In 2016 werden de zogenoemde slangenpanden aan de Wijdesteeg in Amsterdam gesloopt. De panden waren bouwvallig en moesten plaatsmaken voor nieuwbouwappartementen. Tijdens de sloopwerkzaamheden van deze panden werd het fornuis van de 17e-eeuwse zeepziederij De Clock blootgelegd.

In 1608 verwierf Pieter Jacobzn Elias de brouwerij uit de 16e eeuw op deze plek en bouwde deze om tot zeepziederij. De ontdekking en latere blootlegging werden uitgevoerd onder toezicht van de Archeologische Dienst van de gemeente Amsterdam. Onder andere Het Parool en AT5 besteedde destijds aandacht aan deze unieke vondst.

Van Pieter Jacobzn Elias (1584-1632) stammen de huidige jonkheren Elias en Witsen Elias af. Als zeepzieder kwam hij tot groot aanzien. Amsterdam produceerde in de 17e-eeuw zeep van zeer hoge kwaliteit. Voorzien van de drie Andreaskruizen werd de zeep destijds op grote schaal geëxporteerd. Pieter Jacobzn Elias werd kerkmeester van de Nieuwe Kerk, heemraad van de Nieuwer-Amstel, overman van de zeepzieders, regent van het Dolhuis en Nieuwe-Zijds huiszittenmeester. Daarnaast verwierf hij bekendheid als leider van de contraremonstranten in Amsterdam. Hij en zijn nazaten maakten deel uit van de kleine groep van vermogende en invloedrijke Amsterdamse regentenfamilies.

Op de plaats van de gesloopte panden zijn inmiddels nieuwe panden verrezen. Op de binnenplaats van deze nieuwe panden is het fornuis heel fraai heropgebouwd. Op de heropgebouwde oven is ook een gedenkplaat aangebracht. Aangezien het fornuis op de besloten binnenplaats van het nieuwe complex staat, is deze slechts toegankelijk voor de bewoners.

Afb. 2 en 3. links: Het 17e-eeuwse fornuis van zeepziederij De Clock van Piet Jacobzn Elias. Foto met hartelijke dank aan jonkheer Roeland Elias. Rechts: De herinneringsplaquette op het fornuis. Foto met hartelijke dank aan jonkheer Alexander Elias.

De onthulling van de gedenkplaat, in aanwezigheid van de familie Elias, was meteen ook de gelegenheid voor de presentatie van het boek getiteld ‘Van zeepzieders tot eerste burgemeester van Amsterdam’, dat geschreven is door jonkheer mr. Alexander B.F. Elias. Hij heeft met dit boek de maatschappelijke opkomst en betekenis van zijn familie centraal willen stellen door deze in de gebeurtenissen van hun tijd te plaatsen.

De inleiding begint hij met de zin: ‘Dit is het verhaal van een familie die door historische ontwikkelingen is gevormd’ en deze historische ontwikkelingen vormen de leidraad in dit boek. In mooi, beeldrijk taalgebruik wordt de lezer vervolgens meegenomen in de geschiedenis van Nederland en de aanwezigheid daarin van de familie Elias; van de stamvader Herman de Cort in Brabant in de 15e eeuw tot aan jonkheer mr. David Willem Elias (1758-1828), die in 1814 in het nieuwe Koninkrijk de eerste burgemeester van Amsterdam werd.

Dit zeer verzorgd vormgegeven boek met mooie afbeeldingen ontstijgt het gemiddelde boek over familiegeschiedenis. Niet alleen voor wie meer over de opkomst en betekenis van de familie Elias wil weten is dit boek een aanrader, maar ook voor wie meer over onze Vaderlandse geschiedenis wil weten.

Het boek is te verkrijgen bij de auteur en meer informatie hierover kunt u krijgen via info@adelinnederland.nl.