Naar aanleiding van vele vragen die aan de stichting Adel in Nederland worden gesteld over hoe het toch zit met de prinselijke en adellijke titels bij het Engelse Koningshuis volgt hier een korte uiteenzetting (kort omdat er altijd veel meer te zeggen valt, maar dat komt de helderheid van dit verhaal niet ten goede).

Er is al veel gezegd over het interview dat de Hertog en Hertogin van Sussex hebben gegeven aan Oprah Winfrey en het is aan iedereen zelf om hier een mening over te vormen. Eén uitspraak van de Hertogin van Sussex klopt echter niet: “They didn’t want him to be a prince . . . which would be different from protocol.” Feit is dat Archie onder de bestaande regeling, die in 1917 is ingevoerd, op dit moment ook geen prins zou worden.

In 1917 paste Koning George V ‘by Letters Patent under the Great Seal of the United Kingdom of Great Britain and Ireland’ de regeling m.b.t. de titel prins/prinses voor zijn familie aan: alleen de zoons en dochters van de regerende Koning zouden de titel prins/prinses krijgen, net als de kinderen van deze zoons en één achterkleinzoon, nl. de oudste kleinzoon van de troonopvolger, de Prins van Wales. Alle andere achterkleinkinderen in de mannelijke lijn zouden de hoffelijkheidstitel ‘Lord/Lady’ krijgen.

Volgens deze regeling hebben de kinderen van Koningin Elizabeth dus de titel prins/prinses (Charles, Anne, Andrew en Edward). Net als de kinderen van haar zoons (William, Harry, Beatrice en Eugenie), maar bij het huwelijk van Edward is in afwijking hierop besloten om de kinderen van Edward niet de titel prins/prinses te geven. De oudste zoon van William (George) is volgens deze regeling ook prins.

In 2012 heeft Koningin Elizabeth besloten dat in aanvulling hierop niet alleen deze oudste achterkleinzoon George, maar ook de andere kinderen van William (Charlotte en Louis) de titel prins/prinses zouden krijgen.

Volgens de bestaande regeling uit 1917 wordt Archie pas prins op het moment dat zijn grootvader Charles Koning is geworden, omdat hij op dat moment wél een kleinzoon in de mannelijke lijn is – en dat is hij op dit moment dus niet. Het is hierbij wel de vraag óf dit gaat gebeuren, omdat het erop lijkt dat men het aantal prinsen in de familie beperkt wil houden.

Welke titel heeft Archie nu wel?
Volgens de hiervoor genoemde regeling uit 1917 en een aanvullende regeling over de familienaam uit 1960 is hij nu Lord Archie Mountbatten-Windsor. Zijn vader, Prins Harry,  kreeg bij zijn huwelijk echter de erfelijke adellijke titels hertog van Sussex, graaf van Dumbarton en baron Kilkeel. Als oudste zoon en opvolger van zijn vader mag hij, tot aan het overlijden van zijn vader, de tweede (lagere) titel van zijn vader gebruiken en kan hij dus als graaf van Dumbarton/Lord Dumbarton door het leven gaan. Volgens dit gebruik mag een eventuele zoon van Archie zich in de toekomst Lord Kilkeel noemen.

De titel hertog bij leden van de Engelse koninklijk familie
In 1917 besloot Koning George V om het aantal toekomstige prinsen in zijn familie te beperken. Dit zie je ook bij andere vorstelijke families terug. Zo hadden in het Keizerrijk Rusland alleen de kinderen en kleinkinderen van de Tsaar recht op de titel grootvorst/grootvorstin en waren de andere mannelijke nakomelingen ‘slechts’ prins/prinses van Rusland. In de recente geschiedenis zijn in Nederland ook wijzigingen doorgevoerd en zo zijn de kinderen van Prins Constantijn en wijlen Prins Friso niet automatisch prins/prinses, maar graaf/gravin Van Oranje-Nassau van Amsberg.

In het Verenigd Koninkrijk is het al lang het gebruik om jongere zoons van een Koning/Koningin de erfelijke adellijke titel hertog te geven. Deze hertogstitel wordt alleen geërfd door de oudste zoon en de andere kinderen dragen de hoffelijkheidstitel Lord/Lady. De kinderen van deze laatsten hebben geen enkele titel meer en zijn gewoon meneer/mevrouw. Zolang iemand prins/prinses is, wordt hij/zij nog steeds als Koninklijke Hoogheid aangesproken. In Engeland wordt een hertog aangesproken als ‘duke’ door zijn standgenoten en als Your Grace (Uwe Genade) door alle anderen. Alle andere leden van de Engelse adel worden door hun standgenoten aangesproken als Lord/Lady X en door alle anderen als My Lord/My Lady of Your Lordship/Your Ladyship.

Hertog van York
Andrew kreeg bij zijn huwelijk de titels hertog van York, graaf van Inverness en baron Killyleagh. Zijn dochters zijn prinsessen van York, omdat zij de kleindochters zijn van de Koningin. Aangezien Andrew geen zoons heeft, keren zijn titels na zijn overlijden terug naar de Kroon en kunnen deze in de toekomst aan iemand anders verleend worden.

Graaf van Wessex
Prins Edward kreeg bij zijn huwelijk de titels graaf van Wessex en burggraaf Severn. In 2019 werd daar nog de titel graaf van Forfar aan toegevoegd. In afwijking van de traditie dat de oudste zoon de titel hertog van Edinburgh erft, is afgesproken dat Prins Edward als jongste zoon na het overlijden van zijn vader deze titel erft. De oudste zoon van Prins Edward mag de tweede, lagere titel van burggraaf Severn gebruiken en zijn dochter draagt de hoffelijkheidstitel Lady.

Naast deze hertogtitels zijn er nog meer in de familie: Prins Charles is hertog van Cornwall en Rothesay, Prins William is hertog van Cambridge en twee neven van Koningin Elizabeth zijn hertog van Kent en Gloucester. Deze hertogtitels gaan altijd vergezeld van meerdere lagere adellijke titels.