Afb. 1. De voorkant van het boek met een bijdrage van freule Suzette van Dedem in het album amicorum van haar broer Coenraad Willem van Dedem

“Het uitblijven van geschiedschrijving over adellijke vrouwen is echter toch wel verwonderlijk”, schrijft de auteur in het vooraf, “Want ook adellijke vrouwen hebben in archieven overvloedig sporen nagelaten” – en dat is in dit boek in ruime mate terug te vinden. Naast zeer vele en aansprekende citaten uit archiefstukken heeft de schrijver goed gebruik gemaakt van de deelinformatie over adellijke dames die in de vele publicaties over adelsgeschiedenis in de afgelopen decennia is terug te vinden. Al deze informatie heeft hij overzichtelijk geordend in thema’s rondom geboorte, huwelijk en dood. Zijn conclusie is dat adellijke vrouwen zoveel mogelijk probeerden te leven overeenkomstig hun adellijke status en zich voegden naar het mannelijk gezag, ook al ziet hij wel een duidelijke opwaartse lijn in hun zelfstandigheid sinds het midden van de 18^e eeuw, toen vrouwen steeds meer vrijheden kregen op cultureel gebied.

In het boek staat helaas een aantal fouten: op p. 11 bv. is de genoemde Anna Margaretha van Bocholt nooit vrouwe van de Cannenurch geweest, maar zij was de grootmoeder van een 18^e eeuwse vrouwe van de Cannenburch en heeft hier nimmer een voet gezet. Storend in het boek zijn niet alleen de schrijffouten, maar vooral het ontbreken van een personenregister. Dit had kunnen voorkomen dat familienamen nu verschillend en/of foutief geschreven in het boek voorkomen, zoals bv. Turner (p.27 en 51) en Sinserf (p. 164) dat Turnor en Senserff moet zijn. Maar een personenregister had ook duidelijker gemaakt op basis van welke en ook hoeveel adellijke dames dit boek geschreven is. De kleurrijke citaten uit de brieven van de freules, baronessen en douairières doen naast het missen naar korte biografieën bovendien verlangen naar afbeeldingen, want deze ontbreken nu geheel.

Afb. 2. Rudolphine Christine Antoinette de Vidal de Saint Germain née gravin van Rechteren (1814-1856)

Eén van de adellijke dames van wie citaten in het boek staan, is Rudolphine Christine Antoinette de Vidal de Saint Germain née gravin van Rechteren (1814-1856). AiN berichtte nog onlangs over haar als één van de adellijke voorouders van cabaretier Jochem Myjer, die in het programma Verborgen Verleden voorbij kwam: de gravin woonde met haar echtgenoot op het huis Relaer in Heino en in deze gemeente was haar ega in de jaren 1837-1886 burgemeester. Zij overleed in 1856 nog maar eenenveertig jaar oud: “Op den 25 mei 1856 overleed op den Huize ’t Reelaer Vrouwe R.C.A. de Vidal de St. GERMAIN Geboren GRAVIN van RECHTEREN, nalatende een diep bedroefde gade en acht kinderen waarvan de oudste nog geen 14 jaren. Eenige kennisgeving.” De maand ervoor was Rudolphine op 4 april bevallen van haar achtste kind en mogelijk waren de inspanningen haar teveel geworden.

Van haar zijn drie reisjournalen bewaard gebleven, die bij dezelfde uitgever zijn gepubliceerd (www.strenghansenpublicaties.nl/Info_OvHS_25.htm).

Link naar de uitgever met bestelmogelijkheid (ook van nog veel meer andere interessante publicaties op het gebied van de adelsgeschiedenis): www.strenghansenpublicaties.nl/Leven%20_naar_St_info.htm