Derksen Veilingbedrijf 7 t/m 13 februari: portretten Van Bommel-Van Westreenen tot Lauwerecht

Afb. Abraham Matthias Cornelius van Bommel en Catharina Barbara van Westreenen tot Lauwerecht geportretteerd ter gelegenheid van hun huwelijk in 1788. Foto met hartelijke dank aan Derksen Veilingbedrijf in Arnhem/www.derksen-veilingbedrijf.nl

Van 7 t/m 13 februari vindt er bij Derksen Veilingbedrijf in Arnhem een grote veiling plaats van antiek, meubelen, Aziatica, kunst, goud, zilver en brocante. Tot de aangeboden goederen behoren o.a. deze portretten van het echtpaar Van Bommel-Van Westreenen tot Lauwerecht. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk voor de online catalogus om te zien wat er verder geveild wordt op https://derksen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog

Abraham Matthias Cornelius van Bommel werd geboren op 19 juni 1765 te Bergen op Zoom als zoon van Carel van Bommel en Bartha Johanna Stuerman. Zijn vader Carel van Bommel (1721-1772) was hier luitenant-drossaard, schout en pensionaris van de stad en het markiezaat van Bergen op Zoom. Ook zijn grootvader, Cornelis van Bommel (1685-1737), woonde al in Bergen op Zoom en was hier opzichter der fortificatiën, om uiteindelijk directeur der fortificatiën te worden met de rang van kolonel der infanterie. Verschillende familieleden waren ook bestuurlijk actief en zo waren twee ooms Van Bommel burgemeester van Bergen op Zoom en secretaris van Wouw. De familie van zijn moeder Bartha Johanna Stuerman (ca. 1729-1821) kwam van oorsprong uit het Graafschap Bentheim en haar vader, Lubertus Stuerman, was schout van Princenhage.

In 1788 trad Abraham Matthias Cornelius van Bommel in het huwelijk met Catharina Barbara van Westreenen tot Lauwerecht. Zij werd gedoopt op 23 februari in Utrecht als dochter van Arnoud van Westreenen en Berendina Wilhelmina van Bronckhorst. Haar vader Arnoud van Westreenen (1724-1795), heer van Lauwerecht en De Wiers, stamde uit een Utrechts regentengeslacht en was Kanunnik van het Kapittel van Sint Pieter te Utrecht. Haar moeder Berendina Wilhelmina van Bronckhorst (1733-1770) stamde eveneens uit een Utrechts regentengeslacht en haar vader, Nicolaas van Bronckhorst (1684-1755), was heer van Schonauwen, raadsheer en raad ordinaris in het Hof van Utrecht.

Het huwelijk met een telg uit het vermogende regentengeslacht Van Westreenen betekende voor Abraham Matthias Cornelius van Bommel een flinke stap hoger op de maatschappelijke ladder. Het echtpaar vestigde zich in Haarlem en hier werd Abraham in 1788 lid van de Vroedschap van Haarlem. Daarnaast was hij in de jaren 1788-1791 schepen van Haarlem, in de jaren 1788-1789 lid van de kleine bank van Justitie in Haarlem en in 1794 werd hij hier commissaris ter dagvaard. Geheel passend bij zijn maatschappelijke status werd hij ook op kerkelijk gebied actief en was kerkmeester. In 1794 verhuisde het echtpaar naar Zwolle, toen Abraham hier ontvanger van de Indirecte Belastingen en Accijnzen werd. Hier overleed elf jaar later op 26 april 1805 op achtendertigjarige leeftijd Catharina Barbara van Westreenen tot Lauwerecht. Zij werd begraven in Utrecht.

Abraham Matthias Cornelius van Bommel overleed in Zwolle op 25 april 1821: ‘Heden is alhier, in den ouderdom van ruim 55 jaren, aan eene hevige zenuw-koorts en daar uit ontstane verzwakking, overleden, de Wel-Edel Geboren Heer ABRAHAM MATTHIAS CORNELIS van BOMMEL’.

Kinderen uit dit huwelijk:

1) Mr. Arnoudt van Bommel (1790-1865), officier van justitie, lid van de Raad van Haarlem, tr. 1828 Adriana Engelbert van Bevervoorden (1804-1881)
2) Cornelia Clasina van Bommel (1794-1836), tr. 1822 Johannes Roest (1791-1862), kapitein.
3) Berendina Wilhelmina Theodora van Bommel (1798-1838), tr. 1822 jonkheer mr. Johannes Albertus Sandberg (1798-1883), advocaat te Zwolle, lid Provinciale Staten (1822-1879) en Gedeputeerde Staten (1829-1879) van Overijssel.
4) Antoinette van Bommel (1799-1890), tr. 1824 Dirk Nicolaas van Rhijn (1796-1857), rijksontvanger.
5) Catharina Barbara van Bommel (1801-1876), tr. 1823 Pieter Wentholt (1795-1860), majoor.
6) Cornelis Jacobus van Bommel (1802-1861), rentenier, tr. 1823 Johanna Maria Gordon (1805-1829)
7) Christina Petronella Maria van Bommel (1803-1872), tr. 1824 Willem Engelbert van Bevervoorde (1796-1854), luitenant.

Deze twee pastelportretten zijn ter gelegenheid van hun huwelijk in 1788 gemaakt, zitten in de originele lijsten en meten 39×30 cm. Ze worden samen getaxeerd op 200-300 euro. Veilingopbrengst: 1600 euro.

Benieuwd naar wat er verder bij Derksen Veilingbedrijf geveild wordt? Kijk dan in de online catalogus op https://derksen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog

Derksen Veilingbedrijf 7 t/m 13 februari: portret Koningin Louise van Denemarken en Noorwegen, het schoonzusje van Stadhouder Willem IV

Afb. 1. Louise Koningin van Denemarken en Noorwegen geboren Prinses van Hannover en Groot-Brittannië, portret door Peder Als in 1749. Foto met hartelijke dank aan Derksen Veilingbedrijf in Arnhem/www.derksen-veilingbedrijf.nl

Van 7 t/m 13 februari vindt er bij Derksen Veilingbedrijf in Arnhem een grote veiling plaats van antiek, meubelen, Aziatica, kunst, goud, zilver en brocante. Tot de aangeboden goederen behoort een fraai portret van Koningin Louise van Denemarken en Noorwegen, die het schoonzusje was van de Nederlandse Stadhouder Willem IV. Lees het verhaal hierbij hieronder en kijk in de online catalogus voor wat verder geveild wordt op https://derksen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog

Koningin Louise van Denemarken werd geboren in 1724 als Louise Prinses van Hannover, Prinses van Groot-Brittanië. Zij was het negende en jongste kind van Koning George II van Groot-Brittannië, Keurvorst van Hannover en Caroline Markgravin van Brandenburg-Ansbach. Haar vader werd drie jaar na haar geboorte gekroond tot Koning van Groot-Brittannië. Twee zusjes bleven ongehuwd, maar haar twee andere zusjes sloten dynastieke huwelijken: haar oudste zusje Anna trad in het huwelijk met de Nederlandse Stadhouder Willem IV Prins van Oranje-Nassau en een ander zusje, Maria huwde Landgraaf Frederik II van Hessen-Kassel.

Negentien jaar oud was Louise toen zij met haar neef Kroonprins Frederik van Denemarken trouwde. Drie jaar later overleed haar schoonvader en werd haar echtgenoot Koning Frederik V van Denemarken en Noorwegen en werd zij Koningin. Het echtpaar kreeg vijf kinderen, waarvan er twee jong stierven.

Louise werd kunstzinnig opgevoed, de componist Georg Friedrich Händel verkeerde aan het Engelse Hof, en had een grote interesse in muziek, theater en dans. Aan het Hof was Duits de voertaal, maar Louise leerde Deens en sprak ook in deze taal met haar kinderen. Mede hierdoor genoot zij een grote populariteit in Denemarken. Door tijdgenoten werd zij omschreven als niet bijzonder mooi, maar wel een waardige Vorstin, die goed opgeleid was en de kunst der conversatie goed verstond. Tijdens de zwangerschap van haar zesde kind stierf zij in 1751 op 27-jarige leeftijd.

Op het portret staat Louise afgebeeld zonder hermelijnen mantel of andere koninklijke symbolen, waarmee het aannemelijk lijkt dat dit portret bestemd was voor de privésfeer.

Het portret meet 78×64 cm, zit in een antieke lijst, is gesigneerd 1749 Peder Als (1726-1776) en wordt getaxeerd op 3000-5000 euro. Veilingopbrengst: 3600 euro.

Benieuwd naar wat er verder geveild wordt? Kijk dan in de online catalogus van Derksen Veilingbedrijf op https://derksen.cloudcatalogus.nl/Home/Catalog

Binnen kijken op huis Oldengaerde

Afb. 1. Jonkheer Bon de Savornin Lohman vertelt in deze film onder meer hoe de familie van de vroegere eigenaren nog steeds betrokken is bij Oldengaerde. Screenshot met dank aan Revitalisatieproject Oldengaerd/Het Drents Landschap.

In de afgelopen jaren heeft Het Drents Landschap Huis Oldengaerde zorvuldig gerstaureerd, waarbij de nieuwste technieken zijn toegepast, maar waarbij tegelijk de oude situatie zorgvuldig geconserveerd werd, waaronder het unieke behang. In deze ‘compilatiefilm revitalisatieproject Oldengaerde’ vertellen de verschillende betrokken partijen over wat er de afgelopen jaren gebeurd is. Namens de vroegere eigenaren, die het huis in 2013 aan Het Drents Landschap schonken, komt jonkheer Bon de Savornin Lohman aan het woord.

In 1808 kocht jonkheer Aalt Willem van Holthe tot Oldengaerde en Rhebrugge (1780-1854) de havezate Oldengaerde voor 20.000,- gulden. Nadien vererfde het op zijn kleinzoon Aalt Willem Westra van Holthe, die uit een patriciaatsfamilie stamde en die naar de wens van zijn grootvader de naam Van Holthe aan zijn familienaam Westra toevoegde.

De laatste vier eigenaressen waren de vier dochters van Ida Elisabeth Catharina Willinge née Westra van Holthe. Zij besloten gevieren om in december 2013 het huis met 15 ha. grond met in totaal zeven rijksmonumenten te schenken aan Het Drentse Landschap, omdat zij hierin “… een betrouwbare en kundige partner zagen…”, die in staat is “… de ziel en het karakter van het bijzondere erfgoed te bewaren.” Het Drentse Landschap noemde Oldengaerde destijds ‘een hemels geschenk’ en vonden het ‘fenomenaal dat er nog zulke mensen zijn’, omdat het huis ongelooflijk belangrijk is voor de Drentse geschiedenis.

Kijk hieronder deze fraaie en informatieve film over het revitalisatieproject van Huis Oldengaerde.

De Prinsen Boncompagni-Ludovisi en hun stiefmoeder Prinses Rita: veiling van 400 jaar oud familiebezit

Afb. 1. Villa Aurora – vier eeuwen familiebezit van de Italiaanse Prinsen Boncampagni-Ludovisi. By Lalupa – Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=35607520

In 1621 werd Ludovico Ludovisi eigenaar van een 16e eeuws paleis in Rome, dat tegenwoordig onder de naam Villa Aurora bekend staat en faam geniet vanwege de unieke plafondschildering door Caravaggio. Ludovico Ludovisi was de neef van Paus Gregorius XV, die eveneens uit het geslacht Ludovisi stamde. De Ludovisi’s wisten vele titels en bezittingen te verwerven, waaronder Hertog van Zagarolo en Prins van Piombino. In 1681 trad Ippolita Ludovisi (1663-1733), zusje van de laatste Prins van Piombino uit de familie Ludovisi, in het huwelijk met Gregorio Boncampagni, Hertog van Sora, (1642-1707) en door dit huwelijk werden zowel de namen als bezittingen van beide families verenigd.

Het geslacht Boncampagni werd in 1133 in Visso al genoemd. Paus Gregorius XIII, die zelf ook een Boncampagni was, gaf de titels Markies van Vignola en Hertog van Sora aan zijn natuurlijke zoon Giacomo Boncompagni.

Nicolò Francesco Prins Boncompagni-Ludovisi, 10de Prins van Piombino, Hertog van Sora, etc. (1941-2018) trad in 1964 in het huwelijk met Donna Benedetta Barberini Colonna di Sciarra (1943), dochter van de 10de Prins van Carbognano en samen kregen zij drie zoons. Nadat hun huwelijk in 1989 geannuleerd werd, hertrouwde de Prins in 1992 met Ludmilla Sisova Denisovitch (1953), die uit  Azerbeidzjan afkomstig was. Ook dit huwelijk eindigde in een echtscheiding en in 2009 trad de Prins voor de derde keer in het huwelijk. Dit keer was de gelukkige Rita Carpenter (1949). Zij werd geboren in Texas, studeerde aan de Universiteit van Texas en huwde het Amerikaanse Congreslid John Jenrette. Na haar echtscheiding van John Jenrette poseerde zij topless met een veren boa in de Playboy en gaf een onthullend interview hierin met intieme details over haar huwelijksleven. Hierna schreef zij twee boeken, waarvan de eerste opnieuw intieme huwelijksdetails bevatte, werd film- en televisieactrice en uiteindelijk journaliste.

Na haar prinselijk huwelijk zette Prinses Rita zich met haar echtgenoot in voor Villa Aurora en zijn rijke interieur. Ook na het overlijden van Prins Nicolò Boncompagni-Ludovisi in 2018 bleef zij hier wonen en gaf tegen betaling van het luttele bedrag van 300 euro een rondleiding. De afwikkeling van de erfenis van haar echtgenoot kreeg voor zijn drie zoons een tragische wending, toen een rechter uitspraak deed in het ontstane familieconflict en bepaalde dat de villa geveild moest worden. Vraagprijs: 471 miljoen euro. Na de veiling heeft de Italiaanse staat volgens de wet nog zestig dagen de tijd om de villa vanwege zijn grote cultuurhistorische waarde aan te kopen en dat voor hetzelfde bedrag als waarvoor het geveild is. Grote verliezer is, ondanks het geld, de familie Boncampagni-Ludovisi: de helft van het geld is voor Prinses Rita en na vier eeuwen raakt de familie deze parel aan haar prinsenkroon nu definitief kwijt.

Moraal van dit verhaal: kijk uit voor Prinsesjes Rita of zorg voor goede huwelijkse voorwaarden.

Link naar het artikel hierover op de site van de NOS: https://nos.nl/artikel/2413527-villa-met-caravaggio-plafond-vandaag-geveild-vraagprijs-471-miljoen-euro

Princess Rita and Prince Nicolò Boncompagni-Ludovisi at Villa Aurora. By Marco Mancini – ticket:2008020710000209, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7639286

Toen op 7 januari 1937: Juliana en Bernhard met hun bruidspersoneel

Vandaag is het 85 jaar geleden dat Prinses Juliana en Prins Bernhard in het huwelijk traden. Voor deze gelegenheid kwamen vele adellijke gasten uit heel Europa naar ’s-Gravenhage, waaronder het zeer uitgebreide bruidspersoneel met vele klinkende namen, die mooi laten zien hoe internationaal dit adellijke gezelschap was. Netty Leistra van de website www.nettyroyal.nl deed enkele jaren geleden uitvoerig onderzoek en kwam tot een complete naamlijst. Hieronder treft u deze namen aangevuld door AiN met uitgebreide documentatie en aanvullende informatie. Opvallend hierbij is hoe de Tweede Wereldoorlog in de levens van deze ‘bright young people’ later op verschillende wijzen diepe sporen zou nalaten.

Afb. Prinses Juliana en Prins Bernhard in 1937 op de trappen van Paleis Noordeinde met hun bruidspersoneel. Foto met dank aan www.anp-archief.nl.
Afb. 1. Prinses Juliana en Prins Bernhard in 1937 op de trappen van Paleis Noordeinde met hun bruidspersoneel. Foto met dank aan www.anp-archief.nl.

De bruidsjonkers waren:

afb. 2. Jhr. ir. W.G. Röell.
afb. 2. Jonkheer ir. Willem Röell.

1. Jonkheer ir. Willem Gerard Röell (1905-1942). Hij was werkzaam bij de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten en werd koninklijk houtvester, jachtjonker, intendant van paleis Soestdijk en tijdelijk secretaris en adjudant van Prins Bernhard. Hij huwde het bruidsmeisje Martina Ada Barbara del Court van Krimpen (1916-2010) en zij kregen één dochter. Hij werd in 1942 door de bezettende macht gefusilleerd.

Afb. 3. Vincenz Prinz zu Windisch-Grätz.
Afb. 3. Vincenz Prinz zu Windisch-Grätz.

2. Vincenz Alfred Karl Ludwig Valerian Maria Gabriel Prinz zu Windisch-Grätz (1913-2005). Hij stamde uit een zeer bekende Oostenrijkse familie, waarvan de Chef de Famille de titel van Fürst voert, met veel bezit in Hongarije, dat onder het communisme onteigend werd. Hij huwde de Hongaarse Marta Becsky de Tasnád-Szántó 1908-1998), maar overleed kinderloos.

Afb. 4. Jhr. mr. Gerard Beelaerts van Blokland.
Afb. 4. Jhr. mr. Gerard Beelaerts van Blokland.

3. Jonkheer mr. Gerard Beelaerts van Blokland, heer van Blokland (1908-1997). Hij werd uiteindelijk kamerheer en chef directie kabinet en protocol en plv. secretaris-generaal op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij huwde eerst jonkvrouwe Margaretha Schorer (1916-1965) en hertrouwde na haar overlijden Erica barones Mackay (1916-2010).

Afb. 5. Mr. Gijs baron van Hardenbroek van Lockhorst, bijgenaamd 'Gijs Paleis'.
Afb. 5. Mr. Gijs baron van Hardenbroek van Lockhorst, bijgenaamd ‘Gijs Paleis’.

4. Mr. Gijsbert (‘Gijs’) Carel Duco baron van Hardenbroek van Lockhorst, heer van Hardenbroek (1902-1960). Hij was aanvankelijk werkzaam bij de Ned. Handelsmaatschappij en maakte na de oorlog carrière aan het Hof als kamerheer, thesaurier, opperceremoniemeester  en grootmeester. In Hofkringen stond hij bekend als ‘Gijs Paleis’. Hij huwde jonkvrouwe Henriette Arnoldine Snouck Hurgronje (1912-1994), die na zijn overlijden vrouwe van Hardenbroek werd. Het huwelijk bleef kinderloos.

5. Edouard Antoine Bénédict Durieu du Souzy, (1894-1988). Hij was Fransman en was commandant van de 18e Chasseurs à Cheval. Uiteindelijk werd hij brigadegeneraal en Commandeur de la Légion d’Honneur.

Afb. 6. Claus Greve Ahlefeldt-Laurvig.
Afb. 6. Claus Greve Ahlefeldt-Laurvig.

6. Claus Greve Ahlefeldt-Laurvig (1909-1983). Hij was een Deense graaf, grootgrondbezitter en 2e luitenant bij de Deense Garde Huzaren. Op latere leeftijd huwde hij de Française Claude Puissant Pierson, maar het huwelijk bleef kinderloos.

Afb. 7. Fenton Moran.
Afb. 7. Fenton Moran.

7. Fenton Moran (1907-1958). Hij was een Amerikaanse diplomaat en werd 2e luitenant in het Amerikaanse leger. Vanwege zijn verdiensten in de Tweede Wereldoorlog werd hij op Arlington, een militaire begraafplaats in de VS, met militaire eer begraven.

8. Aschwin Ludwig Edgar Ernst Paul Jobst Freiherr von Cramm (1906-1962), Hij was een Duitse baron en verwant aan de familie van de moeder van Prins Bernhard. Hij huwde Carmen von Wedel en kreeg twee kinderen.

Afb. 8. Aschwin Freiherr von Cramm.
Afb. Aschwin Freiherr von Cramm.

9. Fabian Georg Alfred Nikolaus Burggraf und Graf zu Dohna-Schlodien (1908-1992). Hij kwam uit een bekende Oostpruisische familie van grootgrondbezitters, die hun gehele bezit onder de Russen zouden verliezen, en hij was in de vrouwelijke lijn een nakomeling van de Nederlandse Graven van Brederode. Hij huwde jonkvrouwe Dorothea Anna Pauw van Wieldrecht en het echtpaar kreeg een dochter, die in Nederland geboren werd.

Afb. 8. Berno Freiherr von Cramm.
Afb. 9. Berno Freiherr von Cramm.

10. Berno Julius Ernst Curt Burghard Freiherr von Cramm (1911-1942). Hij was de broer van Aschwin en sneuvelde in Rusland.

11. Karl (‘Talle’) Eduard Ruprecht Wilhelm Arnold Freiherr von Vietinghoff gen. Scheel (1914-1984). Hij was een Duitse baron, die op latere leeftijd Christina Ditmer huwde, maar het huwelijk bleef kinderloos.

12. Johannes (‘Hans’) Graf von Welczeck (1911-1969), was een Duitse graaf met een Chileense moeder, die uit een Spaanse adellijke familie stamde. Hij was tot 1942 attaché op de Duitse ambassade in Madrid en werd daarna soldaat. Na het verlies van het uitgebreide grootgrondbezit van de familie in Oost-Europa werd hij na de oorlog commercieel actief.

De bruidsmeisjes waren:

Afb. 9. Jonkvrouwe Binebeth Röell.
Afb. 10. Jonkvrouwe Binebeth Röell.

13. Jonkvrouwe Catharina Elisabeth Boudewina (‘Binebeth’) Roëll (1911-1995). Zij was het zusje van jonkheer ir. Willem Gerard Röell, bleef ongehuwd en was jarenlang particulier secretaresse van Koningin Juliana.

Afb. 10. Elisabeth Prinzessin zur Lippe.
Afb. 11. Elisabeth Prinzessin zur Lippe.

14. Elisabeth Karoline Adelheid Friederike Leopoldine Armgard Prinzessin zur Lippe (1916-2013). Ook zij was een nichtje van Prins Bernhard. Zij huwde Ernst-August Adolf Wilhelm FriedrichHermann Albrecht Bernhard Maria Prinz zu Soms-Braunfels (1892-1968) en zij kregen één dochter.

15. Kira Kyrillovna Grootvorstin van Rusland (1909-1967). Zij was een achternichtje van Prinses Juliana. Bij haar huwelijk met Louis Ferdinand Viktor Eduard Albert Michael Hubertus Prinz von Preussen (1907-1994) behoorden Prinses Juliana en Prins Bernhard tot de eregasten. Het echtpaar kreeg zeven kinderen.

16. Jonkvrouwe Ariane Margaretha de Brauw (1911-1981). Zij was hofdame van Prinses Juliana en huwde jonkheer mr.dr. Constant Johan Adriaan de Ranitz (1905-1983), die jarenlang burgemeester van Utrecht was. Het huwelijk bleef kinderloos.

17. Thyra Anastasia Alexandrine MarieLouise Olga Cecile Charlotte Elisabeth Emma Herzogin von Mecklenburg-Schwerin (1919-1981). Ook zij was een nichtje van Prinses Juliana en bleef ongehuwd.

Afb. 11. Sieglinde Prinzessin zur Lippe.
Afb. 12. Sieglinde Prinzessin zur Lippe.

18. Sieglinde Bertha Elisabeth Adelheid Juliane Calma Bahildis Marie Anna Prinzessin zur Lippe (1915-2008). Zij was een nichtje van Prins Bernhard en huwde Friedrich Carl Heldmann (1904-1977) met wie zij drie kinderen kreeg.

Afb. 12. Jacqueline barones van Heemstra.
Afb. 13. Jacqueline barones van Heemstra.

19. Marianne Jacqueline barones van Heemstra (1903-1991). Zij bleef ongehuwd, werd hofdame van Prinses Juliana en was publiciste. Zij was de tante van de filmster Audrey Hepburn.

20. Woizlawa-Feodora Elise Marie Elisabeth Herzogin von Mecklenburg-Schwerin (1918-2019). Zij was een nichtje van Prinses Juliana. Zij huwde Heinrich I Prinz Reuss (1910-1982) en zij kregen zes kinderen.

21. Marguerite Michelin (1908-1983). Zij was een vriendin van Prinses Juliana en dochter van de Waalse predikant in ’s-Gravenhage.

Afb. 13. Mejuffrouw Marguerite Michelin.
Afb. 14. Mejuffrouw Marguerite Michelin.

22. Martina Ada Barbara del Court van Krimpen (1916-2010). Zij huwde jonkheer ir. Willem Gerard Röell (1905-1942) en zij kregen één dochter. Zij vergezelde Prinses Juliana tijdens de oorlogsjaren in Canada en nadat haar man tijdens de oorlogsjaren gefusilleerd werd, hertrouwde zij de Canadees Herbert Frederick Brooks Hill Feaver.

Afb. 14. Mejuffrouw Martine del Court van Krimpen.
Afb. 15. Mejuffrouw Martine del Court van Krimpen.

23. Albertine Renira Alexandra Henriëtta Mechtild Ottoline barones van Heeckeren van Kell (1899-1994) . Zij was hofdame hon. van Koningin Wilhelmina en later ook van Koningin Juliana en Beatrix. Zij huwde Guillaume Charles Othon Alexandre Manuel Henri Joseph Marie Ghislain baron van den Bogaerde van Ter Brugge (1882-1974) en werd kasteelvrouwe van Heeswijk, dat zij in een stichting onderbracht. Het huwelijk bleef kinderloos.

24. Maria (‘Mies’) Rooseboom (1909-1978), was een studievriendin van Prinses Juliana, bleef ongehuwd, promoveerde, werd directrice van het Rijksmuseum voor de Geschiedenis der Natuurwetenschappen in Leiden en werd uiteindelijk benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Bij de viering van het 25-jarige huwelijk van de Prins en Prinses was zij opnieuw aanwezig en in een krant schreef men over haar: “Mej. Rooseboom heeft in de afgelopen twee dagen furore gemaakt. Zij is namelijk opvallend omvangrijk.” Freule Van Heemstra, één van de bruidsmeisjes, reageerde hierop met een verontwaardigde ingezonden brief en schreef onder meer: “Ik meende dat uw blad meer waarde zou hechten aan de prestaties van iemand, dan aan haar uiterlijk. Mejuffrouw dr. Rooseboom heeft door haar grote intelligentie en harde werken veel voor de wetenschap gedaan” en bovendien helpt men “… de persoon in kwestie er geenszins mee door hierop de aandacht te vestigen , in welopgevoede kringen doet men dat dan ook niet.”

Afb. 15. Mejuffrouw Mies Rooseboom.
Afb. 16. Mejuffrouw Mies Rooseboom.

De bruidskinderen:

25. Armin Leopold Ernst Bruno Heinrich Willa August Prinz zur Lippe (1924-2015). Hij was een neefje van Prins Bernhard en huwde dr. Traute Becker. Hun enige zoon volgde hem als Chef de Famille van het Huis Lippe op.

26. Rabe Caspar Heinrich Wilhelm Joachim Philipp von Oeynhausen-Sierstorpff (1926-2009). Hij was een neefje van Prins Bernhard en huwde in latere jaren Ramona Leonie Emma Elisabeth Gräfin von Wedel Baronesse Wedel-Jarlsberg (1928-2003). Hun nakomelingen zouden ook in latere generaties bij de Oranjes als bruidskinderen figureren.

27. Eilika Stephanie Elisabeth Thekla Juliana Herzogin von Oldenburg (1928-2016). Zij was een nichtje van Prinses Juliana via de Waldeck-Pyrmont kant van de familie. Zij huwde Emich Cyrill Ferdinand Hermann 7e Fürst zu Leiningen (1926-1991) en zij kregen vier kinderen.

28. Margaretha Svea Hedwig Jutta Benedicta Maria Gräfin von Oeynhausen-Sierstorpff (1925-2004). Zij was het zusje van Caspar von Oeynhausen en huwde Werner von Hanstein, met wie zij twee kinderen kreeg.

Naamlijst met hartelijke dank aan Netty Leistra op http://www.nettyroyal.nl

Bent u ook geïnteresseerd in adellijk erfgoed en nieuws en wilt u de werkzaamheden van onze stichting ook in 2022 mogelijk blijven maken? Word dan voor 17,50 euro per jaar donateur van onze Stichting Adel in Nederland door een mail te sturen naar info@adelinnederland.nl. M.i.v. januari 2022 ontvangt u dan ook regelmatig onze digitale nieuwsbrief boordevol informatie. De Stichting Adel in Nederland heeft de Culturele ANBI-status en hierdoor kunt u als donateur bij de opgave voor de inkomstenbelasting giftenaftrek krijgen.

 

Veilingnieuws: Royal & Noble bij Sotheby’s

Afb. Een zolder in de Scottish Borders… Foto met dank aan Sotheby’s/www.sothebys.com.

‘Door een dakraam valt het schemerige licht van een Schotse winterse middag op het verguldsel van een 18e-eeuwse spiegel, die lang naar de zolders van een groot huis was verbannen. De verontruste weerkaatsing van deze spiegel onthult de pracht van een tulband gedragen in een 17e-eeuws portret van Suleiman de Grote. Gestapeld tegen een eiken balk overziet hij de inhoud van zijn thuis op zolder in de Scottish Borders, zoals hij ooit deed in de grote State Rooms in Newbattle Abbey buiten Edinburgh in de jaren 1720’. Zo begint de sfeervolle beschrijving van deze veiling uit adellijk bezit op 20 januari bij Sotheby’s.

In de afgelopen jaren waren er meer van dit soort veilingen, die zeer succesvol waren door de adellijke herkomst. Dit keer is er veel afkomstig uit Fenton House van de Earls of Durham. Om Lambton Castle te kunnen restaureren verkoopt de 7th Earl of Durham nu goederen uit Fenton House, maar ook het huis en landgoed zelf staan te koop. Op deze veiling verder tafelservetten van Keizer Napoleon III, een zilveren tafelspiegelplateau uit het bezit van de Hertogen van Northumberland, glaswerk van de Markiezen van Lothian, een serie portretten van de Hertogen van Brabant en nog veel meer. Voor de online catalogus kijk op https://www.sothebys.com/en/buy/auction/2022/royal-noble?locale=en

Boekennieuws: 300 jaar Nijenburg, 800 jaar blauw bloed

Afb. Nijenburg werd eeuwenlang bewoond door de jonkheren Van Foreest. De familie Van Foreest behoort tot de alleroudste adellijke geslachten binnen de Nederlandse adel en de stamvader, Richolfus de Foresto, ridder (1232), werd al vermeld in 1212.

In “300 jaar Nijenburg, 800 jaar blauw bloed” voegt auteur Marcel J.N. Mak twee van Alkmaars belangrijkste historische schatten samen: het Foreest-archief als grootste familiearchief van het Regionaal Archief Alkmaar en de omvangrijke Foreest portrettencollectie van het Stedelijk Museum van Alkmaar.

De auteur heeft voor een uniek concept gekozen. Het boek is gebaseerd op de kwartierstaten van Elisabeth Snethlage née jonkvrouwe van Foreest (1920-2007), laatste bewoonster uit het geslacht Van Foreest van landgoed Nijenburg, en van Maria van Egmond van de Nijenburg (1684-1742), laatste bewoonster van Nijenburg uit het geslacht Van Egmond van de Nijenburg. Op deze wijze kon hij niet alleen de onderlinge huwelijken per generatie beter in beeld brengen, maar ook heel veel interessante informatie in de vrouwelijke lijn mét daarbij vele familieportretten zichtbaar maken.

In 1991 schreef Rudolf Snethlage, telg uit een geslacht in het Blauwe Boekje en gehuwd met jonkvrouwe Elisabeth van Foreest: “Onze vaderlandse geschiedenis van 1400 tot en met de Tweede Wereldoorlog zou men kunnen volgen door de levens te beschrijven van de Foreesten die op Nijenburg aan de wand hangen. Waar vindt men in deze streken een vroeg 18-eeuws buiten dat nog enigszins gaaf en in het bezit van zijn directe omgeving is, en waarin zich nog de familieportretten en authentieke meubelstukken bevinden die de echo van vervlogen eeuwen zijn?

In 2004 kreeg de Vereniging Hendrick de Keyser het landhuis in eeuwigdurende erfpacht van Vereniging Natuurmonumenten en het huis wordt niet meer door Foreesten bewoond. Auteur Marcel Mak heeft met dit boek een schat aan informatie in woord en beeld voor het nageslacht vastgelegd over de vroegere bewoners, de geslachten Van Foreest en Van Egmond van de Nijenburg.

Link naar bestelmogelijkheid www.pirola.nl/contents/nl/p62900.html

Geboren: Rutgers van Rozenburg, Van Rappard, Van Voorst tot Voorst en Van der Does de Willebois

Afb. Het familiewapen Rutgers van Rozenburg.

Jonkvrouwe Louisa Sophie Rutgers van Rozenburg, geboren Amsterdam 18 december 2021, dochter van wijlen jonkheer Jochem Emanuel Rutgers van Rozenburg en Anette Rutgers van Rozenburg née Heerema.

Afb. Het familiewapen Van Rappard.

Willem Adriaan Eduard ridder van Rappard, geboren Londen 17 december 2021, zoon van Anthony Christiaan (‘Teun’) ridder van Rappard en Sophie Martine van Rappard née Beeftink.

Afb. Het familiewapen Van Voorst tot Voorst.

Caroline Violet (‘Cato’) barones van Voorst tot Voorst, geboren Haarlem 5 december 2021, dochter van Wouter Frans baron van Voorst tot Voorst en Floks barones van Voorst tot Voorst née Laverman.

Afb. Het familiewapen Van der Does de Willebois.

Jonkheer Charlie Olivier van der Does de Willebois, geboren Amsterdam 14 november 2021 en overleden Amsterdam 21 november 2021, zoon van jonkheer Martijn Pieter Roland van der Does de Willebois en Daphne van Schie.

Herinneringsbord bij boom op Backershagen n.a.v. Backerdag

Afb. De Grootbladige Linde op Backershagen.

In 1910 werd de Backer Stichting opgericht door jonkheer mr. Johan Ferdinand Backer (1856-1928) met als doel om het rijke en bijzondere erfgoed van de familie bijeen te houden. Anno 2021 beschikt deze stichting over een website met een uitgebreide database, waarin het bezit online is terug te zien: www.backercollectie.nl

Als blijvende herinnering aan de jaarlijkse Backerdag, die eerder dit jaar op Backershagen werd georganiseerd, werd een Grootbladige Linde geplant. De gemeente Wassenaar heeft hier nu een mooi, permanent bord bij geplaatst, zodat ook toekomstige generaties hieraan herinnerd worden.

Afb. 2. Een mooie, permanente herinnering aan een wederom geslaagde Backerdag van de Backer Stichting.

Overleden: Pim baron Bentinck van Schoonheten (1940-2021), familieoudste van de Nederlandse Bentincks

Afb. 1. Willem (‘Pim’) baron Bentinck van Schoonheten (1940-2021), familieoudste van de Bentincks in Nederland, gefotografeerd voor huis Schoonheten tijdens de donateursdag van de Stichting Archivariaat Bentinck-Schoonheten in oktober 2021.

Willem baron Bentinck van Schoonheten werd geboren op 24 februari 1940 in Bandoeng (Ned.-Indië). Hij werd vernoemd naar zijn grootvader Willem baron Bentinck van Schoonheten, die burgemeester van Olst was, maar hij kreeg Pim als roepnaam. Pim was de zoon van Wolter Jan Gerrit baron Bentinck van Schoonheten (1907-1964) en jonkvrouwe Maria Aletta Rebecca Herma Snouck Hurgronje (1920-2017).

Zijn vader stamde uit het bekende adellijke geslacht Bentinck, waarvan de stamvader in 1343 vermeld werd, maar al in 1233 werd een Wicherus Bentinck in een oorkonde genoemd. De naam Bentinck is onlosmakelijk met de Gelderse, Overijsselse en Nederlandse geschiedenis verbonden. Bentincks zaten in de Ridderschappen van Veluwe en Overijssel en dienden door de eeuwen heen het land als bestuurder, officier, burgemeester, kamerlid, minister, gouverneur of diplomaat. Een Bentinck vergezelde Stadhouder Willem III naar Engeland, waar deze laatste Koning werd, maar ook in latere eeuwen verbleven zij aan het Hof als kamerheer, hofdame of opperstalmeester. De Bentincks waren kosmopoliet en een boek over de familie kreeg dan ook niet voor niets de ondertitel ‘The history of an European family’ mee. Bentincks werden opgenomen in de Engelse, Duitse en Franse adel en werden in 1814 erkend in de Nederlandse adel met, vanaf 1819, de hun vanouds competerende titel van baron. De familie splitste zich in verschillende takken, waarvan de Engelse baronale en grafelijke takken, en de Nederlandse baronale tak voortleven. De vader van Pim was van deze Nederlandse tak de familieoudste.

De moeder van Pim stamde uit het bekende Vlissingse regentengeslacht Hurgronje, waarvan de stamvader uit Artois in Frankrijk afkomstig was. De naam Snouck werd in 1762 toegevoegd na het huwelijk met een regentendochter uit dit geslacht. De familie  bracht kooplieden, bewindhebbers, reders, bestuurders en vele juristen voort en een voorvader van haar werd in 1843 in de Nederlandse adel verheven met het predikaat jonkheer.

Afb. 2. Links: huis Zorgvliet in Olst omstreeks 1920. Uitgave: v. Duren’s Boekhandel, Olst. Rechts: ‘Te Arnhem werd Donderdag het huwelijk voltrokken van W. J. G baron Bentinck van Schoonheten met jkvr. M.A.R.H. Snouck Hurgronje, dochter van jhr. mr. dr. W. J. A. Snouck Hurgionje, griffier der Prov. Staten van Gelderland.’ De sluier van de bruid werd gedragen door drie bruidsmeisje, terwijl linksvoor twee bruidsjonkertjes te zien zijn in matrozenpakjes met bloemenmandjes. Leeuwarder Nieuwsblad 11 februari 1939.

De vader van Pim groeide op buitenplaats Zorgvliet in Olst op, in een groot 19e-eeuws huis in neorenaissance stijl, met een kasteelachtig uiterlijk door de opvallende hoektoren. Hier hing een indrukwekkende familiegalerij van zevenentwintig familieportretten aan de muur, die nu grotendeels geschonken is aan het familiearchief op Schoonheten. In de jaren 1909-1936 was de grootvader van Pim burgemeester van Olst. Pims vader koos voor een carrière in het verre Ned.-Indië. Hier werd hij begin jaren ’30 werkzaam als administrateur op een theeonderneming. De vader en moeder van Pim huwden in 1939 in Arnhem. Hier was haar vader werkzaam als griffier van de Provinciale Staten van Gelderland en vele aanwezige autoriteiten maakten de huwelijksplechtigheid, volgens kranten, op het stadhuis en in de Eusebiuskerk tot een ware society gebeurtenis. Als getuigen van het bruidspaar traden op een oom Dijckmeester, de zwagers Beelaerts van Emmichoven en Royaards (alle drie afkomstig uit patriciaatsfamilies) en een oom baron Van Haersolte. Na hun huwelijk vestigden de ouders van Pim zich in Ned.-Indië en ruim twee jaar na Pims geboorte werd zijn zusje geboren. Inmiddels was Ned.-Indië bezet door Japan en de vader van Pim werd gearresteerd en geïnterneerd in een kamp. Zijn moeder bleef met haar twee kinderen achter, maar had toch de moed om Engelse en Australische piloten in haar woning te verbergen. Nadat zij verraden werd, kwam zij in een gevangenis terecht. Pim en zijn zusje werden op tijd ondergebracht bij twee verschillende buurvrouwen, tegen wie zij ‘moeder’ moesten zeggen, omdat zij anders als alleenstaande kinderen ook opgepakt zouden worden. Pas na afloop van de oorlog, na moeilijke en zeer zware jaren te hebben doorstaan, zou het gezin weer herenigd worden.

Het gezin reisde per boot terug naar Nederland en onderweg brak Pim nog een been aan boord, vanwege zijn broosheid door ondervoeding. In Nederland kreeg het gezin een jaar lang onderdak bij een oom en tante van Pim, het echtpaar Royaards-Bentinck van Schoonheten, met een onderbreking van drie maanden in Zwitserland, waar zij op regeringskosten mochten aansterken. Hierna vertrokken zijn ouders weer naar Ned.-Indië, waar zijn vader administrateur bij theeonderneming Tjikembang werd. Na een jaar volgden ook Pim en zijn zusje. De gebeurtenissen die zouden leiden tot de onafhankelijkheid van Indonesië zorgden er voor dat de ouders van Pim hem en zijn zusje uit voorzorg naar Nederland stuurden, waar hij en zijn zusje werden opgevangen in een kindertehuis. Ook zijn moeder volgde al spoedig, maar zijn vader bleef, totdat hij, net op tijd dankzij een telefoontje, met spoed kon vertrekken om zo een arrestatie te voorkomen. ‘Totaal berooid, met achterlating van alles wat hij had’ kwam zijn vader terug in Nederland, schreef Pim zelf jaren later.

Afb. 3. Schoonheten – sinds de bouw in de 17e eeuw altijd bewoond door Bentincks.

Nadat het gezin weer herenigd was, werd zijn vader directeur van een machinefabriek in Coevorden. Inmiddels was het gezin uitgebreid door de komst van een broertje. De jaren hier noemde Pim later ‘de gelukkigste periode in zijn jeugd’ en hierover zei hij: “Hier heb ik de natuur leren kennen en waarderen, naar hartelust buiten kunnen spelen, kunnen vissen in de vijver van het stadspark of kievitseieren zoeken samen met mijn vader. Vanuit Coevorden maakten we familiebezoekjes en kwamen o.a. op Schoonheten en op Beerse.” Schoonheten zou sindsdien altijd op zijn warme belangstelling kunnen blijven rekenen, omdat zijn familiegeschiedenis hier zo sterk mee verbonden was. Al sinds de tweede helft van de 16e eeuw bezaten zijn voorouders hier gronden en goederen. In de 17e eeuw werd hier het nu nog bestaande huis Schoonheten gebouwd en in de Grote Zaal hangen hier de portretten van opeenvolgende generaties Bentincks met hun echtgenotes. Uiteindelijk besloten zijn ouders uiteen te gaan en door het tweede huwelijk van zijn vader kreeg Pim er nog een zusje bij.

Door de tijdsomstandigheden waren de schooljaren voor Pim geen succes. Zonder diploma’s begon hij aan zijn militaire dienst, zwaaide af als reserve luitenant bij het Korps Commando troepen en werd uiteindelijk reserve kapitein bij de infanterie. In 1964 vertrok hij naar de Verenigde Staten, waar hij bij aankomst van het overlijden van zijn vader hoorde. Het maakte hem tot familieoudste van de Nederlandse baronale tak. In de Verenigde Staten zette hij een filmproductiebedrijf op, dat zich specialiseerde in reclame- en bedrijfsfilms. In 1976 keerde hij terug naar Nederland en zette ook hier een filmproductiebedrijf op.

In 1979 trad hij in het huwelijk met Charlotte Dorothea Coldewey, telg uit een patriciaatsfamilie uit het Blauwe Boekje, die gedurende meerdere generaties eigenaar was van Bussink’s Koninklijke Deventerkoekfabr. N.V. Haar vader was geen onbekende op Schoonheten, want hij had hier jarenlang de reeënjacht gepacht. Op deze dag huwelijksdag speelde Schoonheten een belangrijke rol: “Ons huwelijksdiner heeft op Schoonheten plaatsgevonden en als symbool van deze heugelijke dag is er op het erf van Schoonheten de cypres geplant die nu nog fier op de noord-westhoek binnen de gracht staat.” Uit hun huwelijk werd een zoon geboren, aan wie hij graag de familiegeschiedenis wilde doorgeven. Zijn interesse als stamhouder in deze familiegeschiedenis werd in de loop der jaren steeds groter en zo organiseerde hij in 1988 in het William & Mary jaar een grote Bentinck reünie, toen herdacht werd dat Stadhouder Willem III naar Engeland ging en hij en zijn echtgenote uiteindelijk tot Koning en Koningin van Engeland gekroond werden. Op deze dag verenigde hij vele Bentincks uit de Engelse en Nederlandse takken. Als locatie werd gekozen voor Paleis Het Loo. Dit was niet alleen omdat Het Loo door Willem en Mary gebouwd was, maar ook omdat het nabijgelegen kasteel het Oude Loo oorspronkelijk Bentinck bezit was. In de 15e eeuw was Hendrick Bentinck (vermeld 1468-†1502) door koop heer van het Loo geworden en van hem stammen alle huidige Bentincks af. De Bentinck reünie haalde zelfs de buitenlandse media en zo stond er in de Franse Point de Vue een grote groepsfoto op de trappen van Het Loo met op de achtergrond het paleis.

Afb. 4. Familiereünie in 2016: in het midden Pim baron Bentinck van Schoonheeten, familieoudste van de Nederlandse Bentincks, en Timothy Bentinck, 12th Earl of Portland, familieoudste van de grafelijke tak Bentinck in Engeland. Links William Bentinck Viscount Woodstock, en rechts Wolter baron Bentinck van Schoonheten met zijn zoon Berend Willem Nicolaas.

Zijn interesse in de familiegeschiedenis zorgde ook voor zijn grote betrokkenheid bij Stichting Archivariaat Bentinck-Schoonheten, die het zeer belangrijke familiearchief op Schoonheten beheert en waarvan hij een zeer betrokken bestuurslid werd. Het archief mocht niet alleen op zijn grote steun rekenen, maar kreeg van hem ook verschillende schenkingen, waaronder recent nog een familieportret.

Na het beëindigen van zijn actieve loopbaan als filmproducent zocht hij nieuwe bezigheden. Zo deed hij met zijn Railton uit 1936 mee aan een klassieke autorally van Peking naar Parijs, waarmee hij zes weken onderweg was. Het werd een zware, maar onvergetelijke ervaring. De laatste jaren werd tuinieren zijn hobby, maar zijn grote trots waren zijn twee kleinkinderen, de twintigste generatie van zijn familie. Van zijn enige kleinzoon wist hij, dat deze hem ooit zou gaan opvolgen als familieoudste in Nederland.

In 2020 trad hij zelf als familieoudste nog één keer groot in het voetlicht, toen hij als één van de vier hoofdpersonen figureerde in de vierdelige documentaireserie ‘Van oud geld , de dingen die niet voorbij gaan’. Samen met Jort Kelder bezocht hij Schoonheten en liet hier onder meer in het archief de indrukwekkende familiestamboom zien. Meedoen aan deze serie was voor hem niet alleen een mogelijkheid  om te laten zien hoe adel nu leeft, maar ook om iets van zijn rijke familiegeschiedenis te delen.

Op 17 december overleed Pim baron Bentinck van Schoonheten op 80-jarige leeftijd. CRAIGNEZ HONTE (vrees schaamte) luidt de wapenspreuk van de Bentincks – als familieoudste van de Nederlandse Bentincks heeft Pim baron Bentinck van Schoonheten deze wapenspreuk alle eer aangedaan.

Informatie mede met hartelijke dank aan de Nieuwsbrief van Stichting Archivariaat Bentinck-Schoonheten.

Afb. 5. De cypres geplant op de noord-westhoek binnen de gracht van Schoonheten – geplant ter gelegenheid van het huwelijk Bentinck van Schoonheten-Coldeweij in 1979.