Afb. 1 en 2. Links lotnummer 374 met mr. Jan Anthony van Heemskerck van Beest (1744-1795) en rechts lotnummer 370 met dezelfde persoon met tweemaal zijn echtgenote Catharina Margaretha Flament (1739-1790). Foto’s met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman in Utrecht.
Op zondag 24 september loopt er een timed online veiling af bij Veilinghuis Peerdeman in Utrecht met kunst, antiek, design en sieraden, met daaronder kavels uit de families Van Heemskerck van Beest, Six van Hillegom en een uniek bord van het Chine de commande servies van Stadhouder Willem V. Lees het verhaal hieronder en kijk voor de online catalogi van Veilinghuis Peerdeman in Utrecht op https://veilinghuispeerdeman.nl/main.php?mode=catalogselect
Lotnummers 370 en 374 betreffen portretjes uit de familie Van Heemskerck van Beest. Deze oude regentenfamilie uit Delft heeft een stamvader die in 1420 vermeld werd met de familienaam Van Beest. Op basis van een niet bewezen afstamming uit het riddermatige geslacht Van Heemskerck werd in de 17e eeuw de naam Heemskerck toegevoegd. In 1815 werd een nakomeling in de Nederlandse adel verheven.
De afgebeelde mr. Jan Anthony van Heemskerck van Beest (1744-1795) werd geboren als zoon van Pieter Jansz van Heemskerck van Beest en Jacoba Elisabeth van Doorn (zijn grootvader staat als generatie X in de stamreeks in het NA 1994 p. 353). Hij huwde in 1766 Catharina Margaretha Flament (1739-1790), die een dochter was van Christophel Flament en Sara du Toict. Mr. Jan Anthony werd ontvanger van de 100-ste penning en extra-ordinaris consenten in Delft en was daarnaast in de jaren 1772-1787 Veertigraad, weesmeester (1776) en schepen (1780).
Lotnummer 370 wordt getaxeerd op 200-300 euro en lotnummer 374 op 100-150 euro.
Afb. 3. Een warmwaterbord uit het unieke Chine de commande servies van Stadhouder Willem V en Wilhelmina van Pruisen. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman in Utrecht.
Lotnummer 167 betreft een Chinees porseleinen Chine de commande warmwaterbord met centraal de gekroonde wapens van prins Willem V en prinses Wilhelmina van Pruisen, geflankeerd door een staande leeuw en een wildeman, geplaatst op een paarse wolk, Qianlong. Dit bord is een onderdeel van een uitgebreid servies dat in 1791 aan de stadhouder en zijn vrouw cadeau is gedaan door de VOC-functionaris Ulrich Gualtherus Hemmingson, hoofd van de Nederlandse factorij in Kanton.
Het bord wordt getaxeerd op 1200-1600 euro.
Lotnummer 5166 betreft babykleding, waaronder een doopjurkje uit de 19e eeuw. Als herkomst wordt opgegeven: collectie jonkheer Six van Hillegom. Wie in de online catalogus zoekt op ‘Six’ komt meer kavels uit deze collectie tegen.
De babykleding wordt getaxeerd op 30-50 euro.
Afb. 4. Babykleding uit de collectie van jonkheer Six van Hillegom – één van meerdere kavels uit deze collectie op deze veiling. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman in Utrecht.
Afb. 1. Op de voorzijde een zegel met het familiewapen Van Sonsbeeck.
Deze zomer vond in de historische Schepenzaal van het stadhuis van Zwolle de boekpresentatie plaats van een lijvig boek over een familie die o.a. in de geschiedenis van Zwolle een zeer aanwezige rol speelde: Van Sonsbeeck. Deze familie gaat terug tot in de 14e eeuw en werd al in de eerste jaargang van het Blauwe Boekje van het Nederland’s Patriciaat opgenomen. Gezien de vele bestuurlijke functies, hun bezittingen en hun huwelijken met adel en patriciaat, zou het heel aannemelijk zijn geweest als in het verleden telgen in de Nederlandse adel verheven zouden zijn geweest.
Het boek is voor een deel geschreven door leden van de familie Van Sonsbeeck zelf, die hiermee laten zien dat zij zich verbonden voelen met hun voorgeslacht. Daarnaast worden enkele anderen in het voorwoord geroemd, zonder wie dit kloeke familieboek er misschien nooit zou zijn geweest, met in de eerste plaats de Zwolse archivarissen Albert Mensema (2020†) en partner jonkheer Arnold Gevers. Beiden zijn eminente kenners van de Zwolse en Overijsselse geschiedenis, net als de historicus Jan ten Hove, die het grootste deel van de teksten schreef.
Het boek is niet alleen voor de familie zelf een belangrijke aanwinst, maar is een aanrader voor vele anderen die in geschiedenis vanuit het perspectief van een familie geïnteresseerd zijn. Via de verhalen over de verschillende nakomelingen door de eeuwen heen, met vele aardige anekdotes, beleef je als lezer het verleden en maak je de gebeurtenissen van hun tijd mee. Zo is het verhaal over de katholiek gebleven tak in Zwolle erg interessant om te lezen en hoe zij zich inzette voor hun geloofsovertuiging door een schuilkerk mogelijk te maken. Ook erg interessant is hoe zij zich maatschappelijk wisten te handhaven, ondanks de uitsluiting van bestuurlijke functies. Pas in de 19e en 20ste eeuw kregen nakomelingen in deze tak weer bestuurlijke functies en werden Van Sonsbeecken burgemeester, Commissaris van de Koningin en zelfs minister.
De tak die gereformeerd werd, kwam tot aanzien in Zeeland en ging daar tot de regenten behoren. Dat deze tak meer aanzien kreeg, blijkt ook uit het belangrijkste familiestuk dat zij uit de katholieke tak kregen: het groepsportret van Johan ‘den olde’ van Sonsbeeck en echtgenote Aleid ten Zeyle met kinderen uit het midden van de 16e eeuw. Na het uitsterven van de Zeeuwse tak in de 19e eeuw keerde dit voor de familie iconische portret uiteindelijk in 1957 weer bij nazaten van Zwolse tak terug. Het bijzondere verhaal dat hierbij hoort, is dat het in 1787 beschadigd raakte, toen het huis van de toenmalige eigenaar, de patriot Leonard Constantijn van Sonsbeeck (1739-1812) door Orangisten uit wraak geplunderd werd.
‘Van Sonsbeeck. Een patriciërsfamilie schrijft geschiedenis’ is een toegankelijk geschreven en zeer aantrekkelijk vormgegeven boek, waar Waanders Uitgevers zoals altijd steeds garant voor staat. Voor meer informatie en bestelmogelijkheid kijk op: https://www.waanders.nl/nl/van-sonsbeeck-een-patriciersfamilie-schrijft-gesch.html
Afb. 2. Huis De Gunne in Heino, dat in 1727 door huwelijk in het bezit van de familie Van Sonsbeeck kwam. Foto door Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=23576040
Afb. 1. Franz Graaf zu Ortenburg, 25e heer van Middachten, screenshot met dank aan Langs de IJssel, NPO 1 MAX.
Kasteel Middachten is sinds 1190 familiebezit en is sindsdien nooit verkocht, maar altijd vererfd. De huidige eigenaar, Franz Graaf zu Ortenburg, is de 25e heer van Middachten. In de serie Langs de IJssel op NPO 1 van MAX brengt Huub Stapel onder meer een bezoek aan kasteel Middachten en spreekt daar de huidige eigenaar Franz Graaf zu Ortenburg. Hij behoort tot de Duitse adel en erfde het kasteel van zijn moeder Isabelle Adrienne gravin Aldenburg Bentinck (1925-2013).
Link naar de website van kasteel Middachten met informatie over bezoekmogelijkheden en de workshops & lezingen die er over quilts gegeven worden: www.middachten.nl.
Afb. 2. Kasteel Middachten kreeg eind 17e eeuw het huidige aanzien, dankzij het echtpaar Van Reede-Van Raesfelt, van wie het alliantiewapen bovenin de voorgevel te zien is.
Frederik Edward ridder Huyssen van Kattendijke, geboren Singapore 28 augustus 2023, zoon van Hugo ridder Huyssen van Kattendijke en Lucinda Claire (‘Lucy’) Huyssen van Kattendijke née Turnbull.
Guusje Catharina Annette Koopman, geboren Rotterdam 30 augustus 2023, dochter van Bernardus Willem (‘Ben’) Koopman en jonkvrouw Celeste Catharina Boddaert.
Afb. 1. Lommerrijk gelegen rijst de witte Fraeylemaborg uit zijn grachten omhoog.
De Fraeylemaborg in Slochteren ligt even ten oosten van Groningen en is voor de meesten een onbekende parel. Huis en park zijn in alle jaargetijden de moeite waard om te bezoeken en het interieur brengt je terug in andere tijden. Het huis werd in de afgelopen eeuwen door opeenvolgende geslachten bewoond en de laatste familie die het in oude stijl bewoonde, was het geslacht Thomassen à Thuessink van der Hoop van Slochteren. Het huis is nu zó ingericht alsof het nog bewoond is.
De laatste bewoonster was Geertruida Hermanna Louisa Christina (‘Louise’) Thomassen à Thuessink van der Hoop van Slochteren (1915-2008), die hier na het overlijden van haar echtgenoot jonkheer drs. François Willem Peter Marie van Panhuys (1914-1969) met haar drie dochters, de jonkvrouwen Kitty, Mieke en Ulla van Panhuys, kwam wonen. Uiteindelijk werd besloten de borg te verkopen, toen de lasten te hoog werden en de borg werd een museum. Louise ging met haar tweede echtgenoot Jan Leendert Groenveld wonen op Het Hoge Huys, dichtbij de borg, maar bleef als laatste borgvrouwe betrokken bij het huis en het omringende landgoed.
Afb. 2. De Grote Zaal op het huis, waar tegenwoordig ook huwelijken worden gesloten.
In het filmpje hieronder haalt zij herinneringen op aan haar leven op Fraeylemaborg, samen met haar dochter jonkvrouwe Mieke van Panhuys – herinneringen over een leven enerzijds in eenvoud, waar koffie ‘s morgens als luxe werd beschouwd en dus niet gedronken werd, maar anderzijds ook met personeel en een Zwitserse kinderjuffrouw. Deze at gedurende haar acht jaar lange verblijf op de borg de voorgeschotelde spinazie zonder klagen, want dat deed je niet. Als je als kind aanmerkingen maakte, kreeg je meteen een dubbele portie, dus hield je je wel stil, aldus de borgvrouwe over haar jeugd op Fraeylemaborg.
Afb. 1. John Töpfer, directeur stichting Adel in Nederland, bij het graf van Everdina Huberta Douwes Dekker née Barones van Wijnbergen (1819-1874) op het eiland San Michele in Venetië.
Everdina Huberta (‘Tine’) Barones van Wijnbergen (1819-1874) stamde uit de protestantse tak van de adellijke familie Van Wijnbergen en deze tak vroeg nimmer erkenning in de Nederlandse adel aan. Wel gebruikte deze tak de titel baron/barones, zoals zij dit eeuwenlang gewoon was te doen.
Haar grootvader sneuvelde tegen Napoleon in de Slag bij Waterloo en haar vader zou getekend blijven door gevechtshandelingen hierbij. Jong wees geworden, bleef zij achter met een grootmoeder en twee ongehuwde tantes Van Wijnbergen en twee zusjes.
Samen met haar zusjes ging zij mee met het gezin van haar neef (wiens moeder een Van Wijnbergen was) naar Ned.-Indië en hier huwde zij Eduard Douwes Dekker (1820-1887), telg uit een patriciaatsfamilie, die assistent-resident was (de hoogste bestuursambtenaar in een afdeling). Eduard Douwes Dekker zou uiteindelijk als schrijver beroemd worden onder de naam Multatuli. Eén zusje overleed jong in Ned.-Indië en haar andere zusje, Henriette Marie van Wijnbergen (1822-1905) huwde John Constant Willem baron van Heeckeren van Waliën (1819-1868), die eveneens assistent-resident was.
Afb. 2. Tine van Wijnbergen – Foto uit het Letterkundig Museum, Publiek domein.
Het huwelijk van Tine en Eduard ging (onder meer) gebukt onder financiële problemen en meerdere malen moest Tine bij haar zusje en zwager Van Heeckeren van Waliën-Van Wijnbergen om geld vragen. Uiteindelijk wilden zij haar financieel wel blijven ondersteunen, als zij zich van haar echtgenoot liet scheiden, omdat deze niet voor haar kon zorgen. Het werd voor Eduard Douwes de aanleiding om de Max Havelaar te schrijven, die hij in korte tijd wist te voltooien, om zo het tegendeel te bewijzen.
Tine leefde uiteindelijk, gescheiden van haar man, in Venetië waar zij in 1874 overleed en begraven werd op het protestantse deel van de begraafplaats op San Michele. Dankzij giften kon zij hier begraven worden met een grafmonumentje met daarop de tekst ‘SON SOUVENIR VIT DANS LE COEUR DE CEUX QUI L’ONT AIMEE’. Het werd in 2002 door het Multatuli Genootschap gerestaureerd en in 2010 opnieuw, toen het stormschade opliep.
De stichting Adel in Nederland bezocht het graf van Tine van Wijnbergen en bracht haar een klein eerbetoon. John Töpfer, directeur AiN, heeft de familie Van Heeckeren als grootste onderzoeksproject en kon, in Venetië zijnde, een bezoek niet achterwege laten.
Venetië, Palazzo Sagredo, aan het Canal Grande, 14 augustus 2023
Afb. 1. Het echtpaar Perensi-Van Diemen in de hal van Palazzo Mansi in Lucca. In één van de komende digitale magazines van de stichting Adel in Nederland krijgt u foto’s van deze portretten van dichtbij te zien. Net als meer foto’s van het rijke interieur. Wordt u ook voor 17,50 euro donateur van de stichting Adel in Nederland? Dan kunt ook u meer te weten komen en te zien krijgen over het echtpaar Perensi-Van Diemen en Palazzo Mansi. Mail voor meer informatie naar info.adelinnederland.nl.
Wie in Lucca het Palazzo Mansi bezoekt, treft daar in de hal een viertal portretten aan: Jacopo Parensi (1629-1669) en echtgenote Maria Gualanducci en hier tegenover hun zoon Girolamo Parensi (1644-1713) en diens echtgenote Anna Maria van Diemen (1654-1699).
Anna Maria van Diemen (1654-1699) werd geboren in Amsterdam als dochter van Antonio (ook: Anthonie, Anthony, Anthonis) van Diemen (1593-1645) en Maria van Aelst (†1674). Haar vader was de zoon van een burgemeester van Culemborg en begon zijn carrière aanvankelijk als koopman. Daarnaast was hij assuradeur van zeeschepen en hun lading, waarbij men deze bij hem kon verzekeren. Toen een schip met aan boord diamanten gekaapt werd en hij verzekeringsgeld moest uitkeren, ging het echter mis. Deze 12.000 gulden kon hij niet opbrengen en er werd een faillissement uitgesproken; een straf waarvoor ophanging kon dreigen.
Antonio van Diemen monsterde onder een andere naam aan op een schip van de VOC en vertrok naar Ned.-Indië, waar hij als klerk begon. Hier maakte hij, door zijn kwaliteiten en de bescherming van gouverneur-generaal Jan Pietersz. Coen, pijlsnel carrière en werd achtereenvolgens boekhouder, opperkoopman, directeur van de handel en in 1636 gouverneur-generaal.
Maria van Aelst was afkomstig uit Brabant en vertrok in 1625 18 jaar oud en ongehuwd met zes andere jongedames naar Ned.-Indië. Hier lagen kansen, vanwege het geringe ‘aanbod’ op de huwelijksmarkt en Maria was hierin zeer succesvol. Zij huwde uiteindelijk drie keer en overleefde alle drie haar echtgenoten. Teruggekeerd in de Republiek behoorde zij tot de rijkste inwoners.
Dochter Anna Maria van Diemen ontmoette in Amsterdam de uit Lucca afkomstige koopman Girolamo Parensi (1644-1713). Deze was hier samen met zijn broer Pompeo Parensi heen gekomen om zich hier bij hun oom Carlo te bekwamen in de handel. Samen met zijn oom richtte hij een handelshuis op dat ruim 150 jaar actief was in heel Europa. In 1675 huwde Girolamo Parensi de schatrijke erfdochter Anna Maria van Diemen en nam haar mee naar Lucca. In haar bagage bevonden zich onder meer vele schilderijen van Nederlandse meesters, waarvan sommige nu nóg te zien zijn in Palazzo Mansi.
Lucca, 12 augustus 2023 – op een lommerrijk terras met uitzicht op de tuinen van Villa Bottini, eertijds bewoond door Elisa Bonaparte, Hertogin van Lucca, Groothertogin van Toscane (het oudste zusje van Napoleon).
Het complete verhaal over Anna Maria van Diemen en Palazzo Mansi kunt u in één van de komende digitale magazines van de stichting Adel in Nederland lezen, met daarbij vele foto’s van het rijke interieur van dit paleis. Ook ú kunt deze magazines in uw mailbox ontvangen door voor 17,50 euro per jaar donateur te worden. Mail voor meer informatie naar info@adelinnederland.nl.
Afb. 2. Eén van de zalen in Palazzo Mansi in Lucca.
Afb. 1. Vier aanraders om te lezen tijdens uw vakantie of daarna.
Het blijft onmogelijk om alles te lezen wat er op adellijk gebied uitgegeven wordt, maar deze zomervakantie is het voor mij heerlijk lezen met de volgende boeken, die zeker aan te raden zijn. In willekeurige volgorde:
1. Reuchlins reis, door Cathalijne Boland. In mijn afstudeerscriptie ‘Kantélen kàntelen, veranderd huwelijksgedrag bij grafelijke families en grafelijke takken van adellijke families in de jaren 1814-1984‘ schreef ik jaren geleden hoe ik bij mijn onderzoek de geschiedenis van Nederland aan mij voorbij zag trekken. Jonkheer Johan George Reuchlin (1874-1912) is zo’n voorbeeld van een Nederlandse edelman, die in (tragische) aanraking kwam met de geschiedenis: hij ging ten onder met de Titanic.
Het boek is het debuut van Cathalijne Boland – en wát voor één! Op basis van heel veel archiefonderzoek vertelt zij in dit boek niet alleen het levensverhaal van jonkheer Georg Reuchlin en zijn echtgenote Agatha Maria Elink Schuurman (1880-1960), maar ook de geschiedenis van de Holland-Amerika Lijn, de wedloop met andere grote zeevaartlijnen én het verhaal over de landverhuizers. Met de schepen van de Holland-Amerika Lijn vertrokken in de jaren 1880-1914 ongeveer 1 miljoen landverhuizers naar Amerika. Dankzij de zeer uitgebreide briefwisseling van George Reuchlin kunnen we zijn levensverhaal in zijn tijd gedetailleerd volgen. De mooiste historische sensatie in het boek vond ik de condoleancebrief van de beste vriend van George Reuchlin, Frits s’Jacob (uit een patriciaatsfamilie); je weet als lezer vanaf het begin hoe het met George gaat aflopen, maar uit deze brief spreekt zóveel verdriet, dat je er even deel van uitmaakt – het maakte dat ik dezelfde reactie had als de auteur.
2. Louis Couperus, een verwende vagebond. De geïllustreerde biografie, door Caroline de Westenholz. Caroline Barones de Westenholz (Duitse adel) schreef met dit boek een heerlijk lees- en kijkboek, waarin we als lezer Louis Marie Anne Couperus (1863-1923) zichtbaar in zijn tijd zien. Couperus stamde uit een patriciaatsfamilie uit het Blauwe Boekje van het Nederland’s Patriciaat, maar via zijn moeder, jonkvrouwe Catharina Geetruida Reynst, en zijn echtgenote, Elisabeth Wilhelmina Johanna Baud, zijn er vele lijntjes naar de Nederlandse adel. Louis Couperus wist in zijn boeken als geen ander de Haagsche (adellijke) beau monde te beschrijven en in dit boek zien we deze wereld in woord en beeld terug. Een heerlijk cadeau om te krijgen, dit boek, en hierbij speciale dank aan de gulle gevers 🙂
3. Willem V. De laatste stadhouder van Nederland 1748-1806, door Olaf van Nimwegen. Men neme een land vol tegenstellingen: in geloof, in prins- en staatsgezinden, in Frans- en Engelsgezinden. Voeg daar een statenbond aan toe van zeven gewesten met 1800-1900 regenten/edelen, die via de Staten-Generaal en de vroedschappen (colleges van bestuur van de 57 stemhebbende steden) grote invloed kunnen uitoefenen en plaats dit in een periode van economische achteruitgang, waarbij de verschillende gewesten (en hun vertegenwoordigers) hun eigen (handels)belangen laten prevaleren. Kies daarbij voor een erfelijk stadhouder, die voor eenheid en stabiliteit zorgt en het probleem lijkt opgelost. Lijkt opgelost, want Willem V maakte niet waar wat er van hem werd verwacht.
Het beeld van Stadhouder Willem V is vrij negatief. Hij was zeker geliefd bij veel mensen, maar werd nog meer verguisd. Zelfs zijn eigen nakomelinge, Koningin Wilhelmina, weigerde om die reden bij zijn herbegrafenis in Delft aanwezig te zijn. In dit boek wordt geen tegenovergesteld beeld neergezet. Wel wordt er zeer genuanceerd naar zijn handelen gekeken vanuit het perspectief van zijn tijdgenoten en van hemzelf; Willem V schreef uitvoerig over wat hem bezighield en aarzelde niet om dit te delen met anderen, die dit ook weer opschreven.
Willem V bleek mentaal kwetsbaar en was jarenlang emotioneel afhankelijk van zijn voogd en latere adviseur Lodewijk Ernst Hertog van Brunswijk-Wolfenbüttel. De auteur oppert de mogelijkheid, op basis van bepaalde kenmerken van zijn gedrag, dat hij tegenwoordig mogelijk de indicatie ADHD-C zou hebben gekregen: Willem V was druk en impulsief en kon zich moeilijk concentreren.
De Amsterdamse regent Joachim Rendorp, vrijheer van Marquette (1728-1792), zag de tijdsomstandigheden waarin Willem V leefde scherp en schreef: ‘Het kwaad is voornaamlijk voortgekomen uit onze regeringsform. (…) Zeven landschappen, geheel onafhangelijk van elkanderen, hebben ieder haar bijzondere regeeringsvorm. Het bestuur in dezelve is aan meerde dan 1200 persoonen toevertrouwd.’
Willem Emmery de Perponcher Sedlnitzky (1741-1819) schreef het volgende: ‘De ongelukkige vorst heeft zijne gebreeken gehad. En hij die er geenen heeft, werpe den eersten steen. Maar zeer zeeker ook had hij zijne goede, ja zeer goede hoedanigheden.’
Benieuwd geworden naar Willem V en zijn tijd en wilt u zich zelf een oordeel vormen op basis van deze zeer afgewogen geschreven biografie? Kijk dan voor meer informatie en bestelmogelijkheid op https://uitgeverijprometheus.nl/boeken/willem-v-gebonden/
Tip: vergeet vooral niet om ook hierin het personenregister te checken, want grote kans dat hierin adellijke voorouders van u staan!
4. Dansen rond de troon van Willem I. De hoven in Den Haag en Brussel 1813-1830, door Joost Welten. Het was koorddansen voor Willem I als Koning van een nieuw, samengesteld Koninkrijk en in dit boek zien we dit terug in de verschillen tussen het Hof in Den Haag en in Brussel. Het was ook letterlijk dansen rond de troon, want op de hofbals werd er veel gedanst. De belangrijke functie hiervan onderschatten we (helaas) heden ten dage, maar het maakte toen deel uit van de vorming van een nieuw Koninkrijk. Het was dé manier om de elite, grotendeels bestaande uit adel, te binden aan de monarchie. Het mooiste citaat is voor mij de beschrijving door Willem de Clercq op p. 223 van een hofbal, waarin de laatste twee zinnen ijzersterk beschrijven, waarom ons in Nederland zekere Amerikaanse toestanden (nog) bespaard zijn gebleven: ‘Ik constateerde dat mijn enthousiasme voor het politieke systeem van vrijheid enigszins verflauwd was, want is het werkelijk niet beter om één familie te verheffen en, door aan alle verlangens te voldoen, hen te weerhouden van inbreuken tegen de individuele vrijheid, dan een menigte patricische en trotse families te voeden en hun trots en hebzucht te bevredigen ten koste van het volk? Ik geloof dat het eerste toch het beste is en ik ben vastbesloten om met de huidige stand van zaken tevreden te zijn.’
In figuurlijke zin was het ook dansen voor de naasten van Koning Willem I. Als een enorme work alcoholic trok hij alles naar zich toe en vond hij zichzelf de enige geschikte om alles te bepalen, maar zijn moeder, Wilhelmina van Pruisen, de weduwe van Stadhouder Willem V, en zijn zusje, Louise van Oranje-Nassau, waren sociaal veel sterker ontwikkeld en hadden een uitmuntend gevoel voor pr. Zij stuurden Koning Willem I voorzichtig en zeer tactvol bij en ondersteunden daarmee de totstandkoming van het nieuwe Koninkrijk. Over Wilhelmina van Pruisen verscheen vorig jaar al een geweldig boek (zie: https://www.adelinnederland.nl/boekpresentatie-h-k-h-prinses-margriet-neemt-oranjeprinses-op-drift-wilhelmina-van-pruisen-en-de-nederlanders-van-auteur-maarten-jan-dongelmans-in-ontvangst/. Louise van Oranje-Nassau zou nu haar eigen biografie verdienen, vind ik, na het lezen over haar in dit boek van Joost Welten.
Vele citaten uit brieven van (adellijke) vrouwen geven een inkijk hoe ook andere vrouwen vanaf de zijlijn hun invloed konden doen gelden. Daarnaast geven al deze citaten een fascinerende blik in de adellijke leefwereld van toen. Vergeet vooral niet om ook hierin het personenregister te checken, want grote kans dat hierin adellijke voorouders van u staan!
Vier jaar lang zocht historicus dr. Joost Welten naar vergeten brieven en dagboeken. Zijn vondsten bieden een intieme inkijk in het hofleven rond Willem I en tonen tegelijk de verstrengeling van dat hofleven met landsbestuur en politiek. Na zijn vorige succesboek ‘De vergeten prinsessen van Thorn’ (zie een bericht hierover op onze website uit 2019: Boekennieuws: De Vergeten prinsessen van Thorn – Adel in Nederland), heeft Joost Welten nu opnieuw een boek geschreven over een vergeten vorstelijke leefwereld vol grandeur, waarin adellijke dames een belangrijke rol spelen.
