Veilingnieuws: Van Aldenburg Bentinck vaandel, Schuurbeque Boeye wapenschild en wapenkaart

Afb. 1. Het grafelijk wapen Van Aldenburg Bentinck op een hermelijnen mantel met vorstenkroon. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman/www.veilinghuispeerdeman.nl

Op zondag 7 februari loopt er een online veiling af bij Veilinghuis Peerdeman in Utrecht. Tot de aangeboden kavels behoren een Van Aldenburg Bentinck vaandel, een Schuurbeque Boeye wapenschild en een bijzondere wapenkaart uit 1695. Lees het verhaal hierbij hieronder of kijk in de catalogus voor wat er verder geveild wordt op https://www.veilinghuispeerdeman.nl/main.php?mode=catalogselect

Van Aldenburg Bentinck vaandel
De familie Bentinck behoort tot de oude Gelderse adel en gaat terug tot in 1343, toen de stamvader Johan Bentinck vermeld werd. Het familiewapen is een zilveren ankerkruis op een blauw veld. Op het vaandel is het wapen te zien van de tak Van Aldenburg Bentinck. Deze tak stamt van Hans Willem Bentinck (1649-1709) af, die met Stadhouder Willem III naar Engeland ging en daar tot groot aanzien kwam. Hij werd als dank voor zijn verdiensten verheven tot onder meer Earl of Portland.

Zijn zoon Willem Bentinck (1704-1774) huwde Charlotte Sophie des H.R. Rijksgravin von Aldenburg (1715-1800), vrouwe van Varel en Kniphausen en door dit huwelijk ontstond niet alleen de naam Van Aldenburg Bentinck, maar werd deze tak ook regerend in Varel en Kniphausen in Duitsland. In 1845 werden nakomelingen erkend te behoren tot de Hohe Adel in Duitsland met het predikaat Erlaucht bij eerstgeboorte. Op grond van voorgaande is het wapen Van Aldenburg Bentinck geplaatst op een rode mantel gevoerd met hermelijn, met gouden franje en koorden, en bekroond met de kroon van de vorsten van het Heilige Roomse Rijk. Op deze wijze is aan het wapen te zien dat de Van Aldenburg Bentincks eens behoorden tot de regerende families en daardoor gelijk in rang zijn aan de huidige Europese vorstenhuizen.

Het wapen is gevierendeeld, waarbij linksboven en rechtsonder het wapen Bentinck is te zien: een zilveren ankerkruis op een blauw veld. Rechtsboven en linksonder is het Van Aldenburg wapen te zien, opnieuw gevierendeeld met in blauw een steigerend zilveren paard en in zilver drie rode rozen. Onder het wapen de wapenspreuk CRAIGNEZ HONTE (vrees schande).

Afb. 2. Een 19e eeuws houten wapenschild van de jonkheren Schuurbeque Boeye. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman/www.veilinghuispeerdeman.nl

Schuurbeque Boeye
De familie Schuurbeque Boeye is een oude Zeeuwse familie, waarvan de stamvader, Jan Boye(nzoon) in de 15e eeuw in Zierikzee leefde. De familie bracht vele bestuurders voort. In 1746 trad mr. Jan Boeye, onder meer burgemeester van Zierikzee, in het huwelijk met Anna Schuurbeque en hierdoor ontstond de dubbele achternaam. In 1842 werd hun kleinzoon verheven in de Nederlandse adel en zijn nakomelingen leven als jonkheren/jonkvrouwen Schuurbeque Boeye voort.

Het betreft een gesneden en gepolychromeerd houten wapenschild: in zilver een zwart sluitblok met twee boeien, een blauwe golvende dwarsbalk en in rood een zilveren kat, daarboven een helm, het geheel omgeven door acanthusbladeren. Het helmteken (een hertekop) ontbreekt.

Afb. 3. Wapenkaart uit 1695 met alle familiewapens van de vooraanstaande geslachten in het gewest Holland. Foto met hartelijke dank aan Veilinghuis Peerdeman/www.veilinghuispeerdeman.nl

Wapenkaart
Deze wapenkaart, een ingekleurde gravure, is afkomstig uit: Stoopendael, B. ‘wapenen der steden en oud-adelyke geslachten in de machtige republyke van Holland en West-Vriesland.’ Haarlem, B.Cleynhens, uit 1695. Hierop staan links- en rechtsboven de wapens van Stadhouder Willem III en echtgenote Mary Stuart en links- en rechtsonder de wapens van Cornelis Tromp ‘Grave van Sylliesburgh’ en ‘Engel Baron de Ruyter’. In het middendeel zijn de familiewapens te zien van alle vooraanstaande geslachten uit de 17e eeuw in het gewest Holland.

Benieuwd naar wat er verder geveild wordt? Kijk dan in de online catalogus van Veilinghuis Peerdeman op https://www.veilinghuispeerdeman.nl/main.php?mode=catalogselect