Slot Zuylen: opening tentoonstelling ‘Barones in oorlogstijd’

Afb. 1. Lucile barones van Tuyll van Serooskerken onthulde het bord met daarop de leden van de familie Van Tuyll van Serooskerken tijdens de Tweede Wereldoorlog op Slot Zuylen. Bovenaan haar grootouders Van Tuyll van Serooskerken-Van Lynden en onderaan, derde van links, haar vader.

Op Slot Zuylen vond afgelopen zaterdag de feestelijke opening plaats van de tentoonstelling ‘Barones in oorlogstijd’. Deze tentoonstelling zou al in het voorjaar starten, maar moest vanwege de Coronamaatregelen uitgesteld worden. Zaterdag 15 augustus was het zover en een betere datum had niet uitgekozen kunnen worden; op deze dag was het 75 jaar geleden dat Japan capituleerde, waarmee er een einde kwam aan de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. Fier wapperde daarom de Nederlandse vlag op het kasteel. Deze Japanse bezetting had ook gevolgen voor de familie Van Tuyll van Serooskerken: de tweede zoon van het echtpaar Van Tuyll van Serooskerken-Van Lynden (de bewoners van Slot Zuylen in deze oorlogsjaren) sneuvelde in de Slag in de Javazee (1942) en zijn echtgenote en twee dochtertjes zaten jarenlang onder zeer zware omstandigheden in Japanse interneringskampen gevangen.

Afb. 2. V.l.n.r. Willem te Slaa (de nieuwe directeur van Stichting Slot Zuylen), Joyce Sylvester (voorzitter van de Raad van Toezicht van Slot Zuylen), Lucile van Tuyll van Serooskerken (oud-voorzitter bestuur Stichting Slot Zuylen en nu beschermvrouwe), met in haar handen het magazine ‘Barones in oorlogstijd’, en Daan de Roo van Alderwerelt (lid Raad van Toezicht), die net als Lucile van Tuyll een kleinkind is van het echtpaar Van Tuyll van Serooskerken-Van Lynden.

Na een welkomstwoord door Willem te Slaa, sinds kort directeur van Stichting Slot Zuylen, werd de tentoonstelling geopend door Lucile barones van Tuyll van Serooskerken, die onlangs Koninklijk onderscheiden werd vanwege onder meer haar inzet voor Slot Zuylen. In haar toespraak noemde zij de vele tentoonstellingen, die er in de afgelopen jaren op Slot Zuylen geweest zijn. Nu terugkijkend vond zij dat de tentoonstellingen steeds professioneler waren geworden. Zij roemde hierbij de inzet van de vele vrijwilligers. Het was altijd haar wens geweest om een tentoonstelling over de Tweede Wereldoorlog samen te stellen. Zij had grote bewondering voor haar grootmoeder, die in deze moeilijke jaren een zeer sterke vrouw was en – het moest maar eens gezegd worden – naast al die heren Van Tuyll, waren er in de geschiedenis van Slot Zuylen ook heel veel sterke vrouwen geweest.

Afb. 3. Slot Zuylen: tot 1951 bewoond door de familie Van Tuyll van Serooskerken en sindsdien ondergebracht in een stichting en nu als museum te bezoeken.

Haar grootmoeder, Lucile Agnes barones van Tuyll van Serooskerken-barones van Lynden (1889-1978), maakte veel mee: haar echtgenoot  zat vijf maanden geïnterneerd, één zoon werd als krijgsgevangene naar Duitsland afgevoerd, drie anderen moesten onderduiken en er waren zorgen om een dochter, die verpleegster was in Arnhem en een zoon, die met zijn gezin in Nederlands-Indië zat. Er waren ook onderduikers in het kasteel en toen de Duitsers het kasteel wilden doorzoeken, durfden zij de donkere zolder niet als eersten op. Haar grootmoeder werd met een dreigende bajonet gecommandeerd om als eerste te gaan, maar resoluut weigerde zij dat. Ook in kleine dingen toonde zij haar verzet; zo werden de lintjes in strikken om het textiel van oranje kleur en werden ook de toetjes soms oranje.

Afb. 4. De vitrine met daarin herinneringen aan Alexander Frederik baron van Tuyll van Serooskerken (1912-1942), die in de Slag in de Javazee sneuvelde. Rechtsonder het rugzakje, waarmee zijn driejarige dochtertje uit het Japanse interneringskamp in Nederland aankwam – een ontroerende getuige van zware jaren in gevangenschap.

Ook Lucile van Tuyll was blij met deze 15e augustus als uiteindelijke openingsdatum, Zij noemde als één van de hoogtepunten op deze tentoonstelling het rugzakje van haar nichtje Lucile, dat deze uit de Japanse interneringskampen had meegenomen en dat zij met repatriatie na de oorlog had gedragen naar Slot Zuylen, met daarin haar schaarse bezittingen. Speciaal voor deze tentoonstelling is het nu door haar vanuit Engeland uitgeleend.

Ook benieuwd naar deze en andere verhalen rondom de kasteelbewoners in oorlogstijd? Bezoek dan zelf Slot Zuylen en bekijk hier in de verschillende kamers en zalen de foto’s, voorwerpen en persoonlijke documenten! Het kasteel is van donderdag t/m zondag te bezoeken van 11.00-16.00 uur. Bij deze tentoonstelling is een magazine verschenen, dat rijk geïllustreerd is en ook boordevol verhalen staat over de familie Van Tuyll van Serooskerken op Slot Zuylen in oorlogstijd. Het is in de slotwinkel te koop, maar kan ook via de website online besteld worden.

Link naar de website van Slot Zuylen www.slotzuylen.nl.

Afb. 5. Het magazine ‘Barones in oorlogstijd’: boordevol verhalen en afbeeldingen – te koop in Slot Zuylen of te bestellen via de website www.slotzuylen.com.