geven en kijken uit naar zijn komst.’
Johanniter Nederland nodigt u graag uit voor de speciale Paasviering in de dorpskerk van Blaricum o.l.v. dominee Rob Fechner. U bent van harte welkom op een voor u gelegen moment. De online Paasviering kunt u hieronder volgen.
Kasteel Keppel is sinds de bouw nooit verkocht, maar altijd vererfd via de adellijke geslachten Van Keppel, Van Voerst, Van Polanen, Van Rechteren en Van Pallandt en wordt nu bewoond door baron en barones Van Lynden née jonkvrouwe Rutgers van Rozenburg. Baron Van Lynden is, in de vrouwelijk lijn, een nakomeling van de eerste eigenaar in de 14e eeuw.
Afb. 1. Een tapijt van zeventig vierkante meter in de grote zaal. Foto met hartelijke dank aan kasteel Amerongen.
Kasteel Amerongen is al sinds december gesloten vanwege de Covid19-maatregelen. Deze tegenvaller biedt ook weer kansen. Bijvoorbeeld om de bijzondere collectie van het kasteel eens grondig onder de loep te nemen. Begin deze maand waren alle tapijten en lopers aan de beurt. Textielrestauratoren van het restauratie atelier ICAT hebben de tapijten en lopers zorgvuldig bestudeerd en in kaart gebracht. Het project is mogelijk gemaakt door het Prins Bernhard Cultuur Fonds.
Conserveren collectie
Zo werd het tapijt uit de Grote Zaal van meer dan 70 vierkante meter nauwkeurig onderzocht. Daarvoor moesten eerste alle 18e-eeuwse meubels voorzichtig uit de zaal verplaatst worden. De actie werd uitgevoerd om een goed beeld krijgen van de staat waarin deze tapijten verkeren. Ook zijn de motieven, de kleurstelling en de techniek van de tapijten bestudeerd om zo datering en herkomst te kunnen bepalen. Hierover is namelijk nog niet veel bekend. Op basis van deze rapportages wordt uiteindelijk een plan gemaakt hoe deze collectie het best kan worden geconserveerd. “We hopen de komende vier jaar al deze tapijten te laten conserveren zodat ze behouden blijven en in sommige gevallen ook weer op hun oorspronkelijke plek terug te kunnen leggen”, aldus conservator Lodewijk Gerretsen.
Op Kasteel Amerongen zijn veel oorspronkelijk 17e-eeuwse vloeren bewaard gebleven. In de gangen zijn nog de oorspronkelijke natuurstenen plavuizen te zien en in de Grote Zaal de unieke vloer van grenenhout, blind gelegd (zonder spijkers) met volledig noestloze planken van 13 meter lang. Deze kostbare vloeren waren ook bedoeld om mee te pronken, vandaar hun zichtbaarheid. In 18e-eeuw raakt het vloertapijt meer en meer in zwang en worden deze vloeren veelal met oosterse tapijten belegd. In de 19e-eeuw waren tapijten een rage en werden er zelfs de trapleuningen mee behangen, zoals te zien is op oude foto’s.
Op sloffen door het kasteel
Een groot deel van deze tapijten is gelukkig bewaard gebleven. Ze zijn vaak niet zichtbaar omdat ze veelal onder een loper liggen. Zo worden ze tegen slijtage beschermd. De schoenen van de vele bezoekers die door het kasteel lopen brengen anders teveel schade aan. Dat gaat veranderen. De lopers zijn nu uit het kasteel gehaald waardoor het oorspronkelijke karakter van de ruimtes veel beter tot zijn recht komt. Om deze tapijten, maar ook de historische vloeren zo veel mogelijk te beschermen zal iedereen voortaan oversloffen dragen over zijn schoenen heen in het kasteel. Gerretsen: “Er zal een jaar lang getest worden of het gebruik van deze oversloffen daadwerkelijk de nodige bescherming biedt aan de collectie. Het geeft ook een heel huiselijk gevoel om zo op sloffen door het kasteel te lopen, het brengt de beleving van hier wonen nog dichterbij.”
Ook benieuwd naar de vloeren, tapijten en de rest van kasteel Amerongen? Houd dan de website van kasteel Amerongen in de gaten! https://www.kasteelamerongen.nl/Afb. 2. Een unieke grenenhouten vloer uit de 17e eeuw met volledig noestloze planken van 13 meter lang. Foto met hartelijke dank aan kasteel Amerongen.
Gijs Brand Willem baron van Dedem, geboren Utrecht 14 maart 2021, zoon van Jeroen Maurits baron van Dedem en Liselotte Anne Margriet barones van Dedem née Staal.
Afb. Op de voorkant van het boek midden bovenaan de bekendste familietelg: de schrijver en dichter Rhijnvis Feith. Onderaan rechts: Maria Catharina Feith, stichtster van het Feithenhof in Elburg.
De familie Feith, bekend van de romantische dichter Rhijnvis Feith, hield eeuwenlang nauwkeurig haar stamboom bij. De familie gaat terug tot de stamvader Rhijnvis Feith, die in 1462 in Elburg vermeld werd. Eeuwenlang behoorde de familie tot de vooraanstaande burgers van deze stad en meerdere Feithen waren burgemeester van Elburg. Nog heden herinnert het Feithenhof in Elburg, gesticht door Maria Catharina Feith (1664-1740), aan de prominente aanwezigheid van dit geslacht in deze stad.
In de jaren 1901-1905 werden verschillende leden verheven in de Nederlandse adel. De diverse door de familie uitgegeven genealogieën bevatten korte biografieën van honderden leden, zeer beknopt maar wel in noten verwijzend naar talloze oude bronnen en archiefstukken. In 1924 en 1950 verscheen een uitgebreide genealogie van de familie in boekvorm en in 1973 verscheen het boek Feith, driehonderd jaar geschilderde familieportretten. Opnieuw zet de familie Feith nu met het boek Van Elburg tot Deshima. Zes eeuwen familie Feith haar familietraditie van zorgvuldig geboekstaafde familiegeschiedenis voort en in dit boek worden ruim honderd Feithen aan de lezer voorgesteld.
Bij bestudering van dit bronnenmateriaal veranderden de op papier wat stijve lieden met hun meestertitels en regentenbanen al gauw in mensen van vlees en bloed. Stoere mannen die hun veestapel beschermden tegen roofridders, diep gelovige types die hun mogelijk verblijf in het vagevuur afkochten met donaties aan de kerk, rechters die moesten oordelen over moordenaars en verkrachters. Pakhuismeesters en opperhoofden in de Oost, die het koopmansbloed van hun allereerste voorvaderen in de aderen hadden stromen. Later plantage-eigenaars en managers van cultuurondernemingen, archivarissen met een passie voor lokale geschiedenis en oprichters van musea. Het was een bijzondere stoet mensen met elk afzonderlijk een even bijzonder levensverhaal.
Maar bovenal kwam het besef dat aan deze familie heel veel Nederlandse geschiedenis kleeft. Dit boek vertelt het verhaal achter de familie Feith. Het toont de context waarbinnen de diverse generaties Feith hebben geleefd en hoe zij een deel van de Nederlandse geschiedenis onder andere hebben ingevuld.
Auteur Arlette Kouwenhoven studeerde culturele antropologie. Zij werkte als freelance wetenschapsjournaliste voor Nederlandse en buitenlandse kranten en tijdschriften en schreef eerder boeken over Madagaskar en de Duits-Nederlandse arts Philipp Franz Von Siebold. Een eerdere familiegeschiedenis – De Fehrs. Kroniek van een Nederlandse mennonietenfamilie – kwam in 2011 uit bij Atlas Contact B.V.
Hieronder is een gesprek terug te zien van Gerbert van Genderen Stort met de auteur Arlette Kauwenhoven en jonkvrouwe Liesbeth Feith, voorzitter van de familievereniging.
Afb. Hugo de Groot, portret door Michiel van Mierevelt – Onbekend, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=481348
Vandaag is het precies 400 jaar geleden Hugo de Groot in een boekenkist slot Loevestein wist te ontvluchten. Mr. Hugo de Groot (1583-1645) was de grootste rechtsgeleerde van zijn tijd en hij staat aan de basis van het internationaal recht. In zijn ‘Mare Liberum’, dat in 1609 werd uitgegeven, schreef hij over de zeeën en oceanen, die van iedereen zijn en waar alle landen vrij toegang tot moeten hebben.
In het conflict tussen Johan van Oldenbarnevelt en Prins Maurits stond hij aan de kant van de eerste en werd daarom gevangen gezet op slot Loevestein. Met de hulp van zijn echtgenote Maria van Reigersberg (1589-1653) en hun dienstmeisje Elselina van Houweningen (†1681) wist hij na anderhalf jaar met een list uit slot Loevestein te ontsnappen: met enige regelmaat werd een grote kist met boeken bezorgd en weer opgehaald. Door zich hierin te verstoppen, kon hij ontsnappen. Hij verbleef daarna jaren in het buitenland en kreeg een jaargeld van de Franse Koning Lodewijk XIII.
In 1631 was hij nog even terug in Nederland, maar opnieuw dreigde opsluiting en daarom verliet hij wederom het land. Hij trad vervolgens als gezant in Zweedse dienst en vestigde zich in Zweden. Toen hij in 1645 vanuit Stockholm per schip onderweg was op de Oostzee kreeg hij te maken met schipbreuk. Hij bereikte veilig de kust en reisde te paard verder. Op 28 augustus 1645 eindigde zijn reis toen hij in Rostock stierf. Zijn lichaam werd naar Delft vervoerd en hier werd hij bijgezet in een grafkelder in de Nieuwe Kerk.
In 1843 en 1892 werden drie nakomelingen verheven in de Nederlandse adel met het predikaat jonkheer/jonkvrouwe en met de familienaam Cornets de Groot en Cornets de Groot van Kraayenburg. Beide takken zijn thans uitgestorven. Hugo de Groot heeft in de vrouwelijke lijn vele nazaten onder de Nederlandse adel. Zo zijn leden van de adellijke families Gevers, Groeninx van Zoelen, Van Rappard, Van der Wyck en Van Zuylen van Nijevelt gehuwd met nakomelingen van hem.
Afb. Op de voorkant de twee verschillende familiewapens die bij de familienaam Van Buerse voorkomen.
Genealogie van Buerse beschrijft de geschiedenis van de familie van Buerse. Deze familie leefde in de periode van circa 1200 tot 1650 in Twente, Gelre en Westfalen. In dit boek is een levensbeschrijving opgenomen van elke individuele van Buerse, met gedetailleerde bronvermelding. De van Buerse genealogie biedt vele raakvlakken, die het stamboomonderzoek van andere regionale families in die tijd ondersteunen en verlengen. Dit boek omvat informatie over tenminste 50 aangetrouwde families en over ruim 650 niet-verwante personen. Alle achternamen zijn opgenomen in de Index van Familienamen.
Dit boek beschrijft familierelaties tegen de sociaalhistorische achtergrond van de regio. In ruim 100 kaders komen fascinerende elementen van de Middeleeuwse maatschappij naar voren, zoals over de kloosters van Varlar, Nazareth, Rengering en Weddern, en de borgmannen van Ahaus, Ottenstein en Nienborg. Ook de St. Laurensvicarie in Arnhem, de orde van St. Antonius in Groenlo en Coesfeld, het Gymnasium illlustre in Steinfurt en het gericht Ten Stenen Kruis onder Ahaus worden beschreven.
Voor iedereen die onderzoek doet naar de adel in Oost-Nederland is dit boek een aanrader vanwege de rijke en goed gedocumenteerde inhoud.
Afb. Een historische locatie als stemlokaal om stemmen toch mogelijk te maken in Corona-tijden: een zaal in kasteel Amstenrade. Foto met hartelijke dank aan Leïla van Lidth de Jeude – gravin de Marchant et d’Ansembourg.
Overal in Nederland zijn vanwege het Covid-19 speciale stemlocaties uitgezocht, zodat het stemmen ook nu gewoon door kan gaan. In de gemeente Beekdaelen in Limburg is misschien wel de mooiste stemlocatie te vinden: kasteel Amstenrade.
Het kasteel is sinds 1779 familiebezit en de huidige eigenaresse, Leïla van Lidth de Jeude – gravin de Marchant et d’Ansembourg, heeft een zaal in het kasteel beschikbaar gesteld, zodat ook hier op veilige wijze een stem uitgebracht kan worden.
Duivenvoorde is een ensemble van kasteel, collectie, wandelpark in Voorschoten dat wordt omringd door ruim 262 hectare landgoed. De eerste vermelding dateert uit 1226. Van een middeleeuwse versterkte woontoren werd het in de eeuwen die volgden verbouwd tot symmetrisch vroegmodern zomerhuis van de families Van Wassenaer, Steengracht en Schimmelpenninck van der Oye. Tot twee jaar geleden werd het kasteel bewoond door nazaten van de oorspronkelijke eigenaren, en dat is heel bijzonder in de Nederlandse kasteelwereld. In bijna acht eeuwen hebben 27 opeenvolgende eigenaren een bijzondere en uiteenlopende familiecollectie bijeen weten te brengen. Een belangrijke deelverzameling is de collectie portretten, die zich laat lezen als een soort familiealbum. In de komende webinar doet Simone Nieuwenbroek, conservator van kasteel Duivenvoorde, enkele bijzondere familieverhalen over geportretteerde bewoners en hun familieleden uit de doeken. Van de invloedrijke weduwe Anna Margaretha Bentinck tot de notoire verzamelaar Hendricus Adolphus Steengracht, en van een verboden liefde tot een conflict over een spoorlijn: achter iedere lijst schuilt een bijzonder verhaal.
