10 Downing Street: woonhuis van Hendrik van Nassau-Ouwerkerk en Françoise van Aerssen van Sommelsdijck

Afb. 1. The Right Honourable Sir Keir Rodney Starmer KCB KC werd in 2014 geridderd als Knight  Commander of the Order of Bath en mag op basis hiervan het niet-adellijke en niet-erfelijke predikaat ‘Sir’ voor zijn naam voeren. Zijn echtgenote gaat met het hoffelijkheidspredikaat ‘Lady Starmer’ door het leven. Screenshot met dank aan de NOS.

Vanaf gisteren is 10 Downing Street de ambtswoning van premier Keir Starmer (1962). Een gedeelte van het nu bestaande huis werd in 1690 door Koning Stadhouder Willem III geschonken aan zijn vertrouweling de Nederlander Hendrik des H.R. Rijksgraaf van Nassau, heer van Ouwerkerk en Woudenberg (1640-1708). Deze werd geboren als zoon van Lodewijk van Nassau, heer van Beverweerd (zelf een bastaardzoon van Stadhouder Maurits) en Elisabeth gravin van Hornes. In het Frans werd hij naar zijn heerlijkheid Ouwerkerk ook wel ‘d’Auverquerque/d’Auverquerk’ genoemd, terwijl deze naam door de Engelsen als ‘Overkirk’ werd uitgesproken. 10 Downing Street stond in het verleden daarom ook wel bekend als Overkirk House.

Afb. 2. Hendrik des H.R. Rijksgraaf van Nassau, heer van Ouwerkerk en Woudenberg (1640-1708), foto ©National Portrait Gallery (NPG D574).
Afb. 2. Hendrik des H.R. Rijksgraaf van Nassau, heer van Ouwerkerk en Woudenberg (1640-1708), foto ©National Portrait Gallery (NPG D574).

Hij trad al jong in dienst van het Staatse leger en werd in 1666 benoemd tot Stalmeester van de jonge Prins Willem, de latere Koning Stadhouder. Hij stond in de gunst van de Prins en hieraan droeg niet alleen zijn verwantschap bij – zij waren achterneven – maar ook omdat hij het leven van de Prins redde: in de strijd bij St. Dénis (1678) had een aanvaller zijn pistool al op de borst van de Prins gezet, toen Hendrik van Nassau ingreep en hem het leven redde.

Afb. 3. Françoise van Aerssen van Sommelsdijck (1642-1720), foto ©National Portrait Gallery (NPG D1723).
Afb. 3. Françoise van Aerssen van Sommelsdijck (1642-1720), foto ©National Portrait Gallery (NPG D1723).

Na zijn benoeming in de Ridderschap van Utrecht (1674) volgde de verheffing tot H.R. Rijksgraaf in 1679 door Keizer Leopold I. Hij begeleidde de Prins, inmiddels Stadhouder Willem III geworden, op zijn tocht naar Engeland, waar deze Koning werd. Een indrukwekkende militaire carrière volgde met roem op de slagvelden en uiteindelijk een benoeming tot Veldmaarschalk (1703). Willem III benoemde hem in Engeland aan zijn Hof tot Opperstalmeester en twee van zijn dochters huwden in de Engelse adel: Isabella met de 2nd Earl of Bath en Lucia Anna met de 2nd Earl of Bellomont. Zijn laatste veldtocht werd hem fataal. In 1708 werd hij bij het Beleg van Rijsel ziek en overleed aldaar. Zijn lichaam werd naar Nederland vervoerd en bijgezet in de familiegrafkelder te Ouderkerk.

Het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek zegt over hem: “Hij stond bekend als dapper, gehecht aan Willem III en belangeloos maar zeer driftig, op het einde zijns levens als ondraaglijk hartstochtelijk, zoodat men zelfs van krankzinnigheid sprak.”

Zijn weduwe, Françoise van Aerssen van Sommelsdijck (1642-1720), mocht het huis in Downingstreet ook na zijn overlijden blijven gebruiken en pas na haar dood in 1720 keerde het terug in het bezit van de Kroon en werd in latere jaren de officiële ambtswoning van de premier. Françoise behoorde tot het geslacht Van Aerssen, waarvan een tak als Van Aerssen Beijeren van Voshol binnen de Nederlandse adel voortleeft. Zij werd begraven in Westminster Abbey. Uit hun huwelijk werden acht kinderen geboren, waarvan er twee jong stierven en twee op het slagveld sneuvelden. De oudste overgebleven zoon werd in de Engelse adel verheven met de titel Earl of Grantham (een titel die u misschien herkent uit Downton Abbey), maar zowel diens twee zoons als zijn enige neef overleden voor hem, zodat deze tak in de mannelijke lijn uitstierf. In de vrouwelijke lijn zijn er echter binnen de Engelse adel en aristocratie nog vele nakomelingen van Hendrik van Nassau en Françoise van Aerssen in leven.

Boekennieuws: Bijzondere Herinneringsplekken op de Nederlandse Dodenakkers. Mausolea, Grafkapellen en Grafkelders.

Afb. 1. Christiaan graaf van Rechteren Limpurg (links) nam het eerste exemplaar van het boek van auteur Harry Löwik (rechts) in ontvangst. Foto met hartelijke dank aan Harry Löwik.

Auteur Harry Löwik bezocht en fotografeerde 145 mausolea, grafkapellen en grafkelders in heel Nederland en beschreef deze bouwtechnisch. Het eerste mausoleum dat hij fotografeerde, was het mausoleum van de graven Van Rechteren Limpurg in Almelo en daarom overhandigde hij onlangs het eerste exemplaar van zijn boek aan Christiaan graaf van Rechteren Limpurg.

In het boek zijn veel fraaie foto’s te zien van adellijke grafmonumenten. Funeraire monumenten bieden bij uitstek gelegenheid voor adellijke representatie door het toepassen van familiewapens en het gebruik van bijzondere, kostbare materialen en monumentale afmetingen. Door deze afmetingen bieden veel van de afgebeelde grafmonumenten plek voor meerdere generaties, waardoor sommige dynastieke allure krijgen. In dit boek zijn daar erg mooie foto’s van te zien!

Adellijke grafmonumenten die in dit boek voorkomen betreffen de geslachten Alberda van Ekenstein, Van Aldenburg Bentinck, Van Boetzelaer, De Loë-Wolff Metternich, De Maurissens, De Smeth, Fabricius, Van der Borch van Verwolde, Van Nagell, Huyssen van Kattendijke, Van Limburg Stirum, Van Pallandt, Van Heeckeren, Steengracht, Torck, Van Aerssen, Van Beresteyn, Van den Bogaerde van Terbrugge, Van der Does de Willebois, Van Doorn, Van Hardenbroek, Van Hogendorp, Van Ittersum, Van Scheltinga, Van Swinderen, De Wijkerslooth de Weerdesteyn, Von Clermont, Wesselman van Helmond, Van Merlen, Smits van Oyen, Reynst en Van Rechteren Limpurg.

Aantal pagina’s: 298
Uitgever: Eigen beheer
ISBN: 9789403737157
Prijs: € 35,00 + verzendkosten
Te bestellen via harrylowik@live.nl.

Afb. 2. Eén van de foto’s in dit boek betreft de grafkelder (eigenlijk een bovengrondse ‘kelder’, die ingebed ligt in een opgeworpen heuvel) Van Pallandt van Eerde op landgoed Eerde in Ommen. Boven de ingang het familiewapen Van Pallandt met links en rechts van het woord ‘GRAFKELDER’ twee gestileerde palmtakken als symbool van vrede en overwinning. Hierboven verheft zich een afgebroken zuil, als symbool van het eindige, aardse leven. De lauwerkrans om de zuil is een teken van roem en eerbetoon. In deze grafkelder zijn twee generaties Van Pallandt bijgezet: mr. Samuël Johan baron van Pallandt, heer van Eerde (1843-1890), echtgenote Arnoldina Johanna barones van Pallandt née Nobel (1846-1922) en hun zoon Rudolph Theodorus baron van Pallandt, heer van Eerde (1868-1913).

Website: familie Van Wassenaer & bijzonder bruikleen

Afb. 1. Screenshot van de startpagina van de vernieuwde website van de familie Van Wassenaer.

Enige tijd geleden is de website van de familie Van Wassenaer vernieuwd. Deze staat vol zeer lezenswaardige informatie over de familiegeschiedenis, maar er staat ook actueel nieuws op. Link naar de website:  https://www.wassenaer.net/

Zo heeft de familie Van Wassenaer onlangs aan het Snijders & Rockoxhuis in Antwerpen een bijzonder groepsportret uitgeleend, dat als het oudst bekende groepsportret bekend staat. Het is getiteld ‘De maaltijd van de Heren van Liere’ en betreft de drie gebroeders Van Liere: Arnold van Liere, heer van Santhove en Woldesdan, Ridder, schepen en burgemeester van Antwerpen, Nicolaas van Liere, heer van Berchem en Markgraaf van Antwerpen, en Willem van Liere, Ridder, ambtman en burgemeester van Antwerpen.

Nicolaas van Liere (ca. 1507-ca. 1586) was de betovergrootvader van Jacoba van Liere, vrouwe van de beide Katwijken en ’t Zandt (1652-1693), die in 1668 in het huwelijk trad met Jacob van Wassenaer, heer van Voorschoten, Duivenvoorde en Veur (1649-1707). Van dit echtpaar stammen alle huidige baronnen en baronessen Van Wassenaer af. Link naar dit bericht: https://www.wassenaer.net/index.php/nieuws

Afb. 2. V.l.n.r. voor ‘De maaltijd van de Heren van Liere’ in het Snijders & Rockoxhuis in Antwerpen: Lara barones van Wassenaer, Diederik baron van Wassenaer, Louise barones van Wassenaer née Wiarda, Arent baron van Wassenaer, heer van de beide Katwijken en ‘t Zandt, Chef de Famille, en Michaela barones van Wassenaer. Foto met hartelijke dank aan https://www.wassenaer.net/
Afb. 3. Het imposante praalgraf in Katwijk van Willem van Liere, heer van Oosterwijk, en Maria van Reigersberg, vrouwe van de beide Katwijken en ‘t Zandt. Zij waren de ouders van de hierboven genoemde Jacoba van Liere.

Boekennieuws: Franciscus Lieftinck (1835-17). Welbespraakt parlementariër.


De naam Lieftinck – een patriciaatsfamilie uit het Blauwe Boekje – is misschien in de naoorlogse geschiedenis het bekendste geworden door ‘het tientje van Lieftinck’. Dit was de geldzuiveringsactie van minister van Financiën mr. dr. Pieter (‘Piet’) Lieftinck (1902-1982) in 1945 tegen zwart geld, waarbij iedere Nederlander gedurende één week van tien gulden moest leven. Er is echter een tweede Lieftinck, die veel langer in de parlementaire geschiedenis van Nederland een grotere rol heeft gespeeld: ds. Franciscus Lieftinck. Over hem schreef achterkleinzoon Caspar Visser ’t Hooft: Franciscus Lieftinck (1835-17). Welbespraakt parlementariër.

Franciscus Lieftinck (1835-1917) begon als predikant op het Friese platteland. Twintig jaar later trad hij toe tot de Tweede Kamer. Hij zou er achtendertig jaar lang blijven zitten.
Als parlementariër was hij getuige van de ontwikkelingen van zijn tijd. Een tijd waarin de schoolstrijd woedde, van eerste stappen op het gebied van de sociale wetgeving, van de monumentenzorg. De vooruitstrevende liberaal Lieftinck liet zich op deze gebieden niet onbetuigd. Hij stond bekend om zijn welbespraaktheid. Hij ging confrontaties met de confessionelen en met de socialist Troelstra niet uit de weg. Wie weet nog van het zinken van het oorlogsschip De Adder voor de kust van Scheveningen, waarbij de voltallige bemanning verdronk? Voor Lieftinck aanleiding tot het houden van een geruchtmakend kamerbetoog.

Franciscus Lieftinck onderhield nauwe banden met Prins Alexander, de zoon van koning Willem III. De lezer van dit boek maakt voorts kennis met de schilder Hendrik Dirk Kruseman van Elten, met een prins Bonaparte, auteur van een boek over Suriname, met Adam Zelle, de vader van Mata Hari, met de Perzische Sjah Nasreddin. Ontmoetingen tussen deze prominenten en Lieftinck leveren stof voor anekdotes.

Link naar bestelmogelijkheid: https://uitgeverij-ijzer.nl/boeken/367-franciscus-lieftinck-1835-1917

Afb. Ds. Franciscus Lieftinck (1835-1917) – predikant en politicus. Door nvt – Eigen Haard, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6172661

Het heeft Z.M. de Koning behaagd: drs. Jorien Jas, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau

Afb. 1. Een betere en mooiere locatie was niet denkbaar: de grote zaal op Biljoen met het stucwerk naar prenten van Piranesi. Hier krijgt Jorien Jas uit handen van de heer Ahmed Marcouch, burgemeester van Arnhem, de versierselen opgespeld behorende bij Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Foto met hartelijke dank aan Conrad Gietman.

Vijfentwintig jaar lang was drs. Jorien Jas conservator bij Geldersch Landschap & Kasteelen (Geldersch Landschap & Kasteelen (GLK) | Een landschap dat we koesteren) en zorgde zij voor de instandhouding van uiterst belangrijk Gelders, adellijk erfgoed. Zij publiceerde tal van artikelen, gaf lezingen, presentaties, werkte mee aan podcasts en televisie-uitzendingen, waarmee zij het Gelders, adellijk erfgoed breed toegankelijk maakte en op de kaart heeft gezet. Van haar wetenschappelijke publicaties moeten in ieder geval de standaardwerken ‘Kastelen in Gelderland’ en ‘Biljoen: kasteel, bewoners en landgoed’ genoemd worden (zie voor het laatstgenoemde, geweldige boek en bestelmogelijkheid hiervan een eerder bericht op onze website: Boekennieuws: Biljoen. Kasteel – bewoners – landgoed – Adel in Nederland).

Daarnaast was Jorien Jas bestuurslid van de Brantsen van de Zyp stichting, die een grote, zeer belangrijke portretverzameling betreffende de provincie Gelderland beheert, de Verenigingsraad van Hendrick de Keyser Monumenten en Vereniging Gelre.

Op 29 juni jl. ontving Jorien Jas uit handen van de heer Ahmed Marcouch, burgemeester van Arnhem, op kasteel Biljoen een Koninklijke onderscheiding en werd zij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

De stichting Adel in Nederland feliciteert Jorien Jas van harte met deze Koninklijke onderscheiding en is haar veel dank verschuldigd voor het delen van haar grote kennis en immer aanstekelijke enthousiasme!

Afb. 2. De achterzijde van kasteel Biljoen in Velp, met zijn ranke hoektorentjes oprijzend uit de gracht. Foto op de voorzijde van het boek ‘Biljoen: kasteel, bewoners en landgoed’ dat onder de redactie van Jorien Jas en Conrad Gietman verscheen. Link naar bestelmogelijkheid Boekennieuws: Biljoen. Kasteel – bewoners – landgoed – Adel in Nederland

Zaterdag 27 juli: zomerwandeling Werkgroep Adelsgeschiedenis in Leeuwarden

Afb. 1. Het Van Eysinga huis in Leeuwarden, dat in de huidige vorm in 1781 door jonkheer mr. Frans Julius Johan van Eysinga (1752-1828) gebouwd werd. Hij werd in 1825 opgenomen in de Nederlandse adel met het predikaat jonkheer en zijn nakomelingen woonden hier tot ca. 1860.

De Werkgroep Adelsgeschiedenis (www.adelsgeschiedenis.nl) is opgericht in 1993 en heeft als voornaamste doel het bevorderen van de beoefening van en de kennis over de geschiedenis van de (Nederlandse) adel. Dit doet de werkgroep door middel van het uitgeven van het Jaarboek Virtus en monografieën in de Reeks Adelsgeschiedenis. Daarnaast organiseert de werkgroep symposia om het contact tussen onderzoekers en belangstellenden te vergroten. Ook organiseert ze voor haar leden excursies en webinars.

Op zaterdag 27 juli is het weer tijd voor een traditionele activiteit van de Werkgroep Adelsgeschiedenis: de zomerwandeling! Dit keer voert de wandeling door Leeuwarden, en wel op zaterdagmiddag 27 juli van 14:30 tot circa 17:30 uur.

Net als in de overige provincies had de Friese adel niet alleen huizen op het platteland, maar ook in de voorname brede straten van Leeuwarden; veelal als winterverblijf. Men woonde ‘op stand’; vaak op korte afstand van elkaar. Zeer invloedrijk waren de Friese Nassau’s die er sinds 1587 als stadhouders hun hof hadden gevestigd. De eerste was Willem Lodewijk graaf van Nassau-Dillenburg (1560-1620), neef van Willem van Oranje, die in Friesland Us Heit (Onze Vader) werd genoemd. De volgende Nassau’s zouden Leeuwardens culturele rijkdom aanzienlijk bevorderen. Een ander hoogtepunt van adellijke leefcultuur is het statige Huis van Eysinga, met haar fraaie binnenhuisarchitectuur en schilderijencollectie. Na een uitgebreide pauze met koffie en toebehoren zullen we de weg vervolgen langs voormalige adellijke woningen waarin ook veel heraldiek is verwerkt.

De Werkgroep Adelsgeschiedenis organiseerde al eerder gezellige wandelingen in Utrecht, Den Haag, Arnhem en Zwolle. Ze zijn overzichtelijk, informatief en ook voor de meeste senioren goed te bewandelen. Kijk voor een verslag van de wandeling in Zwolle terug op onze website https://www.adelinnederland.nl/zomeravondwandeling-werkgroep-adelsgeschiedenis-in-zwolle/

De kosten voor deelname bedragen € 15,- voor begunstigers en € 20,- voor niet-leden. De prijs is inclusief drankje.

Let op: deelname is pas definitief na het voldoen van het verschuldigde bedrag. Voor meer informatie en om u aan te melden, kijk snel op https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd8SIAXEWpUAvYTO60X03vcYZf0cCViPRnPEiEIAvYaKEknLA/viewform

Afb. 2. Het Sminia Huys in Leeuwarden, met één van de mooiste lijstgevels uit het begin van de 18e eeuw in Leeuwarden. Het werd in 1739 gebouwd door Catharina van Sminia, douairière Van Glinstra en bleef familiebezit van de Van Sminia’s tot in 1828. In 1816 werd jonkheer mr. Hector van Sminia (1763-1816) verheven in de Nederlandse adel met het predikaat jonkheer.
Afb. 3. Het Princessehof in Leeuwarden, het 18e-eeuwse stadspaleis van Marie-Louise Landgravin van Hessen-Kassel, Prinses van Oranje-Nassau.

1 t/m 4 juli: timed online veiling Veilinghuis Van Spengen met de zilveren bokaal van gravin Van Limburg Stirum

Afb. 1. De zilveren bokaal met de namen van de winnaars van de Coupe des Dames in de Ralley van Monte Carlo. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Van Spengen in Hilversum.

Op maandag 1 juli loopt er een timed online veiling af bij Veilinghuis Van Spengen in Hilversum met kunst, antiek, zilver, porselein, juwelen, enz. in allerlei prijsklassen. Tot de aangeboden kavels behoort een zilveren prijsbeker van gravin Van Limburg Stirum. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogus van Veilinghuis Van Spengen in Hilversum op https://vanspengen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog

Kavel 2022 betreft een zilveren bokaal voor de Ralley Monte Carlo, die sinds 1937 aangeboden werd door de Nederlandse Ford Automobiel Fabriek Amsterdam. De bokaal is voorzien van de namen van verschillende winnaars, waaronder Anna Jane Louise Marie gravin van Limburg Stirum née jonkvrouwe van Vredenburch (1914-1999).

Afb. 2. Huis Buitenzorg op Tholen.

Jonkvrouwe Anna Jane Louise Marie (‘Annie’) van Vredenburch werd geboren op 24 oktober 1914 op huis Buitenzorg op Tholen als dochter van jonkheer Johan van Vredenburch (1880-1969) en Henriette Laure Marie Louise Hombach (1891-1974). Haar vader stamde uit een van oorsprong oud Rotterdams geslacht en in de 17e eeuw ging de familie deel uitmaken van de Delftse regentengeslachten. In 1816 werd een voorvader verheven in de Nederlandse adel met het predikaat jonkheer. Haar vader was onder meer rijkslandbouwconsulent bij het Nederlands gezantschap in België en erevoorzitter van de Koninklijke Vereniging Het Nederlandse Trekpaard. Haar moeder was de dochter van een grootgrondbezitter in Hulst en door huwelijken waren de Hombachs verbonden met adel en patriciaat; zo was haar grootmoeder Hombach een telg uit het geslacht Cazius en een overgrootmoeder was een jonkvrouwe Von Rade. Haar grootvader Hombach was onder meer lid van de Provinciale Staten van Zeeland en wethouder in Hulst en haar vader behoorde, dankzij zijn grootgrondbezit, tot de hoogstaangeslagenen in de Rijks- directe belastingen in Zeeland.

Na geboren te zijn op huis Buitenzorg bewoonde het gezin, bestaande uit twee dochters en een zoon in latere jaren op huis Beukenhof in Capellen in België. De jeugd van freule Annie van Vredenburch werd overschaduwd door een jachtongeluk, waarbij haar enige broer op 19-jarige leeftijd om het leven kwam. Het was voor haar vader waarschijnlijk de aanleiding om zich kort daarop terug te trekken als commissaris van de N.V. Waterleiding Maatschappij Tholen. Op 3 januari 1946 trad freule Annie in Noordwijk in het huwelijk met drs. Frans Willem graaf van Limburg Stirum (1915-1986) en zij gingen uiteindelijk huis Offem in Noordwijk bewonen. Samen kregen zij een dochter en een zoon.

In 1949 nam gravin Annie met haar team deel aan de Coupe des Dames in Monte Carlo in een 3920 c.c. Ford, samen met de dames A.J. Stahl-Wijtema en Van Puijenbroek-Vroom, en werden zij tot winnaars uitgeroepen. Hiermee wonnen zij de zilveren bokaal en werd de naam van gravin Annie hierin vereeuwigd.

In Het Parool van vrijdag 4 februari 1949 kon men enkele dagen later onder meer het volgende lezen over de feestelijke huldiging in Noordwijk met als kop: ‘Noordwijk haalde juichend zijn ralley-rijdsters binnen’: “Gisteravond werd dit Wilhelmus wéér gespeeld. Weer als huldeblijk aan deze zelfde dameséquipe. Maar ditmaal in een echte kille Hollandse winteravond. Onder de bomen van het buitengoed van de graaf Van Limburg Stirum, de “Offem”, blies de harmonie “Crescendo” van Noordwijk zich de wangen bol, daar brachten de ruiters van de ruitervereniging “Nordgo” de hand aan de pet, daar stonden de Noordwijkse veldwachters stram in de houding. En in de deur van het landhuis mevrouw Van Limburg Stirum met haar man en mevrouw Stahl, haar armen vol bloemen. Noordwijk wilde even vertellen, dat men trots was op de prestaties van de dameséquipe. Dat men het een beetje zo voelde: niet alleen mevr. Van Limburg Stirum en haar tochtgenoten wonnen de Coupe des dames, ook Noordwijk een beetje.” En wat gravin Annie het prettigste vond aan de ralley? “Dat er geen ruzie was”, luidde het spontane antwoord. “Dat betekent bij een dameséquipe heel veel!”.

Anna Jane Louise Marie gravin van Limburg Stirum née jonkvrouwe van Vredenburch overleed op 3 augustus 1999 in Noordwijk. En de bokaal? Deze werd na haar in 1950 gewonnen door mevrouw W. de Jong en M.J. de Jong-Laming en in1951 en 1952 door mevrouw J.B. Hillen. Daarna is deze bokaal blijkbaar niet meer uitgereikt en wordt deze nu door, vermoedelijk, de nakomelingen Hillen ter veiling gebracht.

De zilveren bokaal wordt getaxeerd op 400-600 euro. Veilingopbrengst: 555 euro

Benieuwd naar wat er verder geveild wordt bij Veilinghuis Van Spengen in Hilversum? Kijk dan in de online catalogus op

https://vanspengen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog

Afb. 2. De zilveren bokaal met het portret van de legendarische autofabrikant Henry Ford op de voorzijde. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Van Spengen in Hilversum.

Ma. 1 juli: start live veiling bij Veilinghuis De Eland en De Zon met dubbelportret Goureau-Matatela

Afb. 1. Het echtpaar Jean Goureau en Jeanne Matatela. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis De Eland & De Zon in Amsterdam.

Op maandag 1 juli start er bij het Veilinghuis De Eland & De Zon in Amsterdam een live veiling met een breed aanbod van Europese en Aziatische curiosa, moderne en hedendaagse kunst, schilderijen, juwelen zilver, enz., met onder meer een bijzonder huwelijksportret van het echtpaar Goureau-Matatela. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor wat er verder geveild wordt in de online catalogus van Veilinghuis De Eland & De Zon op: https://deeland.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog

In 1598 vaardigde Koning Hendrik IV van Frankrijk het Edict van Nantes uit, waarbij protestanten onder meer recht kregen op uitoefening van hun geloof. Het zorgde voor rust in het door godsdiensttwisten verscheurde Frankrijk. Koning Lodewijk XIV herriep in 1685 het Edict van Nantes en zo’n 50.000 protestanten, Hugenoten genaamd, ontvluchtten Frankrijk naar onder meer Nederland. Onder deze vluchtelingen bevonden zich ook bv. leden van de familie Collot d’Escury, waarvan nakomelingen begin 19e eeuw werden ingelijfd in de Nederlandse adel met de titel baron/barones.

Lotnummer 1011 betreft een dubbelportret van Jean Goureau en Jeanne Matatela. Het heeft een opschrift en is gedateerd ‘Jean Goureau 1655 Jeanne Matatela S. de Cologne la Magne E Fecit AETATIS 56 anno 1655’ met middenboven hun alliantiewapen. Jean Goureau is volgens dit opschrift 56 jaar oud en zijn echtgenote was afkomstig uit Keulen.

Het is onbekend of en wanneer dit echtpaar zich in Nederland gevestigd heeft, maar het is wel een feit dat vele Nederlanders onder hun voorouders Franse Hugenoten hebben.

Het dubbelportret Goureau-Matatela betreft een olieverf op canvas meet 66,3 x 101,8 cm en wordt getaxeerd op 200-400 euro. Veilingopbrengst 2800 euro,

Toevalligerwijs wordt in deze zelfde veiling een portret van Koning Lodewijk XIV geveild, die in 1685 het Edict van Nantes herriep. Het betreft lotnummer 1007 en wordt getaxeerd op 1000-2000 euro. Veilingopbrengst: 2800 euro.

Afb. 2. Koning Lodewijk XIV van Frankrijk. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis De Eland & De Zon in Amsterdam.

De Nederlandse adellijke voorouders van Koning Willem Alexander: het echtpaar Van Rechteren-Van den Clooster

Afb. Johan van Rechteren (†1580) en Agnes van den Clooster (†1562), olie op paneel, midden 16e eeuw. De portretten zijn de oudste voorouderportretten van de familie Van Rechteren. Foto’s met hartelijke dank aan de familie Van Rechteren Limpurg/www.stichtingkasteelrechteren.nl

De meeste mensen denken bij voorouders in één rechte lijn terug naar het verleden, maar iedereen heeft twee ouders, vier grootouders, acht overgrootouders, enz. Bij iedere stap terug in het verleden verdubbelt het aantal voorouders en dan blijkt dat Koning Willem Alexander in de vrouwelijke lijn tal van Nederlandse adellijke voorouders heeft: Van Rechteren, Van Boetzelaer, Van Ittersum, De Vos van Steenwijk, Sloet, Van Reede, Van Coeverden, enz. – allemaal geslachten die van groot belang zijn voor de Nederlandse geschiedenis en nog steeds voortbloeien.

Hier volgt de afstamming uit het geslacht Van Rechteren, dat heden ten dage nog steeds in het bezit is van Huis Almelo en kasteel Rechteren en waarvan de afgebeelde portretten tot de gemeenschappelijke voorouders van Koning Willem-Alexander en de huidige graven Van Rechteren Limpurg behoren. Beide portretten hangen op kasteel Rechteren.

(opm.: Freiherr/Freiin = baron/barones, Graf/Gräfin =graaf/ gravin, het Duitse ‘von’ is gelijk aan het Nederlandse ‘jonkheer/jonkvrouwe’)

Willem-Alexander Claus George Ferdinand Koning der Nederlanden (2013), prins van Oranje (1980-2013), prins van Oranje-Nassau, jonkheer van Amsberg (1967)
tr.
Máxima Zorreguieta (1971)

Beatrix Wilhelmina Armgard Koningin der Nederlanden (1980-2013), prinses der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau, prinses van Lippe-Biesterfeld (1938)
tr.
Claus George Willem Otto Frederik Geert prins der Nederlanden, jonkheer van Amsberg (1926-2002) (geboren als Klaus Georg Wilhelm Otto Friedrich Gert von Amsberg)


Klaus Felix Friedrich Leopold Gabriel Archim Julius August von Amsberg (1890-1953)
tr.
Gosta Julie Adelheid Marion Marie Freiin von dem Bussche-Haddenhausen (1902-1996)

Georg Freiherr von dem Bussche-Haddenhausen (1869-1923)
tr.
Gabriela Marie Amalie Leontine Freiin von dem Bussche-Ippenburg (1877-1973)

Julius Ernst Hermann Friedrich Georg Wilhelm Freiherr von dem Bussche-Haddenhausen (1827-1882)
tr.
Juliane Auguste Henriette Caroline Mathilde von Salviati (1832-1892)

Ludwig August Friedrich Freiherr von dem Bussche-Haddenhausen (1772-1852)
tr.
Elise von Malortie (1802-1862)

Albrecht Friedrich Wilhelm Christian Anton Ferdinand von Malortie (1771-1847)
tr.
Sabine Louise Julie Gräfin von Platen-Hallermund (1780-1826)

Ernst Franz Graf von Platen-Hallermund (1739-1818)
tr.
Friederike Luise Philippine Dorothea Freiin von Münster (1757-1841)

Georg Hermann Heinrich Freiherr von Mönster (1721-1773)
tr.
Dorothea Philippine Wilhelmine Freiin von Hammerstein-Gesmold (1730-1758)

Johann Heinrich Christian Ludwig Freiherr von Mönster (1694-1735)
tr.
Mechtild Dorothea von Ledebur (1699-1728)

Herman von Ledebur (1633-1709)
tr.
Hendrika Maria van Ittersum (1667-1729)

Zeger van Ittersum (†1677)
tr.
Agnes Wilhelmina Hadewich von Ledebur (†1684)

Robert van Ittersum (†1636)
tr.
Ida van Rechteren (†1631)

Zeger van Rechteren (†1603/1604)
tr.
Margaretha van Munster (†1648)

Johan van Rechteren (†1580)
tr.
Agnes van den Clooster (†1562)