Hein Boudewijn ridder de van der Schueren, geboren Singapore 1 mei 2020, zoon van Reinier Teun Eduard ridder de van der Schueren en Baukje de van der Schueren née van den Heuvel.

In de nacht van 11 mei is er ingebroken in kasteel Twickel. Een tafelklok met speelklokken uit 1790 is als enige ontvreemd. De klok is gemaakt door Andriese uit Grouw, met schilderingen van Schultze.

Kasteel Twickel is in zijn bestaan nooit verkocht en werd door de laatste eigenaresse Marie Amelia barones van Heeckeren van Wassenaar née Gravin van Aldenburg Bentinck (1879-1975) ondergebracht in een stichting, die niet alleen het kasteel, maar ook het uitgebreide grondbezit voorbeeldig beheert.

Link naar de website van Twickel https://twickel.nl/.

Wapenzilver Twickel Weldam Middachten Amerongen, recensie door Janjaap Luijt

Er zijn verschillende manieren om een aantal voorname Nederlandse adellijke families en hun huizen samen te brengen in één boek. De wijze waarop Barend van Benthem dat deed, is aan de hand van het zilverwerk dat zij bezaten. Het uitgangspunt voor zijn studie was de collectie zilveren voorwerpen op kasteel Twickel. Van Benthem begon als vrijwilliger het zilverwerk van dit kasteel te beschrijven en inventariseren. Hij stuitte op verschillende familiewapens op het zilverwerk, waaruit onvermijdelijk een studie naar stamreeksen en parentelen volgde. Vanwege de familiare verbanden van de bewoners van Twickel, kwam ook het zilverwerk van de kastelen Weldam, Middachten en Amerongen binnen zijn blikveld met een uitgebreider onderzoek tot gevolg.
Het resultaat van zijn jarenlang onderzoek heeft Van Benthem gepubliceerd in een lijvig boekwerk met de titel Wapenzilver Twickel Weldam Middachten Amerongen; De vroegere bewoners en hun zilver 1550-1950.
Het boek beschrijft de verwantschappen van de generaties op de huizen vanaf de zeventiende eeuw aan de hand van de soms nog oudere zilveren voorwerpen met hun wapens. Voorafgaand aan een lijvige catalogus van al het zilverwerk van de kastelen Twickel, Middagten, Amerongen en Weldam, geeft Van Benthem een bondige beschrijving van de familieverbanden en van elk gezinshoofd en diens invloed op de zilververzameling. Van Benthem houdt daarbij een geografisch chronologische volgorde aan. Dat betekent dat hij per kasteel de bewonersgeschiedenis geeft in de vorm van een genealogie. Uiteraard vermelden die genealogieën feitelijke gegevens zoals geboorte, huwelijk en overlijden, maar ook wordt per generatie verhaald over het zilverwerk dat zij lieten maken, gebruikten of verkochten.
Voor het overzicht en als hulpmiddel heeft Van Benthem direct na het voorwoord een vereenvoudigd geneagram opgenomen van de families Van Wassenaer, Aldenburg, Bentinck, Raesfeld, Van Reede, Van Athlone, Van Heeckeren met hun onderlinge relaties, voor zover ze een van de genoemde kastelen bewoonden. Een voor een families die in hun tijd behoorden tot de Nederlandse elite en de getitelde adel van verschillende Europese landen.

Graveringen
Een belangrijke rol is weggelegd voor de graveringen op het zilverwerk en in het bijzonder de wapens en wapentekens. Zo komt ook de heraldische geschiedenis van elke familie aan bod komt. De gewoonte die te tonen wisselde met de tijd en laat duidelijk Duitse en Engelse heraldische gebruiken zien. Aan de hand van de graveringen weet Van Benthem te vertellen aan welke telg een zilveren voorwerp of ensemble toebehoorde, maar ook kan hij soms overtuigend voorwerpen dateren. Dat doet hij bijvoorbeeld aan de hand van de versierselen van de Deense Orde van de Olifant, dat aan een aantal familiewapens is toegevoegd.
Door huwelijken en verervingen raakten de stukken soms op drift. Ook kon het zilverwerk dat ‘thuis hoorde’ op het ene kasteel eenvoudig op het andere terechtkomen, omdat families op beide woonde. Aan de hand van die wapens wist Van Benthem van verschillende stukken de herkomst te bepalen, wat een aantal maal leidde tot uitwisseling van voorwerpen tussen twee collecties.

Catalogus
Het zilverwerk verdeelt Van Benthem in twee categorieën: de ensembles en de losse voorwerpen. Onder ensembles rekent hij een cluster van voorwerpen dat lange tijd één geheel vormt en steeds als groep is vererfd. Sommige van die ensembles hebben hun eigen naam, zoals het ‘Gaildorf-zilver’, de couverts ‘model Wassenaer’, het ‘Aldenburg-servies’ en het ‘Orange-stel’.
In de categorie losse voorwerpen onderscheidt Van Benthem het zilver dat bij het huis hoorde, respresentatiezilver en zilver voor dagelijks gebruik. Op het zilver dat hoorde bij het huis, waren de bewoners over het algemeen erg zuinig. In inventarissen komen dergelijke stukken steevast als eerste aan bod. Behalve de eerder genoemde ensembles, waren dit ook opmerkelijke stukken, zoals een elandspoot voorzien van zilverbeslag of de vergulde doos waarin de akte van overdracht van de heerlijkheid Amerongen werd bewaard.
Representatiezilver was vooral bedoeld om indruk te maken op belangrijke gasten. Van dit zilverwerk namen de eigenaren makkelijker afscheid, bijvoorbeeld in financieel krappe tijden of als de mode nieuwe modellen voorschreef. Zo werd veel zilver uit de nalatenschap van Jacob IV van Wassenaer verkocht om het uitgavenpatroon van zijn zoon Jan te kunnen dekken en bleef van het servies dat de 2de graaf van Athlone aanschafte in 1714 weinig meer over, omdat het werd gebruikt als grondstof voor een nieuw servies.
Het overgeleverde dagelijkse zilver toont vaak zware gebruikssporen en omvat voornamelijk antieke stukken die de families pas in de 19e en 20e eeuw hebben teruggekocht bij antiquairs en weer aan de collectie zijn toegevoegd, waar ze oorspronkelijk toebehoorden..

Oordeel
Dit boek bedient verschillende doelgroepen: de historisch geïnteresseerden in heraldiek en familiaire allianties, zilververzamelaars en kunstliefhebbers. Elke groep komt ruim aan zijn trekken en door de heldere vertelstijl en de grote hoeveel kennis die Van Benthem deelt, steken die doelgroepen ook nog veel op van het vakgebied van de andere. Met het lezen van dit boek realiseer je hoe bepalend familiebanden zijn geweest voor de historische zilvercollecties van deze vier kastelen.

Barend J. van Benthem, Wapenzilver Twickel Weldam Middachten Amerongen; De vroegere bewoners en hun zilver 1550-1950 (Waanders & De Kunst, Zwolle), 2019, 21 x 26 cm, 448 pag., ca. 1000 ill., gebonden. ISBN 9789462622630. € 69,50.

Kasteel Cannenburch werd eeuwenlang tot in 1881 bewoond door de baronnen D’Isendoorn à Blois. De Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen beheert het kasteel sinds 1950 en heeft het zó ingericht alsof de familie D’Isendoorn even weg is.

Vanaf 1 juni is het kasteel waarschijnlijk weer te bezoeken en kunt u zien hoe een Gelderse adellijke familie hier met grandeur leefde. Bent u nu al benieuwd naar topstukken op Cannenburch? Kijk dan op https://www.collectiegelderland.nl/zoeken?term=cannenburch&filter=search_s_has_media-Ja en ontdek welke schatten hier te bewonderen zijn: zilver, meubelen, portretten en nog veel meer.

Houd onze website in de gaten voor de openstelling of kijk op https://cannenburch.glk.nl/alles-over-kasteel-cannenburch/openingstijden-entree/

 

In 1772 maakte de Zeeuwse regent en admiraal Johan Steengracht met zijn zoon Nicolaas en zijn vriend Daniel Radermacher een reis naar Parijs. Het verslag dat Steengracht hierover schreef bevat meer dan vijftig in Parijs gekochte gravures en wordt in de bibliotheek van kasteel Duivenvoorde te Voorschoten bewaard, hij was de voorvader van latere eigenaren van het kasteel.

Jonkheer mr. Nicolaas Steengracht, heer van Oosterland, Sirjansland en Oosterstein, heer in Oud- en Nieuw-Vossemeer en Vrijberghe (1754-1840), werd in 1814 erkend als edele van Zeeland en zijn nakomelingen leven voort als jonkheren Steengracht van Moyland (de Chef de Famillie heeft de titel baron bij eerstgeboorte) en jonkheren Steengracht van Oostcapelle. Een dochter van Daniel Radermacher, Maria Elisabeth Radermacher (1762-1818) huwde mr. Joachim Assuërus Schorer (1748-1823) en hun nakomelingen leven voort als jonkheren Radermacher Schorer.

Irene Storm van Leeuwen-van der Horst, bibliothecaris van kasteel Duivenvoorde, heeft het Reisjournaal naar Parijs onderzocht. Haar publicatie hierover is verschenen onder de titel Zeeuwse Regenten in Parijs. De reis van Johan Steengracht met zijn zoon Nicolaas en Daniel Radermacher naar Parijs in 1772.

Het gefortuneerde gezelschap stond aan de liberale kant van het protestantisme en was bewonderaar van de vrijdenker Voltaire. Overdag bezochten zij stadspaleizen en buitenplaatsen, ’s avonds waren zij in theaters en pretparken te vinden. Vader Steengracht liet zijn net afgestudeerde zoon kennis maken met de Franse cultuur en introduceerde hem in de wereld van de diplomatie. De drie reizigers staken hun kritiek op de spilzieke Franse koning Lodewijk XV met zijn vele maîtresses niet onder stoelen of banken. Ook toen heerste er een pandemie; de uitbraak van het pokkenvirus. Steengracht en de zijnen hadden zich succesvol laten vaccineren, de Franse koning stierf eraan.

Het boek bevat biografieën van de reizigers, een inleiding over de historische achtergronden en een navertelling in modern Nederlands. Het is rijk voorzien van afbeeldingen van voorwerpen uit de depots van Duivenvoorde. Tevens zijn alle bijgebonden gravures afgebeeld.
In 2017 heeft mw. Storm van Leeuwen gepubliceerd over de eerdere reis van Steengracht naar Londen onder de titel: Reislustige Zeeuwse Regenten. De reis van Isaac en Paul Hurgronje, Paulus Ribaut en Johan Steengracht naar Londen in 1769 (ISBN: 9789087046101).

Beide boeken kunnen worden besteld bij Uitgeverij Verloren te Hilversum https://verloren.nl/ ,maar zijn ook zijn te koop in de landgoedwinkel van Kasteel Duivenvoorde en boekhandel De Kler in Voorschoten.

Wan Bon is pas verschenen en wordt aangekondigd als ‘een ontdekkingsreis door het Suriname van toen en nu en een bijzondere vriendschap’

Met haar nieuwste boek heeft Isabel van Boetzelaer een literaire vorm gegeven aan de memoires van een ervaren verslaggever, die al ruim dertig jaar lang Suriname heeft bezocht en verslag heeft gedaan van de historische en recente geschiedenis van dit land, dat al zo lang verbonden is geweest met Nederland.

Isabel debuteerde enige jaren geleden met het boek Oorlogsouders, het familieverhaal van lief en leed in de oorlog, dat de storm van kritiek wist te weerstaan. En de verslaggever Aad Wagenaar kennen wij uit de bundel ‘Van Adel’ uit 1990, een serie interviews van bekende adellijke personen, met welk boek hij in dat jaar de prijs voor de dagbladjournalistiek won.

Isabel en Aad maakten een reis door Suriname, waarbij zij bijzondere ontmoetingen hadden en waarbij Aad steeds de verteller was en Isabel de luisteraar. Uiteraard komen vele aspecten van Suriname aan de orde: de slavernij, de samenstelling van de bevolking, de tropische natuur en natuurlijk ook de vraag hoe het mogelijk is, dat dit land nog steeds wordt bestuurd door een regering onder leiding van een man als Bouterse. Een aanrader dus voor allen die Suriname willen leren kennen.

Dolph Boddaert

Mr.dr. Vincent Arthur Maria van der Burg, geboren Zeist 17 april 1945, overleden Zeist 29 april 2020, Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, Commandeur in de Orde van de H. Paus Sylvester, Commandeur in de Orde van het H. Graf van Jeruzalem, Drager van de Inhuldigingsmedaille 1980, Oud-Lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, Publicist op juridisch, lokaal-historisch en genealogisch gebied, weduwnaar van Marianne Antonia van der Burg née Kokke.

Op 29 april 2020 is mr. dr. V.A.M. (Vincent) van der Burg in zijn woonplaats Zeist overleden in de leeftijd van 75 jaar. Hij was advocaat en politicus voor het CDA en was van 1979 tot 1998, dus bijna 19 jaar lang, lid van de Tweede Kamer. Hij was daarnaast publicist op juridisch en genealogisch gebied.

Vincent van der Burg heeft een belangrijke rol gespeeld bij de totstandkoming van de Wet op de Adeldom. De bepaling over adeldom was in 1983 uit de Grondwet geschrapt en dit onderwerp zou voortaan bij de Wet geregeld worden. In het wetsontwerp van de hand van de Hoge Raad van Adel werd veel bij het oude gelaten. Zo zou adeldom alleen overgaan op kinderen, die uit het wettige huwelijk van een adellijke vader waren geboren. Intussen waren er nieuwe opvattingen over gelijke rechten, die ook in internationale verdragen waren vastgelegd.

Van der Burg heeft in september 1993 een amendement ingediend, waarin werd bepaald, dat adeldom ook zou overgaan op buiten huwelijk geboren en geadopteerde kinderen. Dit amendement is door de Tweede Kamer zonder discussie aangenomen en ook door de Eerste Kamer bekrachtigd. Later is discussie ontstaan over de vraag of deze regeling ook gold voor kinderen, die al geboren waren voor de inwerkingtreding van de wet. In een procedure over deze kwestie heeft Vincent van der Burg in 2018 een verklaring afgelegd, die inhield, dat het amendement onmiddellijke werking had, dus ook bedoeld was voor kinderen die al geboren of geadopteerd waren. De andersluidende interpretatie van minister van Thijn was in strijd met het geldende staatsrecht, aldus van der Burg.

Ten gevolge van het coronavirus is deze procedure helaas vertraagd en Van der Burg zal de afloop niet meer kunnen meemaken. Hij ruste in vrede.

Op zondag 3 mei eindigt vanaf 20.00 uur bij het Venduehuis in Den Haag de online Vendue Next Door veiling met o.a. deze kop en schotels met onder meer Keizer Napoleon. Lees het verhaal hierbij hieronder of kijk in de online catalogus van het Venduhuis voor wat er verder geveild wordt op https://catalogus.venduehuis.com/auction?auction=281.

Napoleon behoort tot de meest bekende historische persoonlijkheden en hij is één van de weinigen, die bekender is met zijn voornaam dan met zijn familienaam. Hij werd in 1769 geboren als Napoleone di Buonaparte in Ajaccio op Corsica. Zijn vader was de advocaat Carlo Maria di Buonaparte en zijn moeder Maria Laetitia Ramolino. De stamreeks van de familie gaat terug tot een stamvader die in 1540 overleed en in 1771 kreeg de familie Franse bevestiging – Corsica was Frans grondgebied – van hun adeldom.

Hij maakte pijlsnel carrière in het Franse leger en huwde in 1796 Joséphine Vicomtesse (Burggravin) de Beauharnais née Tascher de la Pagerie (1763-1814), die de weduwe was van Alexandre François Marie Vicomte (Burggraaf) de Beauharnais (1760-1794), die twee jaar daarvoor onder de guillotine zijn hoofd verloren had. Napoleon kroonde zichzelf in 1804 tot Keizer, maar besloot van zijn grote liefde te scheiden, omdat zij hem geen zoon baarde. Hij huwde vervolgens in 1810 de Oostenrijkse Aartshertogin Marie-Louise van Habsburg-Lotharingen (1791-1847) en kreeg met haar zijn gehoopte zoon en opvolger.

Zijn naaste familieleden gaf hij tronen om de status van zijn familie te vergroten: zijn broers werden koningen van Napels, Spanje, Holland en Westfalen, en twee zusjes werden Groothertogin van Berg en Toscane. Ook creëerde hij nieuwe adel, maar deze titels werden in het Koninkrijk der Nederlanden nooit erkend; Napoleon werd als een parvenu beschouwd en ook de door hem verleende titels werden als niet volwaardig gezien.

Zijn geschiedenis blijft tot de verbeelding spreken en dit zien we terug op deze kopjes, die onder meer gedecoreerd zijn met zijn portret en omringt met vergulde florale motieven. De schotels zijn gedecoreerd met vergulde geometrische motieven in een bijbehorende koffer met fluwelen voering. De kop en schotels zijn aan de onderzijde gemerkt met een gekroonde N.

Vermoedelijk stelt de dame met het diadeem Joséhine de Beauharnais voor en de heer met de rode sjerp de Franse staatsman Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord Hertog van Talleyrand en Prins van Benevento (1754-1838), die onder meer minister van Napoleon was. Wie de andere dame is, is niet duidelijk, maar suggesties zijn welkom.

Kijk in de online catalogus van het Venduhuis voor wat er verder geveild wordt op https://catalogus.venduehuis.com/auction?auction=278. Als u een bezoek wilt brengen aan het Venduehuis om de kavels te bekijken, dan dient u i.v.m. het Coronavirus een online afspraak te maken, zodat het Venduehuis alle regels rondom het Coronavirus in acht kan nemen. Een online afspraak maken kan via https://www.venduehuis.com/nl/plan-uw-afspraak.

Stichting Kastelen, historische Buitenplaatsen & Landgoederen (sKBL) doet met de besturen & directies van museaal benutte Nederlandse kastelen & historische buitenplaatsen een dringend beroep op minister Van Engelshoven (OCW) voor hulp en ondersteuning. Deze groep van circa 75 huizen dreigen nu tussen de wal en het schip te raken in de beschikbare noodmaatregelen. De meeste van deze stichtingen & organisaties zijn zeer afhankelijk van publieksinkomsten en worden in hun voortbestaan bedreigd. Gelet op hun grote maatschappelijke en sociaal-regionale waarden verdienen zij alle steun.

Maatschappelijke, organisatorische en financiële gevolgen
KBL genieten bij een groot publiek veel waardering. Alle huizen betreuren nu dan ook, dat zij hun maatschappelijke en educatieve diensten niet kunnen uitoefenen. Bovendien missen zij de inzet van hun vrijwilligers zeer. In ons land zijn meer dan 10.000 mensen vrijwillig actief op een kasteel of historische buitenplaats. Zonder inkomsten en vrijwilligersinzet zijn vele museaal benutte kastelen & historische buitenplaatsen in hun voortbestaan bedreigd. Door het wegvallen van entreegelden en de annulering van vrijwel alle evenementen ontberen inkomsten, maar gaan de uitgaven voor instandhouding en personeel onverminderd voort. De 1.5 meter regeling is in deze huizen met de vaak kleine vertrekken, smalle trappenhuizen en entrees niet of nauwelijks te realiseren. Hoe ziet hun toekomst er dan uit?

Cultureel ondernemerschap
De sector is vanouds creatief en ondernemend en dat komt de huizen nu wel goed van pas. Op veel huizen biedt men digitale publiekspresentaties van bijzondere collecties aan en/of worden verhalen tot leven gebracht. Ook zijn die kanalen van nut bij het onderhouden van de contacten met de essentiële groepen vrijwilligers. Voorts werken de huizen hard aan protocollen voor heropenstelling.

Verzoek om steun
Naast het al beschikbare nood- en steunpakket wordt een dringend verzoek gedaan voor maatregelen die museaal benutte kastelen & historische buitenplaatsen met hun parken en historische tuinen ondersteunen in hun voortbestaan. Een wens is het versoepelen van de Subsidie Instandhouding Monumenten (SIM) van 60% naar 80%. Ook is hulp gewenst bij het toepassen van de 1.5 meter maatregel voor heropenstelling, zoals contactloze oplossingen (kaartverkoop, audiotours) en extra veiligheids- en hygiënemaatregelen. sKBL roept gemeenten en provincies op tot coulance te bewegen bij huurafdrachten en zoekt de steun van particuliere fondsen. De brief waarin sKBL een beroep op de minister van OCW doet, is medeondertekend door het Geldersch Landschap & Kastelen, Kasteel De Haar, Kasteel Twickel, Kasteel Duivenvoorde, Huygens’Hofwijck, Middachten, de Fraeylemaborg en talrijke andere publiekstoegankelijke huizen in het hele land.

De brief aan de minister kunt u hier lezen https://www.skbl.nl/wp-content/uploads/2020/04/29-04-2020-Verzoek-minister-Onderwijs-Cultuur-en-Wetenschap-namens-kastelen-en-buitenplaatsen.pdf

Het Grootmagistraat van de Souvereine Orde van Malta heeft vandaag bekend gemaakt dat op 29 april Zijne Eminentie de Vorst en 80ste Grootmeester Fra’ Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto is overleden. De Vorst-Grootmeester werd geboren op 9 december 1944 als zoon van Paolo dalla Torre, Conte (Graaf) di Sanguinetto, en Antonietta Pulvirenti De Grazia. Hij is sinds 1985 met de orde verbonden en werd in 2018 tot Vorst-Grootmeester verkozen.

Link naar het volledige bericht met biografische informatie https://www.orderofmalta.int/2020/04/29/grand-magistry-announces-death-of-grand-master-fra-giacomo-dalla-torre-del-tempio-di-sanguinetto/?fbclid=IwAR2y2o2OVP6Ekk1vw04B1RI2pNitUwo1qHIfGEf3crhaM_MWn7Bb3V2kN-s

Volgens de grondwet van de Orde is de Vorst-Grootmeester het soevereine en religieuze hoofd van de Orde. Hij is gekozen voor het leven, moet zich volledig wijden aan de ontwikkeling van de werken van de Orde en een voorbeeld stellen van het leven volgens christelijke beginselen voor zijn leden.

De Souvereine Militaire Hospitaal Orde van Malta Associatie Nederland werd bij besluit van de Vorst-Grootmeester van 20 januari 1911 heropgericht. De Orde heeft in Nederland ruim 120 leden in Nederland. De leden (mannen en vrouwen) kunnen van adel zijn, zijn belijdend katholiek en ouder dan 21 jaar, en hebben de Nederlandse nationaliteit. De doelstellingen van de Orde moeten in woord en daad onderschreven worden. Sinds 1919 is de Orde gevestigd aan de Nieuwgracht in Utrecht. Voorzitter van het Kapittel is ir. J.A.M. baron van Voorst tot Voorst.

Link https://ordevanmalta.nl/