Z.M. de Koning: Markies van Veere en Vlissingen

Afb. 1. Koning Willem-Alexander werd vandaag in Veere welkom geheten als Markies van Veere en kreeg traditiegetrouw de vergulde zilveren beker van de eerste Markies van Veere voor een heildronk aangeboden. Screenshot met dank aan het Twitteraccount van het Koninklijk Huis.

Vandaag was Koning Willem-Alexander op bezoek in o.a. Veere. Bij dit eerste bezoek van hem als Koning aan Veere kreeg hij volgens de traditie de vergulde zilveren beker van Maximiliaan II van Bourgondië, Markies van Veere en Vlissingen aangeboden voor een heildronk. Hiermee werd hij bevestigd in zijn historische titel Markies van Veere. Lees meer over de geschiedenis van deze beker op: https://www.zeeuwseankers.nl/verhaal/beker-van-maximiliaan

Vanaf de 13e eeuw was Veere in het bezit van het roemrijke Zeeuwse adellijke geslacht Van Borsselen. Anna van Borsselen bracht in de 15e eeuw Veere door haar huwelijk met Filips van Bourgondië-Beveren in het bezit van zijn familie. Hij stamde uit een bastaardtak van de Hertogen van Bourgondië en was een kleinzoon van Filips III Hertog van Bourgondië, die met de naam Filips de Goede de geschiedenis is ingegaan. Hun kleinzoon Maximiliaan III van Bourgondië (1514-1558) werd Markies van Veere, dankzij Keizer Karel V in 1555, vanwege zijn verdiensten als admiraal en Stadhouder van Zeeland, Holland en Utrecht. Hij overleed kinderloos en vanwege de grote schuldenlast werd Veere uiteindelijk in 1567 verkocht aan Koning Filips II van Spanje. In 1582 volgde de verkoop aan Willem van Oranje en sindsdien is de titel Markies van Veere en Vlissingen vererfd op zijn nakomelingen.

Afb. 2. Het stadje Veere, met op de voorgrond de haven, in de avondzon. Het ranke torentje maakt deel uit van het stadhuis.

Na de inval van de Fransen in 1795 werd het bezit van Stadhouder Willem V als o.a. markies van Veere en Vlissingen in beslag genomen en werd het markiezaat opgeheven. Sindsdien behoort de titel Markies van Veere en Vlissingen tot de historische titels van de Oranjes en wordt deze niet meer gebruikt. Dit in tegenstelling tot de historische titel Graaf van Buren; Koning Willem-Alexander nam in 1986 deel aan de Elfstedentocht onder de schuilnaam W. A. van Buren. Wel is de traditie in Veere gebleven om ‘hun markies’ bij zijn eerste bezoek uit de vergulde zilveren beker van de eerste Markies van Veere en Vlissingen te laten drinken.

Markiezen binnen  de Nederlandse adel: de afvallers
Koning Willem I verleende de titel markies aan leden van de families Arconati Visconti, Du Chasteler, Desandrouin, D’Ennetières, De Harchies, De Maillen, De Merode, Du Mont, Van der Noot, De Radiguès, Rodriguez d’Evora y Vega, De Trazegnies, De la Valette Chabriol, Van de Woestyne en D’Yve. Na de Belgische Opstand in 1830 kozen zij en hun nakomelingen voor de Belgische nationaliteit en gingen daarmee tot de Belgische adel behoren. De titel markies werd ook verleend aan leden van de families D’Auxy en Van Hoensbroeck, maar deze titels vervielen uiteindelijk.

De markies van Heusden: de laatste markies binnen de Nederlandse adel
Daarnaast verleende Koning Willem I in 1815 de titel markies van Heusden aan de Britse Richard Le Poer Trench, 2nd Earl (graaf) of Clancarty, enz. (1767-1837), vanwege zijn inzet voor de belangen van de Koning bij het begin van zijn koningschap. Zijn rechtstreekse nakomeling is Nicolas (‘Nick’) Power Richard Le Poer Trench, 9th Earl of Clancarty, 8th Viscount Dunlo, 8th Baron Kilconnel, 8th Viscount Clancarty, 8th Baron Trench en markies van Heusden. Hij behoort zowel tot de Britse als Nederlandse adel en is de 8e persoon in zijn familie die de titel markies van Heusden heeft.

De markies van Heusden werd geboren in Uxbridge op 1 mei 1952 en studeerde aan de Universiteit van Colorado in Denver en aan de Sheffield Universiteit. Hij was werkzaam als zelfstandig artiest, freelance schrijver en vertaler. In 1995 volgde hij zijn oom, de 8th Earl of Clancarty, enz., enz., en markies van Heusden op en nam hij zitting in het Britse Hogerhuis als erfelijke ‘Peer’. Na de Reform Act van 1999 verviel zijn erfelijk lidmaatschap van het Britse Hogerhuis en deed hij een poging om een gekozen ‘Peer’ in het Hogerhuis te worden, maar dit lukte niet. In 2010 deed hij een tweede poging en sindsdien zit hij als gekozen ‘Crossbench hereditary peer’ in het Hogerhuis. ‘Crossbench peers’ zijn niet gebonden aan een politieke partij.

Nick huwde in 2005 de journaliste Victoria Frances Lambert (1965) en samen hebben zij één dochter: jonkvrouwe Lady Rowena Elizabeth Joy Le Poer Trench (2005). Aangezien de titel markies alleen in de mannelijke lijn kan vererven, zal de titel markies van Heusden na het overlijden van Nick uitsterven.

De markies van Heusden is een actief twitteraar: https://x.com/NickClancarty

Afb. 3. Nicholas Power Richard Le Poer Trench, 9th Earl of Clancarty, enz., enz., en markies van
Heusden. By Roger Harris – https://members-api.parliament.uk/api/Members/3391/Portrait?cropType=ThreeFourGallery: https://members.parliament.uk/member/3391/portrait, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=86628343.