Boekennieuws en Like & Win actie: Oorlog in Arcadië 1940-1945

Afb. 1. Elyze Storms-Smeets en Nick van den Berg met hun boek ‘Oorlog in Arcadië’ op huis Zypendaal. Op de voorkant: kasteel Essenburg, dat door huwelijk in 1817 in het bezit kwam van de adellijke familie Sandberg.

In samenwerking met het Gelders Genootschap en de Nederlandse Kastelenstichting werd onlangs ‘Oorlog in Arcadië 1940-1945. Nederlandse kastelen en landgoederen in de Tweede Wereldoorlog’ gepresenteerd, dat onder redactie van Elyze Storms-Smeets en Nick van den Berg tot stand kwam en waaraan zeventien andere auteurs van naam meewerkten. Hoofdvraag voor dit landelijk onderzoeksproject was: Wat was de invloed van de Tweede Wereldoorlog op Nederlandse kastelen, buitenplaatsen en landgoederen en op welke wijze hebben deze een rol gespeeld gedurende  de Tweede Wereldoorlog?

En het resultaat mag er zijn en verdient alle lof! Afgezien van enkele publicaties in het Verenigd Koninkrijk, die veel minder veelomvattend zijn qua methodiek en onderzoek, is dit het eerste boek in Europa, waarbij dit bijzondere facet van de toch al rijke geschiedenis van kastelen, buitenplaatsen en landgoederen zó grondig is onderzocht en uitgewerkt in woord én beeld!

Like & Win
De stichting Adel in Nederland biedt u de mogelijkheid om via een Like & Win actie via onze social media een exemplaar te winnen. Voorwaarden: u mag maximaal één keer ‘liken’ op één van onze social media, meedoen kan tot en met zondagavond 14 juli 24.00 uur en over de uitslag kan niet gecorrespondeerd worden. Onze social media zijn: www.facebook.com/adelinnederland www.x.com/adelinnederland en www.instagram.com/adelinnederland

U kunt het boek natuurlijk ook nu al bestellen. Tot 1 oktober 2024 kost het boek 39,95 euro en na deze datum is dat 49,95 euro. Link naar de website van de uitgever met bestelmogelijkheid: https://wbooks.com/winkel/geschiedenis/oorlog-in-arcadie-1940-1945/

Aanvullende informatie over Oorlog in Arcadië
Wat was de rol van Nederlandse kastelen en buitenplaatsen tussen 1940 en 1945? Daarover gaat dit rijk geïllustreerde boek. Behalve mobilisatie en vordering, bespreekt het dagelijks leven, bescherming, schade, verwoesting en herdenken. Oorlog in Arcadië schijnt nieuw licht op een onbekend onderwerp.

Vele eeuwen is het Nederlandse landschap beïnvloed door de aanwezigheid van grootgrondbezit van adel, stedelijke regenten en andere elite. Het zijn plekken die aangeduid werden als ‘Arcadië’, als paradijs op aarde.

In de periode 1940-1945 werd alles anders. Nederlandse, Duitse en geallieerde legers vorderden een kastelen en landhuizen met hun boerderijen en gronden. De huizen werden gebruikt als militaire hoofdkwartieren, scholen, ziekenhuizen, weeshuizen en barakken. De landerijen werden benut voor houtoogst en de jacht. Soms lagen de landgoederen in de frontlinie en speelden zij maandenlang een militaire rol, zoals bij de Slag om Arnhem. Bunkers, loopgraven en geschutsopstellingen moesten de vijand op een afstand houden. De strijd zorgde voor beschadiging en soms vernietiging van het gebouwde en landschappelijke erfgoed.

Op basis van nieuw onderzoek naar 1300 landgoederen weten we dat meer dan 90 landgoederen door het Nederlandse leger gebruikt werden tijdens de mobilisatie en 400 landgoederen gevorderd zijn door de Duitse bezetter voor uiteenlopende functies. Zo’n 105 kastelen en landhuizen werden compleet verwoest door oorlogsgeweld en honderden raakten licht tot zwaar beschadigd. Ook is gekeken naar het lot van Joodse buitenplaatsen, het dagelijkse leven op een landgoed en kasteeltoerisme in bezettingstijd en de wederopbouw van Arcadië na 1945.

Afb. 2. Het huis De Hemelse Berg van de familie Beelaerts van Blokland in welstand voor de Tweede Wereldoorlog. Ansichtkaart part. coll.
Afb. 3. Wat er over bleef na de Operatie Market Garden in 1944: een zwartgeblakerde, holle kies, die na de oorlog afgebroken werd. Foto part. coll.