Thuis heb ik nog een ansichtkaart…. Huis Quazenbosch & baron Van Brakell die op (te) grote voet leefde

Afb. 1. Huis Quazenbosch in Brummen met de rijk versierde gevels in neo-renaissancestijl. Ansichtkaart part. coll.

Jacob Adriaan Zweder baron van Brakell (1838-1911) stamde uit een oude Gelderse adellijke familie. Zijn vader was onder meer kamerheer van Koning Willem II en bewoonde het kasteel Wadenoyen. In 1837 kocht deze het kasteel Doorwerth, waar hij zich met zijn gezin vervolgens vestigde.

Afb. 2. Jacob Adriaan Zweder baron van Brakell (1838-1911). Portret door P. de Josselin de Jong 1892, coll. Musea Zutphen. Foto met dank aan Collectie Nederland.

Het was een kinderrijk gezin met negen kinderen (één zusje overleed jong) en dit gegeven mét de grote staat die gevoerd werd op kasteel Doorwerth, maakte het voor hem noodzakelijk om uit te kijken naar een goed huwelijk, want een grote erfenis viel er niet te verwachten. In 1866 huwde hij Hendrika Cornelia Colenbrander (1836-1904), uit een patriciaatsfamilie uit het blauwe boekje en – veel belangrijker – nogal vermogend.

Het echtpaar woonde eerst op het door hen gehuurde Huis Voorstonden in Brummen en hier werd op 3 januari 1871 hun enige kind geboren: Jacob Gabriel Assueer Prosper baron van Brakell. Niet lang duurde het prille gezinsgeluk, want ‘Slechts zes dagen mogten wij ons in zijn bezit verheugen‘ stond er op 9 januari in de courant. Of het nu door zijn verdriet kwam, of gewoon door zijn levensstijl, maar baron Van Brakell liet het geld goed rollen. Uiteindelijk kwam het in 1876 tot een faillissement en werden zijn onroerende goederen en de inboedel verkocht.

Afb. 3. Hendrika Cornelia Colenbrander (1836-1904). Portret door P. de Josselin de Jong 1892, coll. Musea Zutphen. Foto met dank aan Collectie Nederland.

Het was dan ook zijn echtgenote en niet hij die in 1876 de koopprijs voor Het Quazenbosch voldeed. Zij kon dit, omdat het echtpaar onder huwelijkse voorwaarden was getrouwd. In 1875 was zelfs met haar beide broers overeengekomen dat zij het beheer over het bezit van hun zuster zouden voeren. Baron Van Brakell werd uitgeschakeld – en voor haar vermogen was dat maar beter ook.

Met het geld van de Colenbranders werd het imposante Huis Quazenbosch gebouwd en kon het echtpaar Van Brakell op grote voet verder leven. Baron Van Brakell leefde als grand seigneur en hield zich bezig met het fokken van paarden en barones Van Brakell ontving op vorstelijke wijze omringd door personeel.

In 1904 overleed ‘… zacht en kalm, mijne geliefde echtgenoote…’ op Huis Quazenbosch. Er onstond nog een geschil met de familie Colenbrander over de eigendomsrechten van de juwelen van de barones. Dit sleepte zich voort tot in 1912, maar toen was baron Van Brakell al het jaar er voor overleden ‘…na een kortstondige ziekte, in den ouderdom van 73 jaar…’ in het Duitse kuuroord Bad Salzschlirf.

En Huis Quazenbosch? Dat bleef in het bezit van de Colenbranders en hun erfgenamen de baronnen Van Sytzama. In 1949 werd het door hen verkocht en in de afgelopen jaren was er een heilspedagogisch instituut voor antroposofische levensbeschouwing in gevestigd, tot het verkocht werd aan een onroerend goed maatschappij.

Dit verhaal stond in het aprilnummer 2017 van het digitale magazine van de Stichting Adel in Nederland (AiN). Donateurs van AiN krijgen vier keer per jaar dit digitale magazine toegestuurd boordevol adellijke verhalen en informatie. Voor 17,50 euro per jaar ontvangt ook u dit magazine in uw mailbox en steunt u ons in onze werkzaamheden. Mail voor meer informatie naar  info@adelinnederland.nl.