AiN in Podcast De Dag van NPO Radio1: het adellijke zwarte schaap van Duitsland

Afb. Een live verbinding vanuit huis met de studio in Hilversum voor de Podcast van de Dag van NPO Radio 1.

Gisteren werd op NPO Radio 1 de Podcast van de Dag uitgezonden over het proces in Duitsland tegen een groep Reichsbürger, die een coup wilde plegen. Het wordt gezien als het grootste proces rond de staatsveiligheid in de recente Duitse geschiedenis. Hoofdpersoon is Heinrich XIII Prins Reuss, die als regent gezien werd door deze Reichsbürger na het slagen van een staatsgreep.

In podcast De Dag vertelt Duitsland-correspondent Chiem Balduk over deze groeiende beweging in Duitsland en de omvang van deze zaak.

En John Töpfer, directeur van de stichting Adel in Nederland, kent de geschiedenis van de familie Reuss goed. Hij vertelt hoe Prins Heinrich XIII het zwarte schaap werd van de familie. En in hoeverre wordt de hang die Rijksburgers hebben naar het verleden breder in Duitse adellijke kringen gevoeld?

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz
Redactie: IJsbrand Terpstra

Link naar deze uitzending, die online te beluisteren is: Podcast De Dag: het adellijke zwarte schaap van Duitsland | NPO Radio 1

Overleden: mr. M.R.M.M. Scheidius (1959-2024)

Afb. Mr. Marc Scheidius (1959-2024), foto met hartelijke dank aan: © Marjolein van Panhuys.

Mr. Marc Reinder Maximiliaan Maria Scheidius, geboren Arnhem 13 februari 1959, secretaris Hoge Raad van Adel, voorzitter Geschiedkundige Vereniging Oranje-Nassau, bestuurslid Stichting Uitgave Nederland’s Adelsboek, bestuurslid Stichting Brantsen van de Zyp, beleidsmedewerker Ministerie van Financiën (1987-1989), conferentiemanager IIR in Amsterdam (1989-1993), projectleider diverse organisaties (1995-1999), (senior) human resource adviseur Bank Nederlandse Gemeenten, gemeente ’s-Gravenhage en gemeente Westland (1999-2014), projectsecretaris Participatiewet Vereniging van Nederlandse Gemeenten (2014-2015), oud-voorzitter Bewonersoverleg Duinoord, oud-lid Provinciale Commissie Zuid-Holland Erfgoedvereniging Bond Heemschut, oud-projectmedewerker Haags Historisch Museum, oud-lid Haags Monumentenplatform, Lid in de Orde van Oranje-Nassau, Zilveren Leeuwpenning Koninklijk Nederlandsch Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde, overleden ’s-Gravenhage 13 mei 2024, zoon van mr. Edouard David Frédéric Ernest Marie Scheidius en Marie-Thérèse Constance Jurgens, partner van mr. dr. Willem Gerbrand van den Ban.

De stichting Adel in Nederland heeft met groot leedwezen kennis genomen van het onverwachte overlijden van Marc Scheidius. Als secretaris van de Hoge Raad van Adel en als telg uit een patriciërsgeslacht was hij steeds zeer geïnteresseerd in onze werkzaamheden en stond hij altijd klaar om vragen te beantwoorden. Zijn gastvrije ontvangst op de Raad en onze gesprekken, waarin humor nooit ontbrak, zullen wij ten zeerste missen. Wij wensen zijn partner en naasten sterkte toe en bovenal mooie herinneringen.

Tulpenbal: laatste kaarten!

Afb. 1. In 2019 kwamen 300 gasten uit 25 landen bijeen in de historische balzaal van het Kurhaus voor een geweldige avond.

Over een week op zaterdag 25 mei is het zover: het 10e Tulpenbal! Gasten uit binnen- en buitenland, van adel en niet van adel komen dit keer in de sfeervolle, historische zalen van het Kurhaus bijeen voor een feestelijke avond in stijl en met traditie, waar een ongedwongen sfeer en ontmoeting in vriendschap voorop staan. Ook u kunt hierbij aanwezig zijn door kaarten te bestellen, maar wees er snel bij, want het gaat nu heel hard! Link naar de online kaartverkoop https://www.tulipsball.com/tickets/

De avond begint met een ontvangst, daarna het diner en vervolgens zal de dansvloer geopend worden. Het ConForte Symphonic orkest zal voor de juiste muzikale begeleiding zorgen. Tijdens deze avond vindt er een veiling plaats, waarvan de opbrengst geheel zal gaan naar Johanniter Nederland, die zich inzet voor kwetsbare mensen, en het ConForte Symphonic orkest.

Kunt u er niet bij zijn, kijk dan na 25 mei op onze website voor de foto’s en filmpjes!

Een impressie van de openingswals op het Tulpenbal in 2019 in het Kurhaus ziet u hieronder.

Boekennieuws: Landadel in Overijssel

Afb. Op de voorkant van het boek de havezate Brecklenkamp.

De belangstelling voor landgoederen en buitenplaatsen is groot. Er komt veel bij kijken om de historische plaatsen te behouden voor de toekomst. De bewoners van Overijsselse kastelen en landhuizen kunnen erover meepraten. Historicus Rien de Vries interviewde een groot aantal van hen voor het boek Landadel in Overijssel. Verhalen van bewoners over hun leven en over verduurzaming van hun landgoed.

Het is een uniek boek omdat het de bewoners zelf aan het woord laat. Zij vertellen over hun positie in de maatschappij en hun betrokkenheid bij het landgoed. In hun verhalen nemen zij de lezer mee tot achter de voordeur.

Zelf de Overijsselse landhuizen en kastelen bekijken? De meeste huizen in het boek zijn voor publiek gesloten, maar achterin het boek staat een lijst van opengestelde plekken en mooie wandelroutes.

Link naar bestelmogelijkheid https://wbooks.com/winkel/nederland/overijssel/landadel-in-overijssel/

Tulpenbal 25 mei: veiling ten bate van Johanniter Nederland en het Conforte Sympfonic Orchestra

Afb. 1. Inmiddels is het aftellen begonnen naar 25 mei. Er zijn nog steeds kaarten te koop, maar wees er snel bij!

Op zaterdag 25 mei vindt voor de 10e keer het Tulpenbal plaats in een weekend vol activiteiten. Gasten uit binnen- en buitenland, van adel en niet van adel komen dit keer in de sfeervolle, historische zalen van het Kurhaus bijeen voor een feestelijke avond in stijl en met traditie, waar een ongedwongen sfeer en ontmoeting in vriendschap voorop staan. De kaartverkoop is inmiddels in volle gang en gaat nu heel hard, maar ook u kunt hierbij aanwezig zijn door kaarten te bestellen (maar wees er snel bij!) via https://www.tulipsball.com/tickets/

Ook dit keer zal er op het Tulpenbal een veiling zijn, waarvan de totale opbrengst naar de Stichting Johanniter Nederland zal gaan. Deze ANBI-stichting is verbonden aan de Johanniter Orde. Dit is een Ridderlijke Orde met een protestants-christelijke grondslag. De Orde is in 1099 gesticht als de Ridderlijke Orde van het Hospitaal van Sint Jan en heeft dan ook een rijke historie.

Afb. 2. Het embleem van de Johanniter Orde. Het achtpuntige kruis staat symbool voor de acht zaligsprekingen uit de Bergrede (Mattheüs 5:3-10).

Johanniter Nederland: inzet voor kwetsbare mensen
Johanniter Nederland is een stichting die actief is op het domein Zorg & Welzijn. Deze bestaat uit een klein team van medewerkers met een directeur, een onbezoldigd bestuur en zo’n 3.500 vrijwilligers. Het is een fondsenwervende, door het CBF erkende organisatie. Het doel is een positieve bijdrage te leveren aan de kwaliteit van leven van kwetsbare mensen. Zij zet zich in voor diegenen die door ziekte, ouderdom, een beperking, armoede of sociaal isolement minder vanzelfsprekend kunnen meedoen in de samenleving.

Vorig jaar bracht de veiling op het Tulpenbal een recordopbrengst op van 21.200 euro en dit ging naar de Queen Geraldine Foundation. Deze heeft als doel om kwetsbare en kansarme gemeenschappen en individuen in Albanië toegang te geven tot gezondheidszorg, onderwijs, veiligheid en beroepsopleiding en andere duurzame oplossingen.

Voor meer informatie over Johanniter Nederland kijk op: https://www.johanniter.nl

ConForte Symphonic
Het tweede goede doel is het ConForte Symphonic. Dit is een symfonisch orkest dat eind 2019 werd opgericht door een groep goede amateurmuzikanten met als thuisbasis Zemst. Daarmee is het het jongste symfonieorkest van België. De concerten en repetities vinden plaats op projectmatige basis. Voor meer informatie over ConForte Symphonic kijk op https://www.conforte.be/

Afb. 3. Z.K.H. Kroonprins Leka van Albanië mocht vorig jaar 21.200 euro in ontvangst nemen voor de Queen Geraldine Foundation – een recordopbrengst voor een veiling op het Tulpenbal!

 

Lezing 14 mei in Hoorn: Licht op de Nassauportretten van Jan van Teylingen

Afb. Archiefonderzoek en onderzoek met o.a. infraroodlicht werpt nieuw licht op de serie van 55 officiersportretten in Hoorn. Foto met dank aan het Westfries Museum.

Als ware detectives onderzocht het team onder leiding van André A. Buwalda onze serie Nassau-portretten. Meesterschilder Jan van Teylingen (waarschijnlijk 1602-1654) maakte in opdracht van het College van Gecommitteerde Raden van Hoorn deze 55 officiersportretten. Kunsthistoricus Carla van de Puttelaar onderzocht met onder andere strijklicht en infraroodlicht de geheimen achter de portretten. Zijn ze bijvoorbeeld wel allemaal gemaakt door Jan van Teylingen? Andre A. Buwalda biedt in deze lezing een inkijkje in de geschiedenis van het Noord-Hollandse regiment.

&
Wanneer: dinsdag 14 mei 2024 om 20.00 uur (tot circa 22.00 uur – inloop vanaf 19.45 uur).
Waar: bibliotheek Hoorn, Wisselstraat 8, Hoorn.
Entree: 5,-. Gratis voor Vrienden van het Westfries Museum en leden van Bibliotheek Hoorn.
Reserveren via: info@westfriesmuseum.nl o.v.v. Lezing Vrienden 14 mei.

Veilingnieuws Bubb Kuyper 13 t/m 17 mei: brieven Snouckaert van Schauburg

Afb. 1. Twee brieven van Albert des H.R. Rijksridder Snouckaert van Schauburg, van wie alle huidige baronnen en baronessen Snouckaert van Schauburg afstammen. Foto met hartelijke dank aan Bubb Kuyper Veilingen in Haarlem.

Van 13 t/m 17 mei vindt er bij Bubb Kuyper Veilingen in Haarlem een grote veiling plaats van boeken, prenten, kaarten, documenten, enz., waaronder twee bijzondere brieven van Albert des H.R. Rijksridder Snouckaert van Schauburg. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogus van Bubb Kuyper Veilingen in Haarlem op Auction 80, 13-17 May 2024 (bubbkuyper.com)

Lotnummer 80/2592 betreft twee bijzondere brieven van Albert des H.R. Rijksridder Snouckaert van Schauburg (1627-1678). In 1658 trad hij in Haarlem in het huwelijk met Isabella Doubleth (1639-1659) en in dat zelfde jaar werd hij door koop heer van Heeze, Leende en Zesgehuchten. Een jaar later overleed Isabella en in de eerste brief informeert Albert de oom van Isabella, Johan van Overrijn van Schoterbosch, over haar overlijden.

In 1662 huwde Albert in Amerongen voor de tweede keer en dit keer was zijn bruid freule Anna Margriet van Randwijck (1641-1701). In de tweede brief informeren bruid en bruidegom hierover nader en nodigen de geadresseerden onder meer uit om ‘met hunne presentie ’s middags onse bruijloft maeltijdt believen te vereeren’.

Albert Snouckaert van Schauburg is voor de geschiedenis van kasteel Heeze van groot belang geweest. Hij liet Pieter Post, bouwmeester van Stadhouder Frederik Hendrik, een ontwerp maken voor een groots, nieuw kasteel. Vanwege geldgebrek werd alleen de voorburcht voltooid en nadat deze met een verdieping verhoogd was, werd dit het kasteel zoals het nu nog bestaat.

Benieuwd naar wat er verder geveild wordt? Kijk voor de online catalogus van Bubb Kuyper Veilingen in Haarlem op Auction 80, 13-17 May 2024 (bubbkuyper.com)

Afb. 2. Kasteel Heeze: gebouwd in opdracht van Albert des H.R. Rijksridder Snouckaert van Schauburg. Het werd in 1733 door zijn zoon verkocht. Sinds 1760 is het familiebezit van de baronnen Van Tuyll van Serooskerken.

Gevallen voor het vaderland: Carel Everhard graaf van Limburg Stirum (1917-1940).

Afb. Carel Everhard graaf van Limburg Stirum (1917-1940), met links zijn graf in Zutphen.

Carel Everhard graaf van Limburg Stirum werd geboren op 22 december 1917 op het Huis Duinlust te Overveen, dat in het bezit was van zijn grootouders Luden-Van der Vliet.

Zijn vader, Samuel John graaf van Limburg Stirum, was een telg uit één van de alleroudste geslachten die tot de Nederlandse adel behoort en de stamvader werd voor het eerst in 1079 genoemd als getuige van de aartsbisschop van Keulen. Door het huwelijk met de Nederlandse erfdochter Ermgard van Wisch vestigde de familie zich in de 16e eeuw in Nederland en in 1814 werd een voorvader opgenomen in de Nederlandse adel met de titel van graaf. Zijn moeder, Mary Louise Luden, stamde uit een familie die in het blauwe boekje van het Nederland’s Patriciaat staat. Haar voorouders kwamen oorspronkelijk uit Noorwegen en vestigden zich in de 16e eeuw in Amsterdam. Haar vader was bankier en commissaris bij de Nederlandse Bank en via haar moeder stamde zij van de puissant rijke Borski familie af. Hij groeide op het Huis Spijkerbosch in Olst op met twee oudere broers en hier beheerde zijn vader het omringende landgoed.

In de meidagen van 1940 diende hij als kornet bij de cavalerie en maakte hij deel uit van de beveiliging van een onderdeel van het 4e regiment huzaren. Er werd bij Ginkel een zware strijd gestreden om de opmars van de Duitsers te vertragen en op 10 mei 1940 omstreeks 17.00 uur sneuvelde hij tweeëntwintig jaar oud samen met twee kameraden bij de herberg ‘Zuid-Ginkel’ te Ede. In de gevel herinnert een gedenksteen hieraan: “OP 10 MEI 1940 OM 17 UUR SNEUVELDEN ALHIER C.E. GRAAF VAN LIMBURG STIRUM KORNET/P.CH.BONKERK DPL. KORP./J.G. DIJKERS DPL. HUZ./VORMENDE DE BEVEILING VAN EEN ONDERDEEL VAN HET 4e REGT. HUZAREN.” Vanwege zijn moedig gedrag werd hem postuum het Bronzen Kruis verleend.

Carel Everhard graaf van Limburg Stirum werd bijgezet in de familiegrafkelder Van Limburg Stirum op de Algemene Begraafplaats in Zutphen en op de zerk aan het hoofdeinde staan te zijner ere twee regels uit het Wilhelmus: “STANDVASTIG IS GEBLEVEN MIJN HART IN TEGENSPOED (couplet 13) DEN VADERLAND GETROUWE BLEEF IK TOT IN DEN DOOD (couplet 1)”

6 t/m 10 mei: timed online veiling Veilinghuis Van Spengen met portretjes Juliana en Willem V

Afb. 1. Een charmante foto van de bijna 5 jaar oude Prinses Juliana. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Van Spengen in Hilversum.

Van 6 t/m 10 mei loopt er een timed online veiling af bij Veilinghuis Van Spengen in Hilversum met kunst, antiek, zilver, porselein, juwelen, enz. in allerlei prijsklassen. Tot de aangeboden kavels behoren o.a. een jeugdfoto van Prinses Juliana en een silhouet portretje van Stadhouder Willem V. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogus voor wat verder geveild wordt op https://vanspengen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog

Lotnr. 4402 betreft een ovaal fotoportret in lijst van Prinses Juliana. Deze is volgens de inscriptie aan de achterzijde door Koningin Wilhelmina aan, waarschijnlijk, één van de leden van haar hofhouding gegeven. De inscriptie luidt: ‘prinses Juliana portret gegeven door Koningin, Maart 1914’. Prinses Juliana werd op 30 april van dat jaar vijf jaar, dus is op deze foto vier jaar oud.

Deze foto wordt getaxeerd op 80-100 euro.

Lotnr. 4403 negen silhouetten en miniatuurportretjes, voornamelijk eind 18e, vroeg 19e eeuw. Het grootste portret meet 15 cm. en AiN wist dit te identificeren als Stadhouder Willem V. Ook het portretje rechts van hem, van de staande heer, zou Stadhouder Willem V kunnen zijn. Het portretje links hiervan zou zijn echtgenote Wilhelmina van Pruisen kunnen zijn, maar de twee laatst genoemde portretjes kan AiN niet met 100% zekerheid identificeren.

Samen worden deze negen portretjes getaxeerd op 100-200 euro.

Benieuwd naar wat er verder geveild wordt bij Veilinghuis Van Spengen in Hilversum? Kijk dan in de online catalogus: https://vanspengen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog

Afb. 2. Negen portretjes, waarvan de grootste met zekerheid Stadhouder Willem V betreft. Het portretje links daarvan zou zijn echtgenote Wilhelmina van Pruisen kunnen zijn, maar daarover heeft AiN geen zekerheid. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Van Spengen in Hilversum.